Słowa kluczowe
młodzież akademicka
doświadczenia dzieciństwa
rodzina
szkoła
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł jest komunikatem z badań. Przedstawia problematykę dotyczącą gotowości młodzieży akademickiej do podejmowania zadań ponadosobistych w kontekście jej doświadczeń dzieciństwa (dom rodzinny i edukacja szkolna). Badania, których wyniki prezentowane są w artykule, miały charakter ilościowy. Zastosowano w nich analizę regresji wielokrotnej w celu zidentyfikowania predyktorów gotowości do podejmowania zadań ponadosobistych wśród doświadczeń dzieciństwa. Z sześciu predyktorów, które zakwalifikowały się do modelów regresji określających związek z gotowością do podejmowania zadań ponadosobistych, część ma dodatni (wzmacnia), a część ujemny (osłabia) związek ze zmienną objaśnianą. Z badań wynika, że różne doświadczenia dzieciństwa, zarówno te związane z relacjami rodzinnymi, zastosowaniem środków dyscyplinujących, jak i sytuacją socjalno-bytową oraz edukacją szkolną, mogą w różny sposób kształtować gotowość młodych ludzi do angażowania się w działania ponadosobiste.
Bibliografia
Bafunno, D. i Camodeca, M. (2013). Shame and guilt development in preschoolers: The role of context, audience and individual characteristics. European Journal of Developmental Psychology, 10(2), 128–143. DOI: https://doi.org/10.1080/17405629.2013.765796
Bedyńska, S. i Książek, M. (2012). Statystyczny drogowskaz 3. Praktyczny przewodnik wykorzystania modeli regresji oraz równań strukturalnych. Warszawa.
de Tchorzewski, A. M. (2018). Wstęp do teorii wychowania. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie.
Gershoff, E. T. (2002). Corporal punishment by parents and associated child behaviors and experiences: a meta-analytic and theoretical review. Psychological Bulletin, 128(4), 539-579. DOI: https://doi.org/10.1037//0033-2909.128.4.539
Gerstmann, S. (1966). Osobowość, Warszawa. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych.
Gordon, T. (2007). Wychowanie bez porażek. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax.
Grabowska, T. (2019). Agresja wśród uczniów edukacji wczesnoszkolnej w opinii nauczycieli i rodziców - problem czy syndrom czasu? HUMANITAS Pedagogika i Psychologia, 20, 135-146.
Guinote, A., Cotzia, I., Sandhu, S. i Siwa, P. (2015). Social status modulates prosocial behavior and egalitarianism in preschool children and adults. PNAS, 112(3), 731-736. DOI: https://doi.org/10.1073/pnas.1414550112
Jagielska, J. (2020). Nierówności społeczne a edukacja. W: J. M. Łukasik, K. Jagielska i S. Kowala, W poszukiwaniu dróg. Refleksje na kanwie relacji mistrz – uczeń (365-388). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Karyłowski, J. (1975). Z badań nad mechanizmami pozytywnych ustosunkowań interpersonalnych. Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Lakoff, G. (2017). Moralna polityka. Jak myślą liberałowie i konserwatyści,. Warszawa: Alethia.
Lazarus, R. (1991). Emotion and Adaptation. New York: Oxford University Press. DOI: https://doi.org/10.1093/oso/9780195069945.001.0001
Lewis, M. (1992). Schame: The Exposed Self. New York: Free Press.
Łobocki, M. (2007). Teoria wychowania w zarysie. Kraków: Oficyna Wydawnicza "Impuls".
Łukaszewski, R. (1983). Czynniki decydujące o powodzeniu wychowania. W: B. Suchodolski, Społeczeństwo wychowujące. Rzeczywistość i perspektywy. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Łukaszewski, W. (1984). Szanse rozwoju osobowości. Warszawa: Książka i Wiedza.
Łukaszewski, W. (2011). Wielkie pytania psychologii. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Matusek, B. (2015). Z teorii i praktyki pracy z uczniem zagrożonym niedostosowaniem społecznym w szkole podstawowej. HUMANITAS Pedagogika i Psychologia, 10, 145-157.
Mądrzycki, T. (1970). Psychologiczne prawidłowości kształtowania się postaw. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych.
Newcomb, T. M., Turner, R. H. i Converse, P. E. (1970). Psychologia społeczna. Studium interakcji. Warszawa: PWN.
Nowak, M. (2008). Teorie i koncepceje wychowania . Warszawa: Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne Spółka z o.o.
Nowak, S. (1973). Teorie postaw. (S. Nowak, Red.) Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Patterson, G. R. (1986). Performance models for antisocial boys. American Psychologist. American Psychologist,, 41(4), 432-444. DOI: https://doi.org/10.1037//0003-066X.41.4.432
Remiszewska, Z. (2022). Gotowość młodzieży akademickiej do podejmowania zadań ponadosobistych. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Schaffer, H. R. (2006). Rozwój społeczny. Dzieciństwo i młodość. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Schaffer, H. R. (2006). Rozwój społeczny. Dzieciństwo i młodość. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Śliwerski, B. (2003). Współczesne teorie i nurty wychowania,. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Świątkiewicz, W. (2005). Między prospołecznością i egocentryzmem. W: W. Zdaniewicz, S. H. Zaręba, Młodzież Warszawy – pokolenie pontyfikatu Jana Pawła II (189-222). Warszawa: Wydawnictwo Archidiecezji Warszawskiej.
Wilks, F. (2004). Inteligentne emocje. Warszawa: Wydawnictwo Jacek Santorski & Co.
Zajdel, K. (2019). Społeczne i indywidualne wymiary oceny szkolnej. Kraków: Oficyna Wydawnicza "Impuls".
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Zofia Remiszewska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.