Abstract
The article discusses the issues related to the knowledge of the regional phraseology among present-day users of the local Poznań dialect. The research material is excerpted from a survey conducted among 120 local inhabitants within the age bracket of 15–87. Based on the results of the survey it is fair to conclude that the level of usage of the discussed phaseological units is highly dependent on the age of respondents, with the group of middle-aged people having the highest competence in the usage of dialectal forms. The most widely used expressions and phrases include those that describe the properties of human beings – physical and mental features and one’s behaviour or activities. The examination of the collected material allows us to compare the frequency within particular groups of phraseologisms that can be distinguished in the local dialect. It turns out that the most stable word groups are those units that have their counterparts in standard Polish, whereas the least stable are loan translations and the paraphrases from the German language. The article also indicates the similarities between the semantic structure of the phrasological layer in Poznań dialect and the structure of Polish colloquial vocabulary.References
J. Anusiewicz, J. Skawiński, Słownik polszczyzny potocznej, wyd. 2 popr., Warszawa 1998.
S. Bąba, A. Piotrowicz, Poznańska frazeologia regionalna, w: Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny, t. 1, Materiały II Kolokwium Językoznawczego, Szczecin, 16–18 września 1992 r., red. M. Białoskórska, S. Kania, Szczecin 1994.
D. Buttler, Polskie słownictwo potoczne. IV. Frazeologia, „Poradnik Językowy” 1978, z. 1.
M. Czeszewski, Słownik polszczyzny potocznej, Warszawa 2006.
Frazeologia gwarowa [hasło], w: Encyklopedia języka polskiego, red. S. Urbańczyk, M. Kucała, wyd. 3 popr. i uzup., Wrocław 1999.
K. Ożóg, Ustna odmiana języka ogólnego, w: Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Lublin 2001.
A. Piotrowicz, Frazeologia regionalna w twórczości pisarzy wielkopolskich, w: Gwary w Nowotomyskiem na tle gwar zachodniej Wielkopolski, Nowy Tomyśl 1993.
A. Piotrowicz, Funkcje leksyki i frazeologii regionalnej we współczesnej prozie (na przykładzie twórczości pisarzy poznańskich), „Poradnik Językowy” 1990, z. 5.
A. Piotrowicz, B. Walczak, M. Witaszek-Samborska, Stan i perspektywy badań nad polszczyzną miejską Poznania, w: Miasto. Przestrzeń zróżnicowana językowo, kulturowo i społecznie, red. M. Święcicka, Bydgoszcz 2006.
A. Piotrowicz, M. Witaszek-Samborska, Frazeologia regionalna w języku poznańskiej młodzieży, Poznańskie Spotkania Językoznawcze, t. 11, Poznań 2003.
A. Piotrowicz, M. Witaszek-Samborska, Gwara poznańska w odczuciu poznaniaków, w: Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny, t. 4, red. M. Białoskórska, Szczecin 1998.
A. Piotrowicz, M. Witaszek-Samborska, Poznańskie słownictwo i frazeologia związane z komunikacją językową, w: Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny, t. 2, red. M. Białoskórska, Szczecin 2003.
A. Piotrowicz, M. Witaszek-Samborska, Z doświadczeń badawczych nad gwarą miejską Poznania, w: Ad perpetuam rei memoriam. Profesorowi W.R. Rzepce z okazji 65. urodzin, red. J. Migdał, Poznań 2005.
Słownik gwary miejskiej Poznania, red. M. Gruchmanowa, B. Walczak, wyd. 2, Warszawa–Poznań 1999.
Słownik polskich leksemów potocznych, red. W. Lubaś, t. 1–4, Kraków 2001–2006.
A. Zaręba, O zakresie i metodzie badań języka miast polskich, w: Miejska polszczyzna mówiona – metodologia badań. Materiały z konferencji naukowej w Sosnowcu w dniach 20–21 czerwca 1974 roku, red. W. Lubaś, Katowice 1976.
License
Authors
Authors of texts accepted for publication in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” are required to complete, sign and return to the editor's office the Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license.
Under the agreement, the authors of texts published in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” grant the Adam Mickiewicz University in Poznań a non-exclusive, royalty-free license and authorize the use of Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) Creative Commons sub-license.
The authors retain the right to continue the free disposal of the work.
Users
Interested Internet users are entitled to use works published in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” since 2016 under the following conditions:
- attribution - obligation to provide, together with the distributed work, information about the authorship, title, source (link to the original work, DOI) and the license itself.
- no derivatives - the work must be preserved in its original form, without the author's consent it is not possible to distribute the modified work, such as translations, publications, etc.
Copyrights are reserved for all texts published before 2016.
Miscellaneous
Adam Mickiewicz University in Poznań retains the right to magazines as a whole (layout, graphic form, title, cover design, logo etc.).