Jakość jako kategoria społeczno-ekonomiczna oraz regulacyjno-prawna

Abstrakt

Mimo że jakość jest wartością rynkową, pełni także bardzo ważną funkcję regulacyjno-prawną. Wynika to z faktu, że jej podstawową cechą jest bezpieczeństwo, którego brak przekłada się na utratę znaczenia pozostałych cech składających się na jakość. Celem artykułu jest ukazanie istotnych perspektyw postrzegania jakości w ujęciu ekonomicznym, społecznym i prawnym. W artykule zastosowano metodę przeglądu źródeł literaturowych, aktów prawnych oraz norm, metodę desk research, syntezy i wnioskowania logicznego. W pracy przywołano kluczowe definicje jakości, zarówno historyczne, jak i współczesne. Ważne miejsce w rozważaniach zajmuje omówienie roli norm w kształtowaniu jakości oraz w sytuacji rozstrzygania sporów między dostawcą a odbiorcą. Uwagę skoncentrowano również na europejskich normach zharmonizowanych oraz na normie ISO 9001, jako kluczowych specyfikacjach stosowanych obligatoryjnie przez producentów lub ich upoważnionych przedstawicieli przy sprzedaży produktów na rynek Unii Europejskiej i oznakowaniu CE. W artykule zaprezentowano podstawowe korzyści i zobowiązania wynikające ze stosowania norm oraz innych wymagań jakościowych z perspektywy konsumentów, producentów oraz różnych odbiorców instytucjonalnych. Zwrócono uwagę, że zgodność z wymaganiami jakościowymi sprzyja satysfakcji interesariuszy, poprawie jakości życia społeczeństwa, racjonalizacji procesu produkcyjnego, redukcji kosztów wytwarzania, a także eliminacji lub ograniczeniu marnotrawstwa materiałów.