Keywords
phraseology
linguistic image of the world
How to Cite
Number of views: 309
Number of downloads: 1043
Abstract
Healing traditions are very likely to have roots in the beginnings of any civilisation, which comes from the natural needs of a human striving for physical and mental comfort. On ethnically Polish lands, medical culture developed together with the society, which is reflected in the names of healers. The linguistic and cultural image of a doctor is affected by the anthropocentric experiences of speakers of Polish, stereotypes and the media that strengthen its versions, all recorded in the lexis, phraseology and paremiography. Today (according to the survey), negative traits of doctors (31) are significantly more common than their virtues (9) that include: being specific, accurate, efficient, devoted to duty and caring. According to the survey, today’s doctor is, most of all, in a hurry, overworked and tired, but also dissatisfied, uninterested in the patient, impatient, late, cold and always angry. People’s focus on doctors’ negative traits has been a permanent phenomenon for centuries.
References
Słowniki i encyklopedie
Bańko Mirosław, red. (2010), Wielki słownik wyrazów obcych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Bańkowski Andrzej (2000), Etymologiczny słownik języka polskiego, t. 1–2, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Boryś Wiesław (2010), Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Brückner Aleksander (1927), Słownik etymologiczny języka polskiego, Krakowska Spółka Wydawnicza, Kraków.
Cała Alina, Węgrzynek Hanna, Zalewska Gabriela (2000), Historia i kultura Żydów polskich. Słownik, WSiP, Warszawa.
Dubisz Stanisław, red. (2003), Uniwersalny słownik języka polskiego, t. 1–4, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Forstner Dorothea OSB (1990), Świat symboliki chrześcijańskiej, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa.
Karłowicz Jan, Kryński Adam Antoni, Niedźwiedzki Władysław, red. (1900–1927), Słownik języka polskiego, t. 1–8, nakładem prenumeratorów i Kasy im. Mianowskiego, Warszawa.
Kłosińska Krystyna (2004), Słownik przysłów, czyli przysłownik, Świat Książki, Warszawa.
Kopaliński Władysław (1985), Słownik mitów i tradycji kultury, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Kopaliński Władysław (2001), Słownik symboli, Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa.
Kowalski Piotr (1998), Leksykon. Znaki świata. Omen, przesąd, znaczenie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa–Wrocław.
Krzyżanowski Julian, red. (1969–1978), Nowa księga przysłów i wyrażeń przysłowiowych polskich, t. 1–4, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Masłowscy Danuta i Włodzimierz (2003a), Przysłowia polskie, Videograf, Katowice.
Masłowscy Danuta i Włodzimierz (2003b), Przysłowia polskie i obce od A do Z, Świat Książki, Warszawa.
Trzaska, Evert, Michalski (1939a), Encyklopedia staropolska, red. Aleksander Brückner, t. 1–4, nakładem Księgarni Wydawniczej Trzaski, Everta i Michalskiego, Warszawa.
Trzaska, Evert, Michalski (1939b), Encyklopedyczny słownik wyrazów obcych, red. Stanisław Lam, nakładem Księgarni Wydawniczej Trzaski, Everta i Michalskiego, Warszawa.
Literatura
Bala-Chrupek Martyna (2015), Co wpływa na wizerunek lekarza, https://lekarz.znanylekarz.pl/blog/4-elementy-wizerunku-lekarza [dostęp: 25 lipca 2018].
Bednarski Adam (1939), Materiały do dziejów medycyny polskiej w XIV i XV stuleciu, „Prace Komisji Historii Medycyny i Nauk Przyrodniczo-Matematycznych”, nr 1, s. 25–108.
Brzeziński Tadeusz, red. (1988), Historia medycyny, PZWL, Warszawa.
Długosz Kazimierz (1990), Uwagi o potocznym słownictwie medycznym, „Socjolingwistyka”, t. 10, s. 91–96.
