Zachód odzyskany albo tragedia Europy Środkowej? Państwa Grupy Wyszehradzkiej w Unii Europejskiej – perspektywa kulturowo-cywilizacyjna
Main Article Content
Abstrakt
W artykule przeprowadzono analizę specyfiki kulturowo-cywilizacyjnej państw tworzących Grupę Wyszehradzką w perspektywie 15 lat członkostwa w Unii Europejskiej i dokonujących się w tym czasie przemian. Składa się on z dwóch zasadniczych części. W części pierwszej ukazano znaczenie Europy Środkowej dla projektu i procesu reintegracji Europy po doświadczeniach podziału wynikającego z funkcjonowania przez kilka dekad „żelaznej kurtyny”. Odwołano się przy tym do nauczania Jana Pawła II na temat Europy i europejskości, postaci, którą uznano za wybitnego orędownika jedności europejskiej pochodzącego z Europy Środkowej. W części drugiej – odwołującej się do wyników badań empirycznych prowadzonych w Europie Środkowej przez ostatnie trzy dekady – wskazano zarówno na kulturowe i cywilizacyjne podobieństwa występujące między narodami Europy Środkowej (Grupy Wyszehradzkiej), jak i na głębokie różnice w odniesieniu do poszczególnych wartości, postaw czy identyfikacji. W efekcie uzyskano złożony obraz kulturowo-cywilizacyjnej tożsamości Europy Środkowej, której narody znajdują się od przeszło dwóch dekad w dynamicznym procesie integracji z narodami tzw. starej Unii.
Downloads
Article Details

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Teksty opublikowane na łamach czasopisma "Rocznik Integracji Europejskiej" i udostępniane w formacie PDF objęte są licencją CC BY 4.0 (Creative Commons - Uznanie autorstwa). Kopiowanie i rozpowszechnianie dozwolone jest pod warunkiem uznania autorstwa.
Referencje
- Boguszewski R. (opr.) (2011), Polacy, Czesi, Słowacy i Węgrzy o beatyfikacji Jana Pawła II, Raport z badań CBOS, BS/50/2011.
- Chelini-Pont B. (1995), Europa według Jana Pawła II, „Znak”, nr 3.
- Górka L. (1995), Dziedzictwo Ojców. Ekumeniczny charakter tradycji welehradzkiej, Wydawnictwo Księży Werbistów „Verbinum”, Warszawa.
- http://www.worldvaluessurvey.org/WVSContents.jsp.
- https://ec.europa.eu/commfrontoffice/publicopinion/index.cfm.
- Jan Paweł II (1991), Jedność duchowa chrześcijańskiej Europy, Gniezno, 3 czerwca.
- Jan Paweł II (1998a), Przemówienie w siedzibie Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, Bruksela, 20. maja 1985, w: J. Życiński, Europejska Wspólnota Ducha. Zjednoczona Europa w nauczaniu Jana Pawła II, Wydawnictwo Fundacji ATK, Warszawa.
- Jan Paweł II (1998b), Homilia z okazji 1000. rocznicy śmierci św. Wojciecha, Gniezno, 3. czerwca 1997, w: J. Życiński, Europejska Wspólnota Ducha. Zjednoczona Europa w nauczaniu Jana Pawła II, Wydawnictwo Fundacji ATK, Warszawa 1998.
- Jan Paweł II (2000), Przemówienie do uczestników zebrania konsultacyjnego przed Specjalnym Zgromadzeniem Synodu Biskupów poświęconym Europie, w: Europa jutra. Jana Pawła II wizja Europy, red. A. Sujka, Wydawnictwo „M”, Kraków.
- Kundera M. (1984), Zachód porwany albo tragedia Europy Środkowej, „Zeszyty Literackie”, nr 5.
- Przebinda G. (2001), Większa Europa. Papież wobec Rosji i Ukrainy, Wydawnictwo Znak, Kraków.
- Przebinda G. (2002), Wojtyła czyta Dostojewskiego i Sołżenicyna, „Plus-Minus” (dodatek do „Rzeczpospolitej”), nr 132.
- Roguska B. (opr.) (2004), Co Polska, Czechy, Słowacja i Węgry mają do zaoferowania Unii Europejskiej, Komunikat z badań CBOS BS/99/2004.
- Wojtyła K. (1978), La frontiera per l’Europa: dove?, „Vita e pensiero”, nr 4–6.
- Wojtyła K. (1994), Gdzie znajduje się granica Europy, „Ethos”, nr 28.
- Zenderowski R. (2002), Czym jest Europa? Kim są Europejczycy?, w: S. Sowiński, R. Zenderowski, Europa drogą Kościoła. Jan Paweł II o Europie i europejskości, Wrocław–Warszawa–Kraków 2002/03.