Słowa kluczowe
nowy instytucjonalizm
prawo pracy
regulacje zatrudnienia
państwo dobrobytu
Jak cytować
Liczba wyświetleń: 503
Liczba pobrań: 299
Abstrakt
Artykuł analizuje, w jaki sposób opisywana jest rola formalnych regulacji zatrudnienia (prawa pracy) w propozycjach badaczy wykorzystujących perspektywę różnorodności kapitalizmu (varieties of capitalism – VoC). VoC jest paradygmatycznym nurtem w porównawczych badaniach nad kapitalizmem. Artykuł pokazuje odmienne stanowiska i perspektywy na rolę regulacji ingerujących w stosunki między pracodawcami a pracownikami. Część badaczy wykorzystujących perspektywę VoC ignoruje zagadnienie formalnych regulacji zatrudnienia na rzecz większych jednostek analizy. Kolejna grupa badaczy, skoncentrowana bardziej na porównywaniu systemów produkcji między państwami, skupia się na ekonomicznej funkcji prawa pracy. Część badaczy, którzy łączą perspektywę ekonomiczną z analizami państwa dobrobytu, traktuje regulacje zatrudnienia jako uzupełnienie lub substytut instrumentów welfare state. Wreszcie, badania skoncentrowane na zmianie instytucjonalnej integrują oba funkcjonalne ujęcia, analizując formalne regulacje zatrudnienia pod kątem utrzymywania spójności modeli instytucjonalnych z konkretnymi, zidentyfikowanymi funkcjami. Autor argumentuje, że konceptualizacja roli formalnych regulacji zatrudnienia zależy od tego, w jaki sposób rozumie się rolę formalnego prawa i instytucji w obrębie samego porządku gospodarczego. Instytucje można widzieć albo jako formalną nadbudowę ułatwiającą koordynację ekonomiczną, albo też jako przejaw chęci ograniczenia ekspansji logiki rynkowej.
Finansowanie
Artykuł powstał w ramach projektu „Polityka prawa pracy po początku kryzysu ekonomicznego w Polsce. Segmentacja rynku pracy i naruszenia prawa pracy”. Projekt został sfinansowany ze środków Narodowego Centrum Nauki (UMO-2015/19/N/HS5/01227).
Bibliografia
Amable, B. (2003). The Diversity of Modern Capitalism. Oxford.
Baccaro, L., Howell, C. (2011). A common neoliberal trajectory: the transformation of industrial relations in advanced capitalism. Politics and Society 39(4): 521–563.
Becker, U. (2009). Open Varieties of Capitalism. Continuity, Change and Performances. London–New York.
Block, F. (2012). Varieties of what? Should we still be using the concept of capitalism? [w:] J. Go (ed.), Political Power and Social Theory (Political Power and Social Theory 23). Emerald Group Publishing Limited: 269–291.
Boyer, R. (1979). Wage formation in historical perspective: the French experience. Cambridge Journal of Economics 3(2): 99–118.
Boyer, R. (2005). How and why capitalisms differ. Economy and Society 34(4): 509–557.
Campbell, J.L., Pedersen, O.K. (2007). The varieties of capitalism and hybrid success: Denmark in the global economy. Comparative Political Studies 40(3): 307–332.
Coates, D. (2000). Models of Capitalism: Growth and Stagnation in the Modern Era. Cambridge.
Coates, D. (2015). Varieties of capitalism and ‘the great moderation’, [w:] M. Ebenau, I. Bruff, C. May (eds.), New Directions in Comparative Capitalisms Research. London: 11–27.
Crouch, C. (2005). Capitalist Diversity and Change: Recombinant Governance and Institutional Entrepreneurs. Oxford.
Hall, P.A., Gingerich, D. (2009). Varieties of capitalism and institutional complementarities in the political economy: an empirical analysis. British Journal of Political Science 39(3): 449–482.
Hall, P.A., Soskice, D. (2001). An introduction to varieties of capitalism, [w:] P.A. Hall, D. Soskice (eds.), Varieties of Capitalism: The Institutional Foundations of Comparative Advantage. Oxford: 1–68.
Hall, P.A., Thelen, K. (2009). Institutional change in varieties of capitalism. Socio-Economic Review 7(1): 7–34.
Hodgson, G.M. (2016). Varieties of capitalism: some philosophical and historical considerations. Cambridge Journal of Economics 40(3): 941–960.
Deeg, R., Jackson, G. (2006). Towards a more dynamic theory of capitalist variety. Socio-Economic Review 5(1): 149–179.
Dibben, P., Williams, C.C. (2012). Varieties of capitalism and employment relations: informally dominated market economies. Industrial Relations: A Journal of Economy and Society 51(1): 563–582.
Ebbinghaus, B. (2006). Reforming Early Retirement in Europe, Japan and the USA. New York.
Eichhorst, W., Marx, P. (2011). Reforming German labour market institutions: a dual path to flexibility. Journal of European Social Policy 21(1): 73–87.
Emmenegger, P. (2011). Job security regulations in Western democracies: a fuzzy set analysis. European Journal of Political Research 50(3): 336–364.
Freeman, R.B. (2005). Labour market institutions without blinders: the debate over flexibility and labour market performance. International Economic Journal 19(2): 129–145.
