Słowa kluczowe
authority
homily
language
rhetoric
Jak cytować
Abstrakt
Each public speech (including the homily) should be associated with showing the right which serves as the basis for accepting the presented statements. This is one of the fundamental features of the correct construction of a statement. The theological content of a homily can be presented on the basis of the classical form of argumentum ex auctoritate. As an inductive structure, this argument may promote specific ways of organising the whole speech. Firstly, in the rhetorical inventio structure, it allows the author to control the semantic coherence of the text. Secondly, in the structure of dispositio, the authority can make for an interesting use of rhetorical narrative in homily text. Thirdly, argumentum ex auctoritate can be used to build the ethos of the preacher. Thanks to the above proposals, it is possible to influence the processuality of the text, which may determine the recognition and assimilation of the different key elements, both of which are crucial for preaching.
Bibliografia
Bocheński Józef Maria (1993), Co to jest autorytet?, w: Logika i filozofia. Wybór pism, Warszawa, s. 187–324.
Broński Włodzimierz (1998), Homilia w nauczaniu Kościoła współczesnego, „Resovia Sacra. Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej”, s. 179–187.
Budzyńska Katarzyna (2013), Retoryczne strategie poznawcze, „Przegląd Filozo¬ficzny – Nowa Seria”, nr 2. DOI: 10.2478/pfns-2013-0028.
Chlewiński Zdzisław, Majdański Stanisław (1985), Autorytet, w: Encyklopedia kato¬licka, t. 1, red. Feliks Gryglewicz, Romuald Łukaszyk, Zygmunt Sułowski, Lublin, kol. 1161–1168.
De Beaugrande Robert-Alain, Dressler Wolfgang Ulrich (1990), Wstęp do lingwistyki tekstu, przeł. Aleksander Szwedek, Warszawa.
Dyk Stanisław (2017), Homilia w osmozie z teologiąliturgiczną, „Polonia Sacra”, z. 47, s. 27–43. DOI: http://dx.doi.org/10.15633/ps.2131.
Dyk Stanisław, Klementowicz Michał, Wyrostkiewicz Michał (2019), Słowo aktualne. Przepowiadanie a kwestie społeczne, Gorzów Wielkopolski.
Dyrektorium homiletyczne (2015), Poznań.
Herbut Józef (2004), Elementy metodologii filozofii. Skrypt do wykładu, Lublin, https:// tinyurl.com/ydw327zj [dostęp: 21 stycznia 2021].
Jaroszyński Czesław, Jaroszyński Piotr (2008), Kultura słowa. Podstawy retoryki klasycznej. Teoria i ćwiczenia, Szczecinek.
Karczewski Radosław (2015), Koncepcja obrazowości przepowiadania. Studium homi¬letyczne, praca doktorska obroniona na Wydziale Teologii Katolickiego Uniwersy¬tetu Lubelskiego Jana Pawła II, w: Archiwum Uniwersyteckie KUL.
Karczewski Radosław (2016), Przepowiadanie narracyjne jako forma dotarcia do współczesnego człowieka, „Roczniki Teologiczne”, z. 12, s. 47–59. DOI: http:// dx.doi.org/10.18290/rt.2016.63.12-4.
Klementowicz Michał (2012), Funkcjonowanie argumentacji ad logos na przykładzie wybranych homilii Arcybiskupa Stanisława Wielgusa, w: Omnia transeunt – Cari¬tas manet. Księga jubileuszowa dedykowana Księdzu Profesorowi Władysławowi Głowie w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. Helena Słotwińska, Leszek Pin¬tal, Michał Wyrostkiewicz, Sandomierz, s. 659–672.
Klementowicz Michał (2014), Obecność argumentów w odniesieniu do woli (movere) na przykładzie wybranych homilii i kazań Arcybiskupa Stanisława Wielgusa, w: Jak przepowiadać dziś? Głoszenie słowa Bożego w służbie chrześcijańskiej wiary, red. Stanisław Dyk, Wojciech Czupryński, Olsztyn, s. 111–122.
Klementowicz Michał (2019), Intertekstowość w homilii, „Roczniki Teologiczne”, z. 12, s. 53–64. DOI: http://dx.doi.org/10.18290/rt.2019.66.12-4.
Klementowicz Michał (2020), Procesualność w tekście homilii, „Seminare. Poszu¬kiwania Naukowe”, nr 1, s. 11–20. DOI: http://doi.org/10.21852/sem.2020.1.01.
Kodeks Prawa Kanonicznego (1983), Poznań.
Korolko Mirosław (1990), Sztuka retoryki. Przewodnik encyklopedyczny, Warszawa.
Oliynyk Andriy (2013), Συγκατάβασις τò φαινóμενoν. Interpretacja reguł kaznodziej¬skich św. Jana Chryzostoma w pismach Anthony’ego Coniarisa jako przykład współczesnej homiletyki prawosławnej, Kraków.
Panuś Kazimierz (2008), Sztuka głoszenia kazań, Kraków.
Skwara Marek (1994), O Arystotelesowskiej teorii dowodzenia retorycznego, „Pamiętnik Literacki”, z. 4, s. 130–152.
Skwara Marek (1995), O teorii retorycznej św. Augustyna, „Pamiętnik Literacki”, z. 4, s. 99–118.
Szymanek Krzysztof (2001), Sztuka argumentacji. Słownik terminologiczny, War¬szawa.
Wilkoń Aleksander (2002), Spójność i struktura tekstu. Wstęp do lingwistyki tekstu, Kraków.
Załęska Maria (2016a), Autorytet i argument z autorytetu w kontekście krytyki: ipse dixit, ergo...?, w: Retoryka – wiedza – krytyka, red. Maria Załęska, Warszawa, s. 57–82.
Załęska Maria (2016b), Krytyka wiedzy specjalistycznej. Między kryteriami meryto¬rycznymi a interpersonalnymi, w: Retoryka – wiedza – krytyka, red. Maria Załęska, Warszawa, s. 5–24.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2016 roku w „Poznańskich Studiach Polonistycznych. Serii Językoznawczej” pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2016 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).