Doroszewski Jan (1996), O języku medycyny, w: O zagrożeniach i bogactwie polszczyzny. Forum Kultury Słowa, red. J an Miodek, Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Wrocławskiej, Wrocław, s. 253–255.
Drygas Aleksander (1983), Rozdział aptekarstwa od medycyny w XIII w., „Farmacja Polska”, t. 39, z. 8, s. 469–479.
Gutt Romuald (1983), Rozwój medycyny ogólnej i jej wpływ na medycynę polską, w: Wybór tekstów źródłowych do dziejów medycyny polskiej, Wydawnictwo PAN, Kraków, s. 32–37.
Jankowiak Lucyna Agnieszka (2005), Słownictwo medyczne Stefana Falimirza, t. 1–2, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, Warszawa.
Kędelska Elżbieta (1978), Polska terminologia medyczna w słownikach Bartłomieja z Bydgoszczy, „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej”, t. 17, s. 95–104.
Kuźnicka Barbara (1989), Historia leków naturalnych, red. Barbara Kuźnicka, t. 2: Natura i kultura – współzależności w dziejach lekoznawstwa, Wydawnictwo PAN, Warszawa.
Łoch Eugenia, Wallner Grzegorz, red. (2006), Sposoby leczenia dawniej a dziś w świetle literatury i medycyny, Wydawnictwo Wojciech Olech, Lublin.
Masłowski Jan (1977), Polskie słownictwo lekarskie, Wydawnictwo PAN, Wrocław.
Migdał Jolanta (2002), O nazywaniu człowieczych chorób – uwagi o słownictwie Glaberowych „Gadek”, w: Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny, t. 8: Materiały X Kolokwium Językoznawczego, red. Mirosława Białoskórska, Leonarda Mariak, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin, s. 147–157.
Musiołek-Choinski Karina (1986), Polskie nazwy chorób. Studium z terminologii medycznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
Skorupska-Raczyńska Elżbieta (2015), Językowa kreacja rodziny żydowskiej w powieści „Meir Ezofowicz” Elizy Orzeszkowej, „Studia Językoznawcze”, t. 14, s. 311–332.
Skorupska-Raczyńska Elżbieta (2018), Językowy obraz żmii i węża w polszczyźnie historycznej, w: Gady, płazy i potwory w kulturach świata, red. Joanna Rutkowska, Elżbieta Skorupska-Raczyńska, Wydawnictwo Naukowe AJP, Gorzów Wielkopolski (Gorzowskie Studia Bestiograficzne, t. 4), s. 143–154.
Stojek-Sawicka Karolina (2006), Obraz lekarza w świetle osiemnastowiecznych kompendiów medycznych, w: Medycyna i okolice, t. 1, red. Adam Paluch, Bożena Płonka-Syroka, Wydawnictwo KEiAK Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, s. 20–32.
Urbanek Bożena (1998), Początki polskiego słownictwa w dziedzinie opieki i pielęgnacji chorych do 1838 roku, „Medycyna Nowożytna. Studia nad Historią Medycyny”, t. 5, z. 1, s. 39–62.
Walczak Bogdan (1995), Zarys dziejów języka polskiego, Kantor Wydawniczy SAWW, Poznań.
License
Authors
Authors of texts accepted for publication in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” are required to complete, sign and return to the editor's office the Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license.
Under the agreement, the authors of texts published in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” grant the Adam Mickiewicz University in Poznań a non-exclusive, royalty-free license and authorize the use of Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) Creative Commons sub-license.
The authors retain the right to continue the free disposal of the work.
Users
Interested Internet users are entitled to use works published in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” since 2016 under the following conditions:
- attribution - obligation to provide, together with the distributed work, information about the authorship, title, source (link to the original work, DOI) and the license itself.
- no derivatives - the work must be preserved in its original form, without the author's consent it is not possible to distribute the modified work, such as translations, publications, etc.
Copyrights are reserved for all texts published before 2016.
Miscellaneous
Adam Mickiewicz University in Poznań retains the right to magazines as a whole (layout, graphic form, title, cover design, logo etc.).