Słowa kluczowe
podatki
sprawiedliwość
równość
konstytucja
Jak cytować
Liczba wyświetleń: 86
Liczba pobrań: 45
Abstrakt
Celem artykułu jest krytyczna ocena kierunku ewolucji modelu opodatkowania spółek handlowych w Polsce. Autor wskazuje, że wprowadzone w ostatnich latach zmiany w opodatkowaniu spółek osobowych (komandytowej, komandytowo-akcyjnej i jawnej) mają charakter asystemowy i dowodzi, że niektóre z wprowadzonych rozwiązań naruszają konstytucyjną zasadę sprawiedliwości podatkowej (art. 2 i 32 w zw. z art. 84 Konstytucji RP), w szczególności: nadanie podmiotowości prawnopodatkowej spółce jawnej (art. 1 ust. 3 pkt 1a lit. a–c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), nierówne traktowanie wspólników spółki jawnej i komplementariuszy spółki komandytowej i komandytowo-akcyjnej (art. 30a ust. 1 pkt 4 w związku z art. 30a ust. 6a–6c ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych [u.p.d.o.f.]) oraz przyznanie nieuzasadnionych przywilejów komandytariuszowi (art. 21 ust. 51a u.p.d.o.f.). Na koniec w ramach postulatów de lege ferenda autor rozważa możliwości korekty obowiązującego modelu opodatkowania spółek i ich wspólników. Tekst uzupełnia istotną lukę badawczą w refleksji nad konstytucyjnością i systemowością zmian w opodatkowaniu spółek handlowych w Polsce.
W pracy wykorzystano metodą dogmatycznoprawną w celu weryfikacji konstytucyjności przywołanych wyżej regulacji oraz metodą teoretycznoprawną w celu wykazania asystemowości nowego modelu opodatkowania spółek.
Bibliografia
Cnossen, S. (2018). Corporation taxes in the European Union: Slowly moving toward comprehensive business income taxation? International Tax and Public Finance, 25, 808–840. DOI: https://doi.org/10.1007/s10797-017-9471-2
Drozdowski, E. (2018), Zasada zdolności płatniczej a polski system podatkowy. Wydawnictwo Naukowe UAM. http://hdl.handle.net/10593/24955
Filipczyk, H. (2013). Dochód akcjonariusza spółki komandytowo-akcyjnej. Glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 23.10.2012 r., II FSK 382/11. Monitor Podatkowy, 2, 45–48.
Flotyńska, A. (2011). Alternatywne konstrukcje podatku od dochodów przedsiębiorstw. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 172, 546–558.
Frąckowiak, J., i Potrzeszcz, R. (2000). Czy nadanie osobowości prawnej handlowym spółkom osobowym wymaga zasadniczej reformy prawa podatkowego? Przegląd Prawa Handlowego, 1, 1–7.
Gajewski, D. (2017). Spółka holdingowa jako instrument wykorzystywany do międzynarodowego unikania opodatkowania. Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego, 2, 7–12.
Golec, S. (2012). Opodatkowanie podatkiem dochodowym akcjonariuszy spółek komandytowo-akcyjnych – zagadnienia problemowe. Przegląd Podatkowy, 6, 7–16.
Gomułowicz, A. (1989). Zasada sprawiedliwości w polskim systemie podatkowym. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 51(3), 53–61. http://hdl.handle.net/10593/15986
Gomułowicz, A. (2001). Zasada sprawiedliwości podatkowej. Dom Wydawniczy ABC.
Gomułowicz, A. (2003). Zasada sprawiedliwości podatkowej w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego: aspekt materialny. Dom Wydawniczy ABC.
Gomułowicz, A. (2007). Idea sprawiedliwości podatkowej. Gdańskie Studia Prawnicze, 16, 171–181.
Gorgol, A. (2014). Równowaga budżetowa w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego. Państwo i Prawo, 69(9), 23–35.
Hanusz, A. (2015). Równowaga budżetowa a zasady prawa. Państwo i Prawo, 70(9), 20–33.
Jamroży, M., i Kudert, S.(2007). Wpływ opodatkowania na wybór formy prawnej działalności. Przegląd Podatkowy, 10, 7–12.
Karwat, P. (2022). III. 2.4. Spółka jawna. W: H. Litwińczuk (red.), Opodatkowanie spółek. Lex.
