Słowa kluczowe
history of Adam Mickiewicz University, Poznań
Nazi occupation of Poland
biographies of scientists
Towianism (Towiański’s doctrine)
Mickiewicz
Jak cytować
Abstrakt
The article presents a previously unpublished lecture on Adam Mickiewicz by professor Roman Pollak, O idei wychowawczej Mickiewicza (On Mickiewicz’s pedagogic idea), which was created and given for the first time during the German occupation in Warsaw and then repeated in the early post-war years. The commentary locates this text in the context of Pollak’s biography and scientific interests; it also outlines the connection between the ideas presented in it and the philosophy and ethics in Mickiewicz’s Wykłady o literaturze słowiańskiej (Lectures on Slavic literature).
Bibliografia
Burek Tomasz (1998), Nota o autorze, w: Artur Górski, Monsalwat. Rzecz o Adamie Mickiewiczu, wyd. 5, Rytm, Warszawa.
Dalla Grana Giulio (2023), From Mazzini to Towiański: Affinities and Divergences of a Religious Revolution, w: Towianizm. Fenomen i dziedzictwo, red. Ewa Hoffmann-Piotrowska, Karol Samsel, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Dopart Bogusław (2002), Poemat profetyczny. O „Dziadach” drezdeńskich Adama Mickiewicza, Księgarnia Akademicka, Kraków.
Górski Artur (1907), Człowiek wolny u Adama Mickiewicza, „Krytyka”, t. 1, s. 219–229, 335–346.
Judkowiak Barbara (2019), Roman Pollak – historyk literatury (1886–1972), w: Stulecie poznańskiej polonistyki (1919–2019), t. 1: Okres międzywojenny i lata okupacji, red. Barbara Judkowiak, Seweryna Wysłouch, Sylwia Karolak i in., Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne”, Poznań.
Kłak Czesław, oprac. (b.r.), Stanisław Pigoń – Roman Pollak. Korespondencja [w opracowaniu], [edycja listów przechowywanych w Bibliotece Jagiellońskiej (Korespondencja Stanisława Pigonia, teka 67: Pollak Roman, sygn. 10810.III) oraz w Polskiej Akademii Nauk Archiwum w Warszawie Oddziale w Poznaniu (Materiały Romana Pollaka, teka 233: 178 listów Pigonia z lat 1918–1968, sygn. P. III-63)].
Kołaczkowski Stefan (1968), Mickiewicz jako człowiek, w: tegoż, Portrety i zarysy literackie, oprac. Stanisław Pigoń, PIW, Kraków.
Korespondencja – Roman Pollak – Giovanni Maver. Korespondencja (1925–1969), przekład listów Giovanniego Mavera z języka włoskiego Joanna Dimke-Kamola, Agnieszka Domaradzka, wstęp i opracowanie komentarza Marcin Rabenda, red. nauk. Barbara Judkowiak, Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne”, Poznań 2013.
Lami Maria (2023), Turyńskie wydanie pism Andrzeja Towiańskiego, w: Towianizm. Fenomen i dziedzictwo, red. Ewa Hoffmann-Piotrowska, Karol Samsel, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Pigoń Stanisław (1920), Do postaw wychowania narodowego, wstęp Ignacy Chrzanowski, Ksiegarnia G. Gebethnera i Spółki, Lwów.
Piskurewicz Jan (2022), Roman Pollak (1886–1972) i jego rola w rozwoju stosunków naukowych i kulturalnych polsko-włoskich, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”, z. 3, s. 50–51.
Płaszczewska Olga (2023), Ideały towianizmu w życiowej praktyce – Umberto Zanotti Bianco (1889–1963), w: Towianizm. Fenomen i dziedzictwo, red. Ewa Hoffmann-Piotrowska, Karol Samsel, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Pollak Roman (1924), La gioventù di Mickiewicz, w: Adam Mickiewicz, Grażyna. Novella lituana, przeł., wstęp i przyp. Aurelio Palmieri, Riccardo Ricciardi Editore, Napoli.
Pollak Roman (1929a), Atillio Begey, „Ruch Literacki”, z. 1, s. 19.
Pollak Roman ([1929b]), Pagine di cultura e di letteratura polacca, Istituto per l’Europa Orientale, Roma.
Pollak Roman (1961), Przedmowa, w: Władysław Kowalenko, Tajny Uniwersytet Ziem Zachodnich. Uniwersytet Poznański 1939–1945, wyd. 2 poszerz., Instytut Zachodni, Poznań.
Posadzy Ludwik (1938), Poglądy pedagogiczne A. Mickiewicza, Księgarnia św. Wojciecha, Poznań.
Ratajska Krystyna (1988), „Trud” życia młodego Pigonia: (Stanisław Pigoń w okresie przynależności do Eleusis), „Prace Polonistyczne”, t. 44, s. 129–157.
Sokołowski Mikołaj (2012), Adwokat diabła. Attilio Begey, IBL PAN, Warszawa.
Szpotański Stanisław (1921), Adam Mickiewicz i jego epoka, t. 1: Racyonalizm i romantyzm, t. 2: Towianizm, Wydawnictwo J. Mortkowicza, Warszawa.
Walczak Bogdan (2019), Roman Pollak (1886–1872) – rektor tajnego Uniwersytetu Ziem Zachodnich 1939–1945, w: Stulecie poznańskiej polonistyki (1919–2019), t. 1: Okres międzywojenny i lata okupacji, red. Barbara Judkowiak, Seweryna Wysłouch, Sylwia Karolak i in., Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne”, Poznań.
Witczak Tadeusz (1972), Roman Pollak, „Pamiętnik Literacki”, z. 3, s. 393.
DWR – Adam Mickiewicz, Dzieła. Wydanie rocznicowe, red. Zbigniew Jerzy Nowak, Maria Prussak, Zofia Stefanowska i in., t. 1–17, „Czytelnik”, Warszawa 1993–2005.
Kołaczkowski Stefan (1936), Mickiewicz jako człowiek, w: Adam Mickiewicz, Dzieła wszystkie [wydanie sejmowe], t. 13: Listy, t. 1: 1817–1831, oprac. Jan Czubek, Kasa im. Mianowskiego, Warszawa, s. VII–LXI.
Mickiewicz Adam (1911), Literatura słowiańska, wyd. i objaśnił M. Reiter, „Księgarnia H. Altenberga, Lwów.
Mickiewicz Adam (1935), Dzieła wszystkie, t. 9, tekst zrekonstruował, przełożył i opracował Leon Płoszewski, Kasa im. Mianowskiego, Warszawa.
Mickiewicz Adam (1933–1938), Dzieła wszystkie [wydanie sejmowe], t. 4–7, 9, 11, 13–14, 16, zebrane i opracowane staraniem Komitetu Redakcyjnego [red. Wilhelm Bruchnalski i in.], Kasa im. Mianowskiego, Warszawa.
Posadzy Ludwik (1938), Poglądy pedagogiczne Adama Mickiewicza, Księgarnia św. Wojciecha, Poznań.
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2016 roku w „Poznańskich Studiach Polonistycznych. Serii Literackiej” pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2016 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).