Keywords
Silesian dialect
Polish language
standardisation
orthography
How to Cite
Number of views: 187
Number of downloads: 141
Abstract
In the contemporary Silesian-language communicative space, the dominant role is played by the ślabikŏrzowa orthography, i.e. the way of writing developed at the end of the first decade of the twenty-first century. This spelling system is used in most recent Silesian-language publications, advertising language, electronic media, computer software and smartphones. The ślabikŏrzowa orthography owes its privileged position to its conservative form, the presence of clear and straightforward rules of usage and a relatively strong organisational, intellectual, scientific and economic background. However, the further development of ślabikŏrzowy literature is hampered by the lack of detailed normative materials (i.e. spelling dictionary, grammar).
References
Adamus Rafał i in. (2010), Gōrnoślōnski ślabikôrz, Chorzów.
Czesak Artur (2015), Współczesne teksty śląskie na tle procesów językotwórczych i standaryzacyjnych współczesnej słowiańszczyzny, Kraków.
Dzierżawa Bogdan (1995), Utopek z Wielopola, Żory.
Gałuszka Krystian (2015), Modre ajnfarty, Katowice.
Gałuszka Krystian (2020), Fermata, Katowice. DOI: https://doi.org/10.29119/1641-3466.2020.144.5
Hadasz Adrian (2017), Reklamy po śląsku: światowe koncerny, ale i szkoły i uczelnie zabiegają o Ślązaków, https://tinyurl.com/4s3fmx7v [dostęp: 1 listopada 2021].
Jaroszewicz Henryk (2019a), Rozwój języka Górnoślązaków w X XI wieku. Szkic socjolingwistyczny, „Zeszyty Łużyckie”, t. 53, s. 25–42.
Jaroszewicz Henryk (2019b), Krytyka prób emancypacji śląszczyzny. Płaszczyzna naukowa (lingwistyczna), „Slavia Occidentalis”, nr 1, s. 21–48. DOI: https://doi.org/10.14746/so.2019.76.2
Jaroszewicz Henryk (2021a), System koniugacji języka śląskiego. Próba klasyfikacji, https://tinyurl.com/yrab6br7 [dostęp: 1 listopada 2021].
Jaroszewicz Henryk (2021b), System deklinacji rzeczowników języka śląskiego. Próba klasyfikacji, https://tinyurl.com/z8ewahsc [dostęp: 1 listopada 2021].
Jaroszewicz Henryk (2021c), Formy czasownikowe języka śląskiego. Próba klasyfikacji, https://tinyurl.com/3j2936c4 [dostęp: 1 listopada 2021].
Jaroszewicz Henryk (2022), Ortografie współczesnego piśmiennictwa śląskojęzycznego, „Slavia Occidentalis”, nr 1, s. 67–83. DOI: https://doi.org/10.14746/so.2021/2022.78-79.6
Jedlecki Przemysław (2021), „Odczuwosz przinależność do myńszości?” Ulotki po śląsku promowały Narodowy Spis Powszechny. Zniknęły ze strony GUS, https://tinyurl.com/2p955cud [dostęp: 1 listopada 2021].
Kafka Franz (2017), Aphorismen / Aforyzmy / Aforismy, przeł. Jerzy Ciurlok, Kraków.
Kallus Bogdan (2015), Słownik gōrnoślōnskij gŏdki. Słownik polsko górnośląski – słownik górnośląskopolski , Chorzów.
Kapełuś Helena, red. (1973), Bajki śląskie ze zbiorów Lucjana Malinowskiego, oprac. Elżbieta Jaworska, Warszawa.
Ligoń Stanisław (1957), Bery i bojki śląskie, Katowice.
List of Silesianlanguage books in standard orthography (dostęp 2022), https://tinyurl.com/h5bvmcsk [dostęp: 18 października 2022].
Łysohorsky Ondra (2009), Śpiywajuco piaść, oprac. Andrzej Roczniok, Zabrze.
