Abstrakt
The articles presents an interpretation of selected topics from the Stefan Żeromski’s novel which form an articulation of the nineteenth century changes taking place within the metaphysics. The scene in which the protagonists from Żeromski’s novels experienced communication with the dead and lived through the inner enlightenment have been analyzed. The article also describes the poetics of articulation of metaphysical experience in the prose of Żeromski paying particular attention to the theme of light equivalentizing the internal initiation of heroes, leading them mainly to cross the barriers of death. From this perspective, the articles interprets such motives as birch, earth and kiss as functionalizing metaphysical experience of the heroes described in the novels. The analysis of these metaphysical enclaves in the prose of Żeromski allowed to put forward the thesis that the metaphysics of the writer is not inspired by philosophy or theology of the late nineteenth and early twentieth century, but by faith in the strength of family and native ties and by the power of human community which leads man into another dimension of reality.
Bibliografia
Kalinowska Anna (2001), „Śmierć oswojona” i „śmierć dzika” w opowiadaniach W. Gomulickiego i S. Żeromskiego, w: Modernistyczny wizerunek człowieka. Studia historycznoliterackie, red. Janina Szcześniak, Dariusz Trześniowski, Wydawnictwo UMCS, Lublin, s. 21-32.
Kielak Dorota (2001), Wielka Wojna i świadomość przełomu. Literatura polska lat 1914-1918 wobec wyzwań czasu, Wydawnictwo UKSW, Warszawa.
Kopaliński Władysław (1990), Słownik symboli, Wiedza Powszechna, Warszawa.
Krąpiec Mieczysław A. (2006), Metafizyczne poznanie [hasło], w: Powszechna encyklopedia filozofii, t. 7, red. Andrzej Maryniarczyk i in., Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Lublin, s. 90-101.
Kulczycka-Saloni Janina, Maciejewska Irena, Makowiecki Andrzej Zdzisław, Taborski Roman (1991), Młoda Polska, PWN, Warszawa.
Mazur Aneta (2001), Transcendencja realistów. Motywy metafizyczne w polskiej i niemieckiej prozie II połowy XIX wieku, Uniwersytet Opolski, Opole.
Obsulewicz Beata Katarzyna (2005), O idei miłosierdzia we wczesnej twórczości Stefana Żeromskiego, w: Światy Stefana Żeromskiego. Studia, red. Maria Jolanta Olszewska, Grzegorz Paweł Bąbiak, Wydział Polonistyki UW, Warszawa, s. 381-400.
Sikora Ireneusz (1992), Przyroda i wyobraźnia. O symbolice roślinnej w poezji Młodej Polski, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
Wojtatowicz Monika CSFN (2001), Biblia i człowiek w twórczości Stefana Żeromskiego, w: Wśród tułaczy i wędrowców. Studia młodopolskie, red. Stanisław Fita, Jakub A. Malik, Redakcja Wydawnictw KUL, Lublin, s. 53-98.
Zdanowicz Anna (2005), Metafizyka i życie społeczne. Stefan Żeromski wobec problemów współczesności, Biblioteka Narodowa, Warszawa.
Zielińska Marta (1994), Cmentarz [hasło], w: Słownik literatury polskiej XIX wieku, red. Józef Bachórz, Alina Kowalczykowa, Ossolineum, Wrocław, s. 136-139.
Żeromski Stefan (1964), Dzienniki, t. 2, oprac. i przedmowa Jerzy Kądziela, Czytelnik, Warszawa.
Żeromski Stefan (1966), Charitas, oprac. Stanisław Pigoń, Czytelnik, Warszawa.
Żeromski Stefan (1966), Zamieć, oprac. Stanisław Pigoń, Czytelnik, Warszawa.
Żeromski Stefan (1987), Ludzie bezdomni, oprac. Irena Maciejewska, Ossolineum, Wrocław.
Żeromski Stefan (1989), Uroda życia, wyd. 7, Dom Książki, Kielce.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2016 roku w „Poznańskich Studiach Polonistycznych. Serii Literackiej” pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2016 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).