Abstrakt
Ze względu na historyczne tradycje współpracy Chorwacji z niemieckim kręgiem kulturowym, po uzyskaniu niepodległości w 1991 roku, państwo to związało swoje europejskie aspiracje z Bonn i następnie z Berlinem. Niemcy chętnie podjęły się roli „adwokata” interesów chorwackich w Unii Europejskiej, chociaż rządy prezydenta F. Tudjmana trudno było uznać za demokratyczne, a Chorwację za państwo prawa. Doniesienia o zbrodniach chorwackich w okresie wojny na Bałkanach w latach 1991-1995 i odmowa współpracy z Międzynarodowym Trybunałem Karnym ds. byłej Jugosławii, osłabiły niemieckie poparcie dla chorwackich dążeń do członkostwa w UE. Kiedy te przeszkody zostały usunięte, Niemcy powróciły do roli aktywnego promotora interesów chorwackich w Brukseli, jednakże nie czyniły tego z takim zaangażowaniem jak w latach dziewięćdziesiątych. Wymownym tego przykładem była zwłoka w ratyfikowaniu przez RFN traktatu akcesyjnego z Chorwacją.
Bibliografia
Abkommen zwischen der Regierung der Bundesrepublik Deutschland und der Regierung der Republik Kroatien über Technische Zusammenarbeit (2003), „Bundesgesetzblatt”, Teil II (Bonn), s. 1495-1497.
Altmann F.-L. (2005), EU und westlicher Balkan. Von Dayton nach Brüssel; ein allzu langer Weg, „SWP-Studie”.
Ambroziak A. (2005), Przyczyny trudności w negocjacjach akcesyjnych Chorwacji z Unią Europejską, „Wspólnoty Europejskie”, nr 9, s. 6-7.
Archiv der Gegenwart (1990), s. 34086.
Außenminister Westerwelle auf Besuch in Slowenien, [online] Deutsche Botschaft Laibach, http://www.Laibach.diplo.de/Vertretung/laibach/de/Startseite.html (dostęp: 4.07.2013).
Außenminister Westerwelle begrüßt Fortschrittsbericht zum EU-Beitritt Kroatiens, [online] Botschaft der Bundesrepublik Deutschland Zagreb, http://www.zagreb.diplo.de/Vertretung/zagreb/de/00/AM-Westerwelle-EU-Fortschrittsbericht.html (dostęp: 6.04.2013).
Bericht der Bundesregierung über Die Ergebnisse ihrer Bemühungen um Die Weiterentwicklung der politischen und ökonomischen Gesamtstrategie fü r Die Balkanstaaten und ganz Südosteuropa für das Jahr 2003, [online] Deutscher Bundestag. Drucksache 15/246415, http://dip.bundestag.de/btd/15/024/1502464.pdf (dostęp: 6.04.2013).
Bericht über das Strategiepapier 2005 der Kommission zur Erweiterung, Europäisches Parlament, 3.02.2006, AG-0025/2006.
Beziehungen zu Deutschland, [online] http://www.auswaertiges-amt.de/DE/Aussenpolitik/Laender/Laenderinfos/Kroatien/Bilateral_node.html#doc358520bodyText2 (dostęp: 12.07.2013).
Beziehungen zwischen Kroatien und Deutschland, [online] Auswärtiges Amt, http://www.auswaertiges-amt.de/diplo/de/Laenderinformationen/Kroatien/Bilateral.html (dostęp 13.07.2013).
Błaszczuk M. (2003), Polityka gospodarcza Wspólnoty Europejskiej wobec Chorwacji w latach 1992-2002, „Wspólnoty Europejskie”, nr 3, s. 36.
„Bulletin (1). Presse- und Informationsamt der Bundesregierung” (1991), nr 138/1991, s. 1128.
„Bulletin (2). Presse- und Informationsamt der Bundesregierung” (1991), nr 18, s. 127.
Brenke G. (1994), Die deutsche Haltung im Konflikt auf dem Balkan, w: Die internationale Politik 1991/1992. Jahrbücher der Deutschen Gesellschaft fü r auswärtige Politik, s. 129.
Bundeskanzlerin Dr. Angela Merkel zu Besuch in Kroatien, Zagreb, 11 Mai 2007, Botschaft der Republik Kroatien in der Bundesrepublik Deutschland, Berlin, http://de.mfa. hr/ mh=170&mv=986&id=3499 (dostęp: 14.07.2013).
Bundesregierung legt Vertragstext für EU-Beitritt Kroatiens vor, [online], http://www.bundestag.de/presse/hib/2013_01/2013_005/01.html (dostęp: 18.07.2013).
Busse N. (2013), Kroatien bereit für den Beitritt, „Frankfurter Allgemeine Zeitung” z 26 marca.
Comprehensive Monitoring Report on Croatia accompanying the document Communication from the Commission to the European Parliament and the Council Comprehensive Monitoring Report on Croatia’s state of preparedness for EU membership {C0M(2012) 601 final}, [online] http://ec.europa.eu/enlargement/ pdf/key_documents /2012/package/ hr_analytical_2012_en.pdf (dostęp: 18.07.2013).
Deutsch-kroatische Beziehungen, [online] Botschaft der Republik Kroatien in Berlin http://de.mfa.hr/?mh=168&mv=1076B (dostęp: 14.07.2013).
„DieDeutschen waren eingeschüchtert”. Im Gespräch: Marie-Janine Calic (2012), „Frankfurter Allgemeine Zeitung” z 15 stycznia.
Ein General vor Gericht (2005), „Die Zeit” z 5 grudnia.
EU-Beitritt: Brüssel bescheinigt Kroatien Aufnahmereife (2013), „Der Spiegel” z 26 marca.
EU heißt Kroatien willkommen, [online] Die Bundesregierung, http://www.bundesregierung.de/Content/DE/Artikel/2012/08/2012-08-22-beitritt-kroatien-zur-eu.html (dostęp: 19.07.2013).
„Europa-Archiv” nr 3/1992, s. D 121.
Gesetz zu dem Vertrag vom 9. Dezember 2011 über den Beitritt der Republik Kroatien zur Europäischen Union Vom 14. Juni 2013, 2013, [online] Bundesgesetzblatt Jahrgang 2013 Teil II, Nr. 14, ausgegeben zu Bonn am 19. Juni2013, http://www.bgbl.de/Xaver/start.xav startbk=Bundesanzeiger_BGBl&jumpTo=bgbl213s0586.pdf#__Bundesanzeiger_BGBl__%2F%2F%5B%40attr_id%3D’bgbl213s0586.pdf’%5D__1377547325558 (dostęp: 25.07.2013).
Grenzstreit: Slowenien blockiert Kroatiens EU-Beitritt (2009), „Der Spiegel” z 27 kwietnia.
Grenzsterit Slowenien/Kroatien: EU-Vermittlung gescheitert (2009), „Die Presse” z 18 czerwca.
Górka-Winter B. (2003), Polityka zewnętrzna UE wobec Bałkanów Zachodnich a wniosek Chorwacji o przystąpienie do UE, „Biuletyn PISM”, nr 36 (140) z 16 czerwca, http://www.pism.pl/biuletyny/files/140-2003.pdf (dostęp: 20.07.2013).
Hort P. (1991), Europas Außenpolitik - ein Fernziel, „Europa-Archiv” nr 20, s. 580.
Martens M. (2012), „Oder es wird zerfallen”, „Frankfurter Allgemeine Zeitung” z 15 stycznia.
Mojasević B. M. (1992), Die Vergangenheit stößt bitter auf. Warum hilft Bonn bei der Zerschlagung
Jugoslawiens, „Die Zeit” z 6 marca, s. 51.
Kaszczak S. (2006), Priorytety prezydencji austriackiej, „Wspólnoty Europejskie - Biuletyn Informacyjny”, nr 1, s. 7-8.
Kawecka-Wyrzykowska E., Ładyka S. (2001), Program stabilizacji i stowarzyszenia dla państw bałkańskich, „Wspólnoty Europejskie”, nr 4, s. 9.
Kawecka-Wyrzykowska E., Synowiec E. (2004), Unia Europejska, tom I, Warszawa, s. 216.
Korczynski N. J. (2005), Deutschland und die Auflösung Jugoslawiens: von der territorialen Integrität zur Anerkennung Kroatiens und Sloweniens, Hamburg.
Koszel B. (2000), Konflikt na Bałkanach (1991-1999) a bezpieczeństwo europejskie, „Zeszyty Instytutu Zachodniego”, nr 16, s. 13.
