Słowa kluczowe
zamieszkiwanie
praca w domu
wielofunkcyjność
relacja projektant – użytkownik
Jak cytować
Liczba wyświetleń: 58
Liczba pobrań: 29
Abstrakt
Pandemia stała się w pewnym sensie polowym testem (nie)funkcjonalności zamieszkiwanych przestrzeni. Niespodziewany lockdown(y) 2020 r. wymagał szybkiej adaptacji do nowej sytuacji, w której praca i dom połączyły się najpełniej od czasów sprzed rewolucji przemysłowej. Doświadczenie to wpłynęło na większą świadomość własnych potrzeb mieszkańców/użytkowników, a tym samym ujawniło dwa procesy, które analizujemy jako źródło szans na lepsze projektowanie: jest to z jednej strony wymuszona refleksyjność użytkowników przestrzeni, niezbędna dla projektowania uwzględniającego rzeczywiste potrzeby, z drugiej – ukierunkowany na mieszkanie sieciowy (cyfrowy) ekshibicjonizm. Celem badań było zrozumienie, jakie znaczenie mają dwa procesy – wymuszona refleksyjność użytkowników przestrzeni i cyfrowy ekshibicjonizm – dla przestrzeni domowej, w szczególności w odniesieniu do pracy w domu i relacji projektanta/architekta z użytkownikiem w procesie projektowania mieszkania. Analizie poddano wybrane polskie badania doświadczeń zamieszkiwania podczas pandemii w 2020 r. Dobór badań zastanych nie miał charakteru wyczerpującego ani pełnego, lecz służył zilustrowaniu dwóch kluczowych procesów. Pandemia przyczyniła się do upowszechnienia wymuszonej refleksyjności użytkowników oraz cyfrowego ekshibicjonizmu. Doświadczenie pandemii pozwoliło potwierdzić diagnozowany od dekad, wciąż niezadowalający stan relacji między projektantem/architektem a użytkownikiem mieszkania. Istotnym i ważnym wnioskiem jest to, że łącznie doświadczenia pandemii i procesy urefleksyjniania i sieciowego ekshibicjonizmu stanowią unikalną dla projektantów szansę lepszego poznania potrzeb i codzienności użytkowników, a dzięki temu polepszenia jakości powstających projektów, które mogą trafniej odpowiadać na potrzeby użytkowników/mieszkańców – być bardziej funkcjonalne i bardziej elastyczne. Niestety wciąż jest to (zaledwie) szansa na lepsze projektowanie, a nie bodziec rzeczywistych zmian.
Bibliografia
Adeo. (2023, 21 lutego). Pandemia i lockdown: postrzeganie oraz wpływ na mieszkańców i mieszkania. adeo.com. https://www.adeo.com/pl/news/jak-pandemia-i-lockdowny-zmienily-sposob--w-jaki-patrzymy-na-nasze-mieszkania/
Allardt, E. (1993). Having, loving, being: An alternative to the Swedish model of welfare research. W: M. Nussbaum i A. Sen (red.), The quality of life (s. 88–94). Clarendon Press. DOI: https://doi.org/10.1093/0198287976.003.0008
Angral, A. (2019). Architect-client relationship and value addition in private residential projects. Archnet-IJAR: International Journal of Architectural Research, 13(1), 58–71. DOI: https://doi.org/10.1108/ARCH-12-2018-0026
Arboleda, G. (2020). Beyond participation: Rethinking social design. Journal of Architectural Education, 74(1), 15–25. DOI: https://doi.org/10.1080/10464883.2020.1693817
Arska-Perepłyś, K., Damięcka, V., i Putowska-Tomaszewska, A. (2017). Rodziny wzorów. W: M. Czyńska (red.), Dom polski. Meblościanka z pikasami (s. 159–181). Wydawnictwo Czarne.
Bachowski, M. (2020, 22 lutego). Patodeweloperka szaleje nie tylko w Poznaniu. Pokazujemy źle zaplanowane mieszkania. Noizz.pl. https://noizz.pl/design/patodeweloperka-szaleje-nie-tylko-w-poznaniu-pokazujemy-zle-zaplanowane-mieszkania/s0rcfsq
Bernacka, J. (2023). Home office z perspektywy postpandemicznej – szanse i zagrożenia. Analiza pracy zdalnej w ujęciu prawnym i społecznym. Rocznik Administracji Publicznej, 9, 107–134. DOI: https://doi.org/10.4467/24497800RAP.23.007.18303
Biuro architektoniczne 4ma Projekt. (2023, 3 kwietnia). Jak zaaranżować mieszkanie do pracy zdalnej z pomocą architekta wnętrz. https://4ma-projekt.pl/blog/jak-zaaranzowac-mieszkanie-do-pracy-zdalnej-z-pomoca-architekta-wnetrz/
Blomberg, K., i T. Kallio (2022). A review of the physical context of creativity: A three-dimensional framework for investