Słowa kluczowe
La muette de Portici
Fenella
opera character
no voice
pantomime
Antonina Palczewska
Jak cytować
Abstrakt
The article is an attempt to describe an operatic figure deprived of a voice. Following the views of Thrasybulos G. Georgiades, who believes that an operatic character differs from a literary or a dramatic one in that it constitutes a kind of symbiosis between person and sound, the author tries to characterise a mute character. She analyses the Warsaw stagings of Daniel Auber’s opera Masaniello ou La muette de Portici from 1831. Additionally, by activating the visual imagination and relying on iconographic and book sources (including Mimika [Facial expression] by Wojciech Bogusławski), the author reconstructs the character of Fenella in the interpretation of Antonina Palczewska in order to be able to investigate how this character functioned on stage. Such a procedure allowed for an in-depth analysis of the operatic figure devoid of a voice and created by means of a combination of facial expressions and gestures. The study also takes into account the circumstances and problems related to the performance of this opera during the November Uprising.
Bibliografia
Delavigne Germain, Scribe Eugène (1831), Niema z Portici, opera w 5 aktach…, [libretto], przeł. Józef Dionizy Minasowicz,muzyka Daniel Auber, Gałęzowski i spółka, Warszawa, [dostęp: 13 maja 2022], https://tinyurl.com/4tpaywaf.
Kurpiński Karol (1831), Krótki rys Teatru Narodowego od roku 1818, Drukarnia J. Węckiego, Warszawa.
„Kuryer Polski” (1831), nr 395, s. 42, [dostęp: 10 sierpnia 2022], https://tinyurl.com/3bfubtxz.
„Kuryer Polski” (1831), nr 499, s. 587–588, [dostęp: 10 sierpnia 2022], https://tinyurl.com/pxvfxbhh.
„Kurjer Warszawski” (1831), nr 16, s. 83–84, [dostęp: 10 sierpnia 2022], https://tinyurl.com/28m6bfz7.
„Merkury” (1831), nr 32, s. 133–134, [dostęp: 10 sierpnia 2022], https://tinyurl.com/htjsfkjv.
Allévy-Viala Marie-Antoinette (1958), Inscenizacja romantyczna we Francji, PIW, Warszawa.
Bogusławski Wojciech (1965), Dramaturgia, czyli nauka sztuki scenicznej dla Szkoły Teatralnej, cz. 2: Mimika, oprac. Jacek Lipiński i Tadeusz Sivert, PIW, Warszawa.
Chiappini Simonetta (2006), Folli, sonnambule, sartine. La voce femminile nell’Ottocento italiano, Le Lettere, Firenze.
Eile Henryk (1937), Teatr warszawski w dobie powstań, KsięgarniaWł. Michalak i S-ka, Warszawa.
Kamiński Piotr (2015), Tysiąc i jedna opera, PWM, Kraków.
Kosiński Dariusz (2003), Sztuka aktorska w polskim piśmiennictwie teatralnym XIX wieku. Główne problemy, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Kozłowski Krzysztof (2007), Opera i dramat muzyczny. Szkice, Wydawnictwo PTPN, Poznań.
Król B. (1959), Antoni Sacchetti – dekorator romantyczny. Działalność w latach 1829–1845, „Pamiętnik Teatralny”, z. 1 /3, s. 219–261.
Murray Emanuel (1991), O aktorach i grze teatralnej, Universitas, Kraków.
Pudełek Janina (1968), Warszawski balet romantyczny 1802−1866, PWM, Kraków.
Sievert Tadeusz, Taborski Roman, red. (1971), Polska myśl teatralna i filmowa, PWN, Warszawa, [dostęp: 10 sierpnia 2022], https://tinyurl.com/4zkp9rzp.
Starobinski Jean (2011), Czarodziejki, słowo/obraz terytoria, Gdańsk.
Szwankowski Eugeniusz (1973), Repertuar teatrów warszawskich 1814−1831, IS PAN, Warszawa.
Waszkiel Halina (2017), Niema z Portici [hasło], w: Encyklopedia Teatru Polskiego, [dostęp: 30 sierpnia 2021], http://www.encyklopediateatru.pl/przedstawienie/67561/niema-z-portici.
Winiszewska Hanna (2015), Voce verdiana w kontekście XIX--wiecznych przemian w estetyce śpiewu solowego, w: Teatr muzyczny Verdiego i Wagnera. Konteksty literatury i kultury, red. Ryszard D. Golianek, Hanna Winiszewska, Rhytmos, Poznań, s. 149–167.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2016 roku w „Poznańskich Studiach Polonistycznych. Serii Literackiej” pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2016 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).