Jackson, G. (2005). Contested boundaries: ambiguity and creativity in the evolution of German codetermination, [w:] W. Streeck, K. Thelen (eds.), Beyond Continuity: Explorations in the Dynamics of Advanced Political Economies. Oxford: 229–254.
Jackson, G., Deeg, R. (2008). Comparing capitalisms: understanding institutional diversity and its implications for international business. Journal of International Business Studies 39(4): 540–561.
Jasiecki, K. (2014). Polska transformacja w perspektywie różnorodności kapitalizmu. Przegląd Socjologiczny 63(4): 45–66.
Katznelson, I., Weingast, B.R. (2005). Intersections between historical and rational choice institutionalism, [w:] I. Katznelson, B.R. Weingast (eds.), Preferences and Situations: Points of Intersection Between Historical and Rational Choice Institutionalism. New York: 1–26.
Korpi, W. (2006). Power resources and employer-centered approaches in explanations of welfare states and varieties of capitalism: protagonists, consenters, and antagonists. World Politics 58(2): 167–206.
Levy, J.D. (2005). Redeploying the state: liberalization and social policy in France, [w:] W. Streeck, K. Thelen (eds.), Beyond Continuity: Explorations in the Dynamics of Advanced Political Economies. Oxford: 103–126.
Maszczyk, P. (2015). Ewolucja modelu kapitalizmu w Polsce. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy 41: 107–122.
Marsden, D. (1999). A Theory of Employment Systems: Micro-Foundations of Societal Diversity. Oxford.
Martin, J. (2014). Getting down to business: varieties of capitalism and employment relations, [w:] A. Wilkinson, G. Wood, R. Deeg (eds.), The Oxford Handbook of Employment Relations: Comparative Employment Systems. Oxford: 65–85.
Michelotti, M., Nyland, C. (2008). Varieties of capitalism and diversity in labour standards regulation: the case of Italy. European Journal of Industrial Relations 14(2): 177–195.
Morgan, G., Whitley, R., Moen, E. (eds.) (2005). Changing Capitalisms? Institutional Change and Systems of Economic Organization. Oxford.
Nölke, A., Vliegenthart, A. (2009). Enlarging the varieties of capitalism: the emergence of dependent market economies in East Central Europe. World Politics 61(4): 670–702.
Polanyi, K. (2010). Wielka transformacja. Tłum. M. Zawadzka. Warszawa.
Próchniak, M. et al. (2016). The emerging models of capitalism in CEE11 countries – a tentative comparison with Western Europe. Warsaw Forum of Economic Sociology 7(2): 7–70.
Restrepo Amariles, D. (2015). Legal indicators, global law and legal pluralism: an introduction. The Journal of Legal Pluralism and Unofficial Law 47(1): 9–21.
Schmidt, V.A. (2002). The Futures of European Capitalism. Oxford.
Screpanti, E. (2017). Karl Marx on Wage Labor: From Natural Abstraction to Formal Subsumption. Rethinking Marxism 29(4): 511–537.
Soskice, D. (2009). Varieties of capitalism, varieties of reform, [w:] A. Hemerijck, B. Knapen, E. van Doorne (eds.), Aftershocks: Economic Crisis and Institutional Choice. Amsterdam: 133–141.
Starke, P. (2006). The politics of welfare state retrenchment: a literature review. Social Policy and Administration 40(1): 104–120.
Streeck, W. (2009). Re-Forming Capitalism: Institutional Change in the German Political Economy. Oxford.
Streeck, W. (2011). E pluribus unum? Varieties and commonalities of capitalism, [w:] M. Granovetter, R. Swedberg (eds.), The Sociology of Economic Life. Boulder–Oxford: 419–455.
Streeck, W. (2015). The Crisis in Context Democratic Capitalism and Its Contradictions. Köln.
Streeck, W., Thelen, K. (2005). Introduction: institutional change in advanced political economies, [w:] W. Streeck, K. Thelen (eds.), Beyond Continuity: Explorations in the Dynamics of Advanced Political Economies. Oxford: 1–39.
Thelen, K. (2004). How Institutions Evolve: The Political Economy of Skills in Germany, Britain, the United States and Japan. Cambridge.
Thelen, K. (2014). Varieties of liberalization and the new politics of social solidarity. New York.
Thompson, E.P. (1971). The moral economy of the English crowd in the eighteenth century. Past and Present 50(1): 76–136.
Vogel, S.K. (2005). Routine adjustment, bounded innovation, [w:] W. Streeck, K. Thelen (eds.), Beyond Continuity: Explorations in the Dynamics of Advanced Political Economies. Oxford: 145–168.
Whitley, R. (1999). Divergent capitalisms: the social structuring and change of business systems. Oxford.
Whitley, R. (2007). Business systems and organizational capabilities: the institutional structuring of competitive competences. Oxford.
Williamson, O. (1975). Markets and Hierarchies. New York.
Witt, M.A., Jackson, G. (2016). Varieties of Capitalism and institutional comparative advantage: a test and reinterpretation. Journal of International Business Studies 47(7): 778–806.
Wojtyna, A. (2005). Alternatywne modele kapitalizmu. Gospodarka Narodowa 9(169): 1–23.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2019 WPiA UAM
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.