„Promień ostry, który nas otwiera”. Światło w międzywojennej poezji Czesława Miłosza
PDF

Słowa kluczowe

Czesław Miłosz
light
catastrophism
Poemat o czasie zastygłym
A Poem on Frozen Time
Trzy zimy
Three Winters
Ocalenie
Rescue
Postój zimowy

Jak cytować

Amroziewicz, M. . (2019). „Promień ostry, który nas otwiera”. Światło w międzywojennej poezji Czesława Miłosza. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka, (36), 259–288. https://doi.org/10.14746/pspsl.2019.36.16

Abstrakt

In Czesław Miłosz’s poetry, light takes a special place. In my work, I have made an attempt to determine its role in the interwar poetry of the member
of the Żagary literary group, in which light takes various shapes which are often contrary to one another. One can look at them in search of not only a variability of artistic forms, but also for testimonies of the era and declarations of contemporary poetic worldview of the author of Three Winters (Trzy zimy). The clash with various interpretations of the word ‘catastrophism’ shows that light in Miłosz’s poetry leads far beyond the course of history.

https://doi.org/10.14746/pspsl.2019.36.16
PDF

Bibliografia

Błoński Jan (2001a), Mikołaj Sęp Szarzyński a początki polskiego baroku, Universitas, Kraków.

Błoński Jan (2011b), Miłosz jak świat, Znak, Kraków.

Czechowicz Józef (1977), Wiersze, przedmowa Czesław Miłosz, PIW, Warszawa.

Czechowicz Józef (1985), Wybór poezji, oprac. i wstęp Tadeusz Kłak, Ossolineum, Wrocław.

Czechowicz Józef (2011), Pisma zebrane, t. 5: Szkice literackie, oprac. Tadeusz Kłak, Wydawnictwo UMCS, Lublin.

Faggen Robert (2013), Czesław Miłosz: od gnostycyzmu do buddyzmu, przeł. Marek Król, w: Miłosz i Miłosz, red. Artur Grabowski, Aleksander Fiut, Łukasz Tischner, Księgarnia Akademicka, Kraków, s. 145-152.

Fiut Aleksander (1978a), Czy tylko katastrofizm?, „Pamiętnik Literacki”, z. 3, s. 75-112.

Fiut Aleksander (1978b), Facing the End of the World, „World Literature Today”, nr 3, s. 420-425.

Fiut Aleksander (1981), „W mowie ognia…” (Wokół poezji Czesława Miłosza), „Ruch Literacki”, z. 1 (124), s. 1-14.

Fiut Aleksander (1987), Moment wieczny. Poezja Czesława Miłosza, Libella, Paris [Francja].

Franaszek Andrzej (2012), Miłosz. Biografia, Znak, Kraków.

Gromek Joanna, red. (2004), Czesław Miłosz – in memoriam, Znak, Kraków.

Jonas Hans (1994), Religia gnozy, przeł. Marek Klimowicz, Platan, Kraków.

Kania Ireneusz (2011), Czesław Miłosz a buddyzm, „Dekada Literacka”, nr 1-2, s. 82-95.

Kłak Tadeusz (2010), Drogami Czechowicza, Wydawnictwo KUL, Lublin.

Kołodziejczyk Ewa (2001), „Złączeni jednym węzłem dziedziczenia”.

Powinowactwa „Trzech zim” z poezją Oskara Miłosza, „Ruch Literacki”, z. 3 (246), s. 291-312.

Kryszak Janusz (1985), Katastrofizm ocalający. Z problematyki poezji tzw. Drugiej Awangardy, Pomorze, Bydgoszcz.

Kunisz Krzysztof (2012), Tożsamość religijna Czesława Miłosza i jego gnostyckie inspiracje, „Logos i Ethos”, nr 2 (33), s. 123-146.

Mazurek Anna (2006), Czesław Miłosz i Józef Czechowicz – przyjaźń z Lublinem w tle, „Akcent”, nr 1, s. 24-35.