Kirchhof, P. (2011). Die Leistungsfähigkeit des Steuerrechts–Steuerrecht und Verfassungsrecht. Steuer und Wirtschaft, 4, 365–371. DOI: https://doi.org/10.9785/stuw-2011-880407
Kondej, M. (2011). Problematyka opodatkowania akcjonariusza spółki komandytowo-akcyjnej. Przegląd Prawniczy, Ekonomiczny i Społeczny, 3–4, 3–9. http://hdl.handle.net/10593/5860
Kruk, M. (2006). Zasada równości w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego. W: M. Zubik (red.). Księga XX-lecia orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego (s. 281–299). Biuro Trybunału Konstytucyjnego.
Krzywoń, A. (2011). Podatki i inne daniny publiczne w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Wydawnictwo Sejmowe.
Krzywoń, A. (2012). Podatki i inne daniny publiczne w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego. Najnowsze tendencje. Przegląd Sejmowy, 1, 25–42.
Kurzawska-Puchała, K., i Zawiejska-Rataj, J. (2010a). Opodatkowanie akcjonariusza w spółce komandytowo-akcyjnej, cz. 1. Przegląd Podatkowy, 11, 18–21.
Kurzawska-Puchała, K., i Zawiejska-Rataj, J. (2010b), Opodatkowanie akcjonariusza w spółce komandytowo-akcyjnej, cz. 2. Przegląd Podatkowy, 12, 23–27.
Kuźniacki, B. (2013). Krytyczna analiza planów opodatkowania spółek komandytowych i komandytowo-akcyjnych w Polsce jako remedium na unikanie opodatkowania: alternatywne rozwiązanie w definicji komplementariusza. Przegląd Podatkowy, 10, 9–21.
Leipert, T., i Smardzewska, O. (2008). Czy polska odmiana niemieckiej spółki GmbH &Co. KG może stać się równie popularna? Przegląd Prawa Handlowego, 3, 53–58.
Leszczyłowska, A. (2014). Współczesne koncepcje podatku dochodowego: niedyskryminowanie oszczędności i inwestycji w opodatkowaniu. Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
Łączkowski, W. (2011). Prawne zasady równości i sprawiedliwości. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 73(2), 57–64. http://hdl.handle.net/10593/1940
Malinowski, D. M. (2022). Spółka jawna jako podatnik podatku dochodowego od osób prawnych. Przegląd Podatkowy, 9, 3–5.
Mariański, A. (2021). (Nie)sprawiedliwy polski podatek dochodowy od osób fizycznych. C. H. Beck.
Nita, A. (2013). Teoretyczne i normatywne wyznaczniki sprawiedliwego opodatkowania. Toruński Rocznik Podatkowy, 24, 16–30.
Orłowski, J. (2020). Zasada równości opodatkowania – wybrane zagadnienia teoretyczne. W: A. Gorgol (red.), Teoretyczne i praktyczne aspekty prawa finansowego. Problemy, koncepcje, wyzwania i rozwiązania (s. 427–439). C. H. Beck.
Promińska, U. (2015). (R)ewolucja koncepcji osobowej spółki handlowej (od kodeksu handlowego do kodeksu spółek handlowych). Przegląd Prawa Handlowego, 4, 33–37.
Szumański, A. (1998). Spółka komandytowo-akcyjna. Przegląd Prawa Handlowego, 4, 15–23.
Szumański, A. (2001). Komentarz do art. 125. W: S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański i J. Szwaja (red.), Kodeks spółek Handlowych. Komentarz do artykułów 1–150 (tom 1, s. 620–634). C. H. Beck.
Szyszko, R. (2011). Spółka komandytowo-akcyjna z udziałem spółki z o.o. jako jedynego komplementariusza. Difin.
Taboada, C. P. (2011). Leistungsfähigkeitsprinzip, Gleichheitssatz und Eigentumsgarantie. W: K. Tipke i in. (red.), Festschrift für Joachim Lang zum 70. Geburtstag: Gestaltung der Steuerrechtsordnung (s. 263–279). Dr. Otto Schmidt. DOI: https://doi.org/10.9785/ovs.9783504380779.263
Tipke, K., Lang, J., Seer, R., Hey, J., English, J., i Hennrichs, J. (2021). Steuerrecht. Dr. Otto Schmidt.
Zajadło, J. (2011). Idea równości we współczesnej filozofii prawa i filozofii polityki. Przegląd Sejmowy, 6, 11–30.
Zaremba, M. (2012). Problematyka opodatkowania akcjonariusza spółki komandytowo-akcyjnej na tle orzecznictwa sądów administracyjnych. Prawo i Podatki, 5, 21–26.
Ziółkowski, P. (2022). Status spółki jawnej w podatku dochodowym. Przegląd Podatkowy, 10, 29–33.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 WPiA UAM
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.