Słowa kluczowe
World War II
professor Roman Pollak
occupation
science
Jak cytować
Abstrakt
The aggression of Nazi Germany against Poland on September 1, 1939 was followed by the occupation of Poznan, during which the Germans dissolved the University of Poznań and wanted to denationalise Greater Poland by expelling Poles from the Warta Land, as they called it. Risking their lives, professors and students decided to create a secret University of the Western Lands in Warsaw and other cities of the General Government. It was the largest secret university in occupied Poland and one of its key figures was professor Roman Pollak. He was the second chancellor of the university, managing it during its greatestdevelopment.
Bibliografia
APANP 1 – Polska Akademia Nauk Archiwum w Warszawie Oddział w Poznaniu, Materiały Romana Pollaka, sygn. P. III-63.
APANP 2 – Polska Akademia Nauk Archiwum w Warszawie Oddział w Poznaniu, Roman Pollak, sygn. P. III-61.
AUAM 1 – Archiwum Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Roman Pollak, sygn. XV/50.
AUAM 2 – Archiwum Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Protokoły posiedzeń Senatu Uniwersytetu Poznańskiego, 21 września 1939, sygn. 15/54.
Dąbrowski Stefan (1946), Uniwersytet Poznański 1939–1945. (Okupacja niemiecka i odbudowa po wojnie). Przemówienie sprawozdawcze JM. Rektora Uniwersytetu Poznańskiego prof. dra Stefana Dąbrowskiego na uroczystej inauguracji 2-go roku akademickiego 1945/46 w auli uniwersytetu, Poznań.
Kitowicz Jędrzej (1951), Opis obyczajów za panowania Augusta III, oprac. Roman Pollak, wyd. 2 zm., Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Warszawa.
Pasek Jan Chryzostom (1955), Pamiętniki, [oprac. i wstęp Roman Pollak, il. Adam Marczewski, słownik oprac. redakcja], PIW, Warszawa.
Baumgart Jan (1956), Biblioteka Uniwersytecka pod rządami „Reichsuniversität”, „Przegląd Zachodni”, nr 7/8, s. 300–309.
Franz Maciej, Magowska Anita, Janicki Tadeusz (2019), Uniwersytet w czasie wojny 1939–1945, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
[Grot Zygmunt, red.] (1972), Dzieje Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. 1919–1969, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
Grzelczak Piotr (2022), Rektor bez togi, https://tinyurl.com/fukk3w5e, [dostęp: 18.09.2022].
Hauser Przemysław, Jasiński Tomasz, Topolski Jerzy, red. (1999), Alma Mater Posnaniensis. W 80. rocznicę utworzenia Uniwersytetu w Poznaniu, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
Kowalenko Władysław (1961), Tajny Uniwersytet Ziem Zachodnich. Uniwersytet Poznański 1939–1945, wyd. 2 poszerz., Instytut Zachodni, Poznań.
Krakowiecka Ludmiła (1969), Wydział Lekarski Tajnego Uniwersytetu Ziem Zachodnich, w: W 50-lecie rozwoju nauk medycznych w Poznaniu 1920–1970, PWN, Poznań, s. 57–69.
Lijewska Elżbieta, oprac. (2022), Pierwszy dzień w Poznaniu… Kartka z pamiętnika Bogdana Zakrzewskiego, https://tinyurl.com/77uzyey5 [dostęp: 18.09.2022].
Ostromęcki Bogdan (1972), To, co pozostało [przedruk], w: Uniwersytet Ziem Zachodnich i tajne kursy uniwersyteckie 1939–1945. Pokłosie wspomnień, do dr. przygot. Jan Wikarjak, UAM, Poznań, s. 44–48.
Sajkowski Alojzy (1968), Roman Pollak, „Rocznik Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza”, s. 125–132.
Serwański Edward (1970), Wielkopolska w cieniu swastyki, PAX, Warszawa.
Starnawski Jerzy (2012–2013), O Uniwersytetach, których już nie ma (5), „Pauza Akademicka”, nr 190/191/192, s. 5.
Szołdrska Halina (1947), Prof. dr Stefan Dąbrowski. 31 I 1887–23 III 1947 r., Wydawnictwo Uniwersytetu Poznańskiego, Poznań.
Szpruch Jan (1956), „Pamiętniki”, Jan Pasek, opracował i wstępem opatrzył Roman Pollak, ilustrował Adam Marczewski, słownik opracowała redakcja, Warszawa 1955, Państwowy Instytut Wydawniczy, s. 451, 1 nlb. [rec.], „Pamiętnik Literacki”, z. 2, s. 560–569.
Tyszkiewicz Beata (2020), Błąd centrali – bunt w terenie. Humorystyczny obraz początków Instytutu Badań Literackich w „NaKuBi” oraz Etiudzie rewolucyjnej Krystyny Tokarz i Teresy Tyszkiewicz, „Napis”, nr 26, s. 277–313.
Walczak Bogdan (2016), Roman Pollak (VI 1943 – III 1945), w: Poczet Rektorów Almae Matris Posnaniensis, [red. Tomasz Schramm, współpr. Anna Marciniak], wyd. 2 uzup. i popr., Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, s. 137–148.
Witczak Tadeusz (1972), Roman Pollak (31 lipca 1886–23 lutego 1972), „Pamiętnik Literacki”, z. 3, s. 393–402.
Wysłouch Seweryna (2019), Dawni profesorowie: Roman Pollak, Zygmunt Szweykowski i Jerzy Ziomek, „Polonistyka. Innowacje”, nr 10, s. 195–165.
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2016 roku w „Poznańskich Studiach Polonistycznych. Serii Literackiej” pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2016 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).