Miłosz Czesław (1987), Trzy zimy. Głosy o wierszach, red. Renata Gorczyńska, Piotr Kłoczowski, Aneks, Londyn [Wielka Brytania]. (Skrót: TZ)

Miłosz Czesław (1989a), Metafizyczna pauza, Znak, Kraków.

Miłosz Czesław (1989b), Widzenia nad Zatoką San Francisco, Wydawnictwo Literackie, Kraków.

Miłosz Czesław (1990a), Przeciw poezji niezrozumiałej, „Teksty Drugie.

Teoria literatury, krytyka, interpretacja”, nr 5-6, s. 151-162.

Miłosz Czesław (1990b), Świadectwo poezji. Sześć wykładów o dolegliwościach naszego wieku, Czytelnik, Warszawa.

Miłosz Czesław (1992), Haiku, ilustracje Andrzej Dudziński, M, Kraków.

Miłosz Czesław (1996), Legendy nowoczesności. Eseje okupacyjne.

Listy-eseje Jerzego Andrzejewskiego i Czesława Miłosza, wstęp Jan Błoński, Wydawnictwo Literackie, Kraków.

Miłosz Czesław (1997), Abecadło Miłosza, Wydawnictwo Literackie, Kraków.

Miłosz Czesław (1998), Ogród nauk, Znak, Kraków.

Miłosz Czesław (1999), Kontynenty, Znak, Kraków.

Miłosz Czesław (2000a), Eseje, wybór i posłowie Marek Zaleski, Świat Książki, Warszawa.

Miłosz Czesław (2000b), Ziemia Ulro, Znak, Kraków.

Miłosz Czesław (2002), Podróżny świata. Rozmowy z Renatą Gorczyńską, Wydawnictwo Literackie, Kraków.

Miłosz Czesław (2003), Przygody młodego umysłu. Publicystyka i proza 1931-1939, Znak, Kraków.

Miłosz Czesław (2006), Rozmowy polskie 1979-1998, Wydawnictwo Literackie, Kraków.

Miłosz Czesław (2007), Zaraz po wojnie. Korespondencja z pisarzami 1945-1950, Znak, Kraków.

Miłosz Czesław (2010), Rozmowy polskie 1999-2004, Wydawnictwo Literackie, Kraków.

Miłosz Czesław (2011), Wiersze wszystkie, Znak, Kraków. (Skrót: WW)

Miłosz Czesław (2013), Poezje wybrane, wybór i opracowanie Zdzisław Łapiński, Ossolineum, Wrocław.

Miłosz Czesław (2015), Przekłady poetyckie wszystkie, Znak, Kraków.

Napierski Stefan (2009), Wybór pism krytycznych, oprac. Jan Zięba, Universitas, Kraków.

Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych. [Biblia Tysiąclecia] (2003), wyd. 5 popr., Pallottinum, Poznań.

Platon (2003), Państwo, przeł. Władysław Witwicki, Antyk, Kęty.

Sienkiewicz Barbara (2012), Wczesna poezja Wata i Miłosza – w kręgu myśli i symboliki gnostyckiej, „Ruch Literacki”, z. 1 (310), s. 81-98.

Tischner Łukasz (2001), Sekrety manichejskich trucizn. Miłosz wobec zła, Znak, Kraków.

Wat Aleksander (1990), Mój wiek. Pamiętnik mówiony, cz. 1, Czytelnik, Warszawa.

Wyka Kazimierz (1977), Ogrody lunatyczne i ogrody pasterskie, w: tegoż, Rzecz wyobraźni, PIW, Warszawa, s. 265-290.

Zach Joanna (2017), Biologia i teodycea. „Homo poeticus” Czesława Miłosza, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.

Zagórski Jerzy (1977), Wybór wierszy, wyboru dokonał autor, słowo wstępne Julian Rogoziński, PIW, Warszawa.