Prawno-ekonomiczne ujęcie założeń i celów Wspólnej Polityki Rolnej 2023–2027. Próba oceny współzależności

Abstrakt

Wspólna Polityka Rolna (WPR) to partnerstwo między społeczeństwem a rolnictwem, zapewniające stabilne dostawy żywności dobrej jakości, a nadto gwarantujące wsparcie dochodów rolników przy jednoczesnej ochronie środowiska i dynamicznym rozwoju obszarów wiejskich w Europie. Zmieniająca się rzeczywistość, a także oczekiwania samego społeczeństwa europejskiego w zakresie zdrowej i bezpiecznej żywności dostępnej w przystępnych cenach czy kształtowanie się świadomości ekologicznej stanowią przyczyny reformy europejskiej polityki rolnej. Autorka zmierza do ustalenia, czy kierunki WPR 2023–2027 oraz przyjęte środki i rozwiązania prawne służą realizacji celów zarówno pierwotnych, jak i szczegółowych. Przedmiotem analizy w niniejszym artykule jest problematyka zreformowanej WPR na lata 2023–2027. W artykule przedstawiono zarys historyczny WPR oraz poddano analizie dokumenty UE, a także dane ekonomiczne oraz literaturę prawniczą. Wykorzystano również dane dotyczące praktyki w zakresie płatności bezpośrednich. Poruszono m.in. problem różnic priorytetów społeczeństwa europejskiego w zakresie oczekiwań co do kierunków polityki rolnej czy sprzeczności w przyjętych rozwiązaniach co do płatności bezpośrednich ograniczających ich dostępność. Biorąc pod uwagę ustalenia poczynione w niniejszym artykule, konieczna jest zmiana przez unijnego ustawodawcę kierunków polityki rolnej na lata 2023–2027 celem zagwarantowania przede wszystkim samowystarczalności i bezpieczeństwa żywnościowego UE. Obecnie wsparcie dochodów rolników musi być zatem kwestią priorytetową umożliwiającą realizację pozostałych celów i kierunków WPR, zwłaszcza środowiskowo-klimatycznych.