Wpływ śmierci uczestnika postępowania wieczystoksięgowego na szybkość i sprawność toczącego się postępowania o wpis w księdze wieczystej
PDF

Słowa kluczowe

księgi wieczyste
postępowanie wieczystoksięgowe
uczestnik postępowania wieczystoksięgowego
zawieszenie postępowania wieczystoksięgowego

Jak cytować

Kowalik, E. (2024). Wpływ śmierci uczestnika postępowania wieczystoksięgowego na szybkość i sprawność toczącego się postępowania o wpis w księdze wieczystej. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny I Socjologiczny, 86(1), 23–40. https://doi.org/10.14746/rpeis.2024.86.1.02

Liczba wyświetleń: 253


Liczba pobrań: 206

Abstrakt

Celem artykułu jest rozstrzygnięcie kwestii, czy śmierć uczestnika postępowania wieczystoksięgowego, którego prawo ma być wpisane bądź wykreślone, ma wpływ na szybkie i sprawne ujawnienie w księdze wieczystej zmiany stanu prawnego nieruchomości. W szczególności ustalenia wymaga, czy ten stan skutkuje – na podstawie art. 174 § 1 pkt 1 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. – zawieszeniem tego postępowania, a następnie podjęciem go z udziałem następców prawnych zgodnie z art. 180 § 1 pkt 1 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. Wykorzystując metodę dogmatycznoprawną, wnikliwe zbadano regulacje instytucji ksiąg wieczystych i postępowania  wieczystoksięgowego istotnych z punktu widzenia omawianego zagadnienia. Dodatkowo analizie poddano orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, Trybunału Konstytucyjnego oraz Sądu Najwyższego dotyczące powyższych kwestii. Wnioski z przeprowadzonej analizy przesądzają o tym, że – z punktu widzenia zapewniania uczestnikom obrotu prawnego nieruchomościami ochrony ich praw – sąd wieczystoksięgowy nie ma obowiązku zawieszania postępowania wieczystoksięgowego w przypadku śmierci uczestnika tego postępowania celem podjęcia go z udziałem jego następców prawnych, gdyż stoi to w sprzeczności z szybkim i sprawnym ujawnieniem w księdze wieczystej zmiany stanu prawnego nieruchomości.

https://doi.org/10.14746/rpeis.2024.86.1.02
PDF

Bibliografia

Ciepła, H., i Bałan-Goncarz, E. (2007). Ustawa o księgach wieczystych. Komentarz. Wzory wniosków o wpis. Wzory wpisów do księgi wieczystej. Wolters Kluwer.

Dziurda, M. (2019). Śmierć uczestnika a zawieszenie postępowania wieczystoksięgowego. Monitor Prawniczy, 27(11), 611–614.

Flaga-Gieruszyńska, K. (2017). Szybkość, sprawność i efektywność postępowania cywilnego – zagadnienia podstawowe. Zeszyty Naukowe KUL, 60(3), 5–20. DOI: https://doi.org/10.31743/zn.2017.60.3.5-20

Gniewek, E. (2005). Wnioskodawca i uczestnicy postępowania wieczystoksięgowego. Rejent, 9, 66–80.

Gniewek, E. (2018). Księgi wieczyste: art. 1–58² KWU, art. 626¹–626¹³ KPC. Komentarz (wyd. 2). C. H. Beck.

Jakimiec, D. (2020). Skutki śmierci uczestnika postępowania wieczystoksięgowego. Monitor Prawniczy, 28(10), 539–543.

Jędrejek, G. (2010). Zawieszenie postępowania wieczystoksięgowego w razie śmierci uczestnika. Studia Prawnicze KUL, 2–3(42–43), 49–59.

Kowalik, E. (2020). Zakres kognicji sądu w postępowaniu wieczystoksięgowym. Wolters Kluwer.

