Abstrakt
This article attempts to reconstruct the key aspects of the criticism of literary naturalism present in J. K. Huysmans’ 1891 novel Là-Bas. The analysis is based on the opening dialogues of the characters and the following aesthetic considerations which appear to express not only the creative and spiritual transformation of the author himself, but also the ambience of anti-positivist turn of fin de siècle which, entering modernity, tries to free itself from the reductionist frames of naturalism and reveals an increasing interest towards the unconscious.
Bibliografia
Bachtin Michaił (1987), Esthétique et théorie du Roman, Gallimard, Nanterre.
Beuchat Charles (1949), Le Naturalisme triomphant, Corrêa, Paris.
Brunetière Ferdinand (1883), Le roman naturaliste, Calmann Levy, Paris.
Brunetière Ferdinand (1887) La Banqueroute du naturalisme, „Revue des Deux Mondes”, 1 września, t. 83, s. 213-224.
Brunetière Ferdinand (1895), La science et la religion, Firmin-Didot, Paris.
Burren Maarten van (2003), Huysmans, critique d’art, w: C. R. I. N.:
Cahiers de recherche des instituts néerlandais de langue et de littérature française, s. 115-119, Brill-Rodopi, New York, https://doi.org/10.1163/9789004333536_011.
Canguilhem Georges (1985), La Connaissance de la vie, Libraire Philosophique, J. Vrin, Paris.
Cressot Marcel (1975), La phrase et le vocabulaire de J. K. Huysmans, Slatkin Reprints, Genève.
Guérin-Marmigère Stéphanie (2010), La Poétique romanesque de Huysmans, Honore Champion, Paris.
Hauser Arnold (2005), Social History of Arts, Taylor & Francis e-Library, London.
Huysmans Joris Karl (1924), Là-Bas, Librairie Plon, Paris.
Janion Maria (1974), Humanistyka: poznanie i terapia, PIW, Warszawa.
Kociubińska Edyta (2006), Le dialogue avec le naturalisme dans l’oeuvre de Joris-Karl Huysmans, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin.
Kołakowski Leszek (1966), Filozofia pozytywistyczna (od Hume’a do Koła Wiedeńskiego), PWN, Warszawa.
Maingon Charles (1994), La Médecine dans l’oeuvre de Huysmans, A. G. Nizet, Paris.
Mrowcewicz Joanna (2012), Między dwiema otchłaniami: Joris-Karl Huysmans „w drodze” od naturalizmu do naturalizmu mistycznego, „Wiek XIX. Rocznik Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza, s. 119-137, doi: 10.l83l8/WIEKXIX.2O12.5.
Nietzsche Fryderyk (2010), Zmierzch bożyszcz, czyli jak filozofuje się młotem, przeł. Stanisław Wyrzykowski, [cyfrowa reedycja młodopolskiego wydania Dzieł Fryderyka Nietzschego z zachowaniem paginacji i układu graficznego], red. Jakub Wroński, Tymoteusz Słowiński, Nietzsche Seminarium, Łódź–Wrocław, [dostęp: 17 lipca 2020], https://tinyurl.com/y68qo4ft.
Raimond Michel (1966), La crise du roman, José Corti, Paris.
Rogoziński Julian (1976), Wstęp, w: Joris-Karl Huysmansa, Na wspak, Czytelnik, Warszawa.
Smeets Marc (2003), Huysmans et le style gris, w: C. R. I. N.: Cahiers de recherche des instituts néerlandais de langue et de littérature française, vol. 42, s. 73-80, Brill-Rodopi, New York, https://doi.org/10.1163/9789004333536_008.
Zola Émile (2004), Écrits sur le roman, anthologie établie, présentée et annotée par Henri Mitterand, Le Livre de Poche, Paris.
Zola Émile (2005), Germinal, przeł. Krystyna Dolatowska, Biblioteka Gazety Wyborczej, Wrocław.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2016 roku w „Poznańskich Studiach Polonistycznych. Serii Literackiej” pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2016 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).