Łysohorsky Ondra (2014), Aj laszske rzyky płynu do morza, oprac. Andrzej Roczniok, Zabrze.
Malinowski Lucjan (1954), Powieści ludu na Śląsku, oprac. Mieczysław Karaś, Kraków.
Milne Alan Alexander (2019), Niedźwiodek Puch, przeł. Grzegorz Kulik, Poznań.
Nowy Testamynt po ślonsku (2017), przeł. Gabriel Tobor, Radzionków.
Pospiszil Karolina (2019), Bibliografia przekładów na język śląski w latach 2002–2018, „Przekłady Literatur Słowiańskich”, nr 2, s. 103–118. DOI: https://doi.org/10.31261/PLS.2019.09.02.06
Przewoźnik Jan, Hurnik Zbigniew, Pinkas Karol (2018), Śląskie ciekawostki szachowe, przeł. Marcin Melon, Gorzów Wielkopolski.
Pustułka Agata (2013), Rafał Adamus z Rady Górnośląskiej o narodowości śląskiej i języku, https://tinyurl.com/55e3jnm6 [dostęp: 1 listopada 2021].
Roczniok Andrzej (2008–2010), Zbornik polskoślůnski podug normy ISO 639–3 szl / Słownik polskośląski I AK według normy ISO 639–3 szl, t. 1–3, Zabrze.
de Saint-Exupéry Antoine (2018), Mały Princ, przeł. Grzegorz Kulik, Poznań.
Semik Teresa (2012a), Dr Kulisz: Miałem kiedyś sen. Śnił mi się idealny Śląsk, https://tinyurl.com/yukfnkfn [dostęp: 1 listopada 2021].
Semik Teresa (2012b), Uczymy się mówić po śląsku, bo jest nasz”, https://tinyurl.com/yzfsr44 [dostęp: 1 listopada 2021].
Syniawa Mirosław (2010), Ślabikŏrz niy dlŏ bajtli abo lekcyje ślōnskij gŏdki, Chorzów.
Szołtysek Marek (2008), Rozmówki śląskie, Rybnik.
Szołtysek Marek (2011), Ilustrowany słownik gwary śląskiej, Rybnik.
Tambor Jolanta (2009), Propozycje kodyfikacji ortograficznej śląszczyzny, „Socjolingwistyka”, t. 22, s. 83–92.
Twardoch Szczepan (2018), Drach. Edycyjŏ ślōnskŏ, przeł. Grzegorz Kulik, Kraków.
Wieczorek Grzegorz (2003–2010), Tak sie rzóndzi po ślónsku, nr 2–14 [archiwum autora].
Zarębska Magdalena (2013), Jak Maciek Szpyrka z dziadkiem po Nikiszowcu wędrowali, przeł. Bernard Kurzawa, Warszawa.
Zentlik Anna, Zentlik Krzysztof (2020), Ana i Walter. Historia niemożliwa, Warszawa.
License
Copyright (c) 2022 Henryk Jaroszewicz
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Authors
Authors of texts accepted for publication in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” are required to complete, sign and return to the editor's office the Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license.
Under the agreement, the authors of texts published in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” grant the Adam Mickiewicz University in Poznań a non-exclusive, royalty-free license and authorize the use of Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) Creative Commons sub-license.
The authors retain the right to continue the free disposal of the work.
Users
Interested Internet users are entitled to use works published in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” since 2016 under the following conditions:
- attribution - obligation to provide, together with the distributed work, information about the authorship, title, source (link to the original work, DOI) and the license itself.
- no derivatives - the work must be preserved in its original form, without the author's consent it is not possible to distribute the modified work, such as translations, publications, etc.
Copyrights are reserved for all texts published before 2016.
Miscellaneous
Adam Mickiewicz University in Poznań retains the right to magazines as a whole (layout, graphic form, title, cover design, logo etc.).