Kowalik, E. S. (2021). Ograniczony krąg uczestników w postępowaniu wieczystoksięgowym a realizacja prawa do sądu. Studia Prawnicze KUL, 2(86), 103–119. DOI: https://doi.org/10.31743/sp.12298

Kuropatwiński, J. (2013). Księgi wieczyste: komentarz do art. 1–582 u.k.w.h. oraz art. 6261–62613 k.p.c.: Tom 1. Komentarz do art. 1–10 ustawy o księgach wieczystych i hipotece. POL SP.

Laskowska, A. (2009). Zawieszenie sądowego postępowania rozpoznawczego w sprawach cywilnych. Wolters Kluwer.

Litauer, J. J. (1933). Komentarz do procedury cywilnej. Biblioteka Prawnicza.

Łopalewski, B. (2012). Krąg uczestników postępowania wieczystoksięgowego – w poszukiwaniu optymalnego modelu (uwagi de lage lata). Rejent, 1, 81–100.

Mysiak, P. (2008). Wniosek o wpis w księdze wieczystej. Rejent, 7–8, 73–98.

Mysiak, P. (2012). Postępowanie wieczystoksięgowe. LexisNexis.

Mysiak, P. (2017). Ograniczenia kognicji sądu wieczystoksięgowego w kontekście art. 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej. W: H. Babiuch, P. Kapusta i J. Michalska (red.), Aktualne problemy konstytucji. Księga jubileuszowa z okazji 40-lecia pracy naukowej Profesora Bogusława Banaszaka (s. 610–619). Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Witelona w Legnicy.

Pilipiec, S. (2000). Teoretycznoprawne aspekty zasady prawa do sądu. Annales UMCS, Sectio G, Lublin, 47, 223–238. http://bc.umcs.pl/dlibra/publication/41384/edition/38004?language=pl

Pruś, P. (2021). Komentarz do art. 6261 K.p.c. W: M. Manowska (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz: Tom 2. Art. 506–1217 (s. 622–624). Wolters Kluwer.

Rowiński, T. (1971). Interes prawny w procesie cywilnym i w postępowaniu nieprocesowym. Wydawnictwo Prawnicze.

Rożek, S. (2006). Sprawność postępowania cywilnego – uwagi praktyczne i postulaty de lege ferenda. Monitor Prawniczy, 2, 1144–1150.

Rylski, P. (2013). Czy następca prawny osoby ujawnionej w księdze wieczystej jest uczestnikiem postępowania wieczystoksięgowego zmierzającego do obciążenia prawa? Przegląd Prawa Cywilnego, 1, 79–88.

Rylski, P. (2017). Uczestnik postępowania nieprocesowego – zagadnienia konstrukcyjne. Wolters Kluwer.

Rylski, P. (2022). Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Legalis.

Siciński, P. (2004). Zakres odpowiedniego stosowania w postępowaniu wieczystoksięgowym przepisów kodeksu postępowania cywilnego o procesie. Przegląd Sądowy, 3, 82–105.

Siedlecki, W. (1988). Postępowanie nieprocesowe. Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Sondej, M. Z. (2019). Skutki śmierci wnioskodawcy albo uczestnika postępowania wieczystoksięgowego po złożeniu wniosku o wpis w kontekście zawieszenia postępowania z urzędu do czasu wstąpienia do postępowania następców prawnych. Lex/el.

Szewczyk, J. (2012). Krąg uczestników postępowania wieczystoksięgowego art. 6261 § 2 k.p.c. Glosa do uchwały SN – Izby Cywilnej z 7 lipca 2010 r. (III CZP 45/10). Monitor Prawa Bankowego, 3, 30–42.

Zawadzka, J. (2014). Komentarz do art. 6261 K.p.c. W: J. Pisuliński (red.), Ustawa o księgach wieczystych i hipotece. Postępowanie wieczystoksięgowe (s. 1160–1182). LexisNexis.

Zawadzka, J. (2019). Przegląd orzecznictwa Izby Cywilnej Sądu Najwyższego. 2.3. Skutki śmierci uczestnika postępowania wieczystoksięgowego. Palestra, 9, 105–113.