Legalność samplingu muzycznego w świetle polskiego prawa autorskiego

Abstrakt

Jak wskazał Lawrence Lessig, żyjemy w czasach „kultury remiksu” – powszechny dostęp do Internetu, a przez to do wielu dóbr kultury, sprawia, że artyści często przerabiają lub w inny sposób wykorzystują twórczość innych osób. Jest to szczególnie widoczne w muzyce. Celem niniejszego artykułu jest wykazanie, że sampling muzyczny jest co do zasady zgodny z polskim prawem autorskim. W badaniach wykorzystano przede wszystkim metodę dogmatyczną, dokonując analizy przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych regulujących pojęcia utworu i inspiracji oraz instytucję prawa cytatu. We wnioskach wskazano, że sampling muzyczny w wielu przypadkach nie narusza prawa autorskiego, ponieważ polega na wykorzystaniu nietwórczego (niechronionego) fragmentu utworu pierwotnego. Natomiast w pozostałych sytuacjach, tzn. wtedy gdy uzna się, że dany sampel jest jednak objęty ochroną prawnoautorską, przeważnie dopuszczalne będzie jego wykorzystywanie w ramach prawa cytatu. Niemniej powyższe twierdzenia nie oznaczają, że sampling stanowi w każdym przypadku działanie etyczne lub moralnie uzasadnione.