KoszelB. (1993), Niemcy i wojna domowa w Jugosławii. Czy Niemcy odpowiedzialne za wybuch konfliktu jugosłowiańskiego?, „Przegląd Zachodni” nr 4, s. 189.
Kroatien billigt EU-Beitritt - Geringe Wahlbeteiligung (2012), „Die Welt” z 22 stycznia.
Kroatien stimmt EU-Beitritt zu (2012), „Frankfurter Allgemeine Zeitung” z 22 stycznia.
Kusic S. (2009), A u f gute Nachbarschaft!: über die slowenische Blockade der EU-Beitrittsverhandlungen mit Kroatien, „Südosteuropa Mitteilungen”, nr 2, s. 22-37.
Lammert besucht kroatischen Sabor in Zagreb, [online] Deutscher Bundestag Pressemitteilung. http://www.bundestag.de/aktuell/presse/2007/pz_070529.html (dostęp: 28.07.2013).
Menzel S. (2010), Kroatien und Slowenien finden Weg in die Normalität, „Handelsblatt” z 7 czerwca.
Merkel will Wirtschaftsausbau mit Kroatien (2011), „Deutsche Welle”, [online] http://www.dw.de/merkel-will-wirtschaftsausbau-mit-kroatien/a-15335713 (dostęp: 28.07.2013).
Nationalheld oder Kriegsverbrecher? (2010), „Süddeutsche Zeitung” z 17 maja.
Neal F. W. (1993), American Views and Policies on the Yugoslav Conflict, „Review of international Affairs”, vol. XLIV, s. 3-6
PaulsenTh. (1995), Die Jugoslawienpolitik der USA 1989-1994. Begrenztes Engagement und Konfliktdynamik, Baden-Baden, s. 51-52.
Pervan G. (2007), Die Bedeutung des Haager Tribunals fü r den Prozess der Vergangenheitsbewältigung in Kroatien, w: Gegenwart der Vergangenheit, (u.a.) J. Pänke, G. Schuch, Baden-Baden.
Referendum: Kroaten stimmen fü r den EU-Beitritt (2012), „Der Spiegel” z 22 stycznia.
Sander G. G. (2009), Kroatiens steiniger Weg in die Europäische Union, w: Die Europäische Union und Südosteuropa: Herausforderungen und Chancen, (Hrsg.) N. Bodiroga Vukobrat, Hamburg, s. 145-165.
Skepsis im Bundestag zur Beitrittsreife Kroatiens (2012), [online] http://www.euractiv.de/erweiterung-und-nachbarn/artikel/skepsis-im-bundestag-zur-beitrittsreife-kroatiens 006810 (dostęp: 25.07.2013).
Slowenien will Grenzsterit mit Kroatien beilegen (2010), „Der Spiegel” z 6 czerwca.
Trautmann G. (1991), Das hilflose Europa. Illusionen und Realitäten internationaler Krisenpolitik. w: Jugoslawien. Ein Staat zerfällt, (Hrsg.) J. Furkes, K.-H. Schlarp, Reinbek, s. 177-192.
Vizekanzler und Bundesminister Dr. Philipp Rösler in Kroatien am 11. und 12. März 2013 (2013), [online] http://www.zagreb.diplo.de/Vertretung/zagreb/de/00/BMWi.html (dostęp: 4.08.2013).
„Von einer Sonderrolle Deutschlands kann nicht die Rede sein". Hans-Dietrich Genscher im Gespräch (2011), „Frankfurter Allgemeine Zeitung” z 22 grudnia.
Węc J. J. (2012), Pierwsza polska prezydencja w Unii Europejskiej. Uwarunkowania - Procesy decyzyjne - Osiągnięcia i niepowodzenia, Kraków.
Wolf A. (1991), Bundesrepublik Deutschland. Die Europapolitik in den Mitgliedstaaten der Europäischen Gemeinschaft, w: Jahrbuch der Europäischen Integration 1991/92, (Hrsg.) von W. Weidenfeld, W. Wessels, Bonn, s. 317.
Żornaczuk T. (2009), Chorwacko-sloweński spór graniczny a negocjacje członkowskie Chorwacji z UE, [online] „Biuletyn PISM” nr 28 z 22 V 2009, http://www.pism.pl/biuletyny/files/20090522_560.pdf (dostęp: 15.07.2013).