Dawne słowniczki gwarowe jako źródło do historii języka
PDF

Słowa kluczowe

history of the Polish language
folk dialects
dictionaries

Jak cytować

Nowowiejski, B. (2015). Dawne słowniczki gwarowe jako źródło do historii języka. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza, 22(1), 169–184. https://doi.org/10.14746/pspsj.2015.22.1.11

Abstrakt

Monolingual dictionaries of Polish as well as the old translation dictionaries which until the 19th century also fulfilled the function (in compliance with the intention of their authors) of general Polish dictionaries are traditionally regarded as fundamental sources of the history of the Polish language, especially its development and lexical resources. The collections of folk vocabulary which—more or less professionally—were narrowly used in the papers concerning the past periods of the Polish language aroused poor interest on the part of the historians of language. The article contends that small dialectal dictionaries should be treated equally with other sources of the history of the Polish language, especially lexicographical ones, for they provide a very interesting material for analysis and interpretation, not only linguistic.
https://doi.org/10.14746/pspsj.2015.22.1.11
PDF

Bibliografia

Bajerowa Irena (1986), Polski język ogólny XIX wieku. Stan i ewolucja, t. I–III, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.

Czarkowski Ludwik (1908), Słownik gwary ludowej w Ziemi Drohickiej, „Rocznik Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Wilnie”, s. 110–128.

Dejna Karol (1973), Dialekty polskie, Ossolineum, Wrocław.

Dubisz Stanisław (2002), Język – historia – kultura (wykłady, studia, analizy), Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.

Gloger Zygmunt (1893), Słownik gwary ludowej w okr(ęgu) Tykocińskim, „Prace Filologiczne”, t. 4, s. 795–904.

Judycka Irmina (1954), Typy zapożyczeń niemieckich w gwarach Warmii i Mazur, „Poradnik Językowy”, z. 8, s. 1–12.

Karaś Halina (2011), Polska leksykografia gwarowa, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.

Kurzowa Zofia (1993), Język polski Wileńszczyzny i kresów północno-wschodnich XVI-XX w., PWN, Warszawa–Kraków.

Kwapień Ewelina (2010), Kształtowanie się zasobu leksykalnego polszczyzny w XIX wieku, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.

Majdak Magdalena (2008), Słownik warszawski. Koncepcja, realizacja, recepcja, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.

Matuszczyk Bożena (2006), Słownik języka polskiego S.B. Lindego. Warsztat leksykografa, Wydawnictwo KUL, Lublin.

Nowowiejski Bogusław (2011), Niemiecko-polski słownik Mrongowiusza. Źródło do historii polskiej leksyki i leksykografii, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok.

Nowowiejski Bogusław, Wojtkiewicz Iwona, red. (2009), Dziewiętnastowieczne słowniczki gwarowe z Polski północno-wschodniej, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok.

Pepłowski Franciszek (1986), O zasobie leksykalnym w „Słowniku” J.S. Bandtkiego, „Prace Filologiczne”, t. 33, s. 127–134.

Pepłowski Franciszek (1987), O źródłach słownika J.S. Bandtkiego, w: Sprach- und Kulturkontakte im Polnischen. Gesammelte Aufsätze für A. de Vincenz zum 65. Geburtstag, red. Gerd Hentschel, Gustaw, Ineichen und AlekPohl, München.

Siatkowski Janusz (1983), Interferencje językowe na Warmii i Mazurach, „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej”, s. 103–115.

Umińska-Tytoń Elżbieta (2001), Słownictwo polszczyzny potocznej XIX wieku, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.

Umińska-Tytoń Elżbieta (2011), Polszczyzna dziewiętnastowiecznych salonów, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.

Waga Antoni (1860), Abecadłowy spis wyrazów ludowego języka w okolicach Łomży, Wizny i przyległych, „Biblioteka Warszawska. Pismo Poświęcone Naukom, Sztukom i Przemysłowi”, t. 2, s. 748–760.

Walczak Bogdan (1991), Słownik wileński na tle dziejów polskiej leksykografii, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.

Wojtkiewicz Iwona (2002), Ekspresywnie o człowieku w Słowniczku gwary augustowskiej Aleksandra Osipowicza, „Białostockie Archiwum Językowe”, nr 2, s. 227–236.

Worbs Erika (1995), Das ausführliche polnisch-deutsche Handwörterbuch von Jan Kajetan Trojański – ein Beiträg zur polnischen Lexikographie des 19 Jhs., „Prace Filologiczne”, t. 40, s. 397–413.

Worbs Erika (1997), Die polnisch-deutsche Lexikographie im ersten Drittel des 19. Jh. (die polnisch-deutschen Wörterbücher von Bandtkie, Mrongovius und Trojański), w: Między oświeceniem i romantyzmem. Kultura polska około 1800 roku, red. Jakub Zdzisław Lichański, Brigitte Schultze, Hans Rothe, DiG, Warszawa.

Woźniak Kazimierz (2000), Stan polskiej leksykografii gwarowej pod koniec XX wieku, w: Słowiańskie słowniki gwarowe, red. Hanna Popowska-Taborska, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, Warszawa, s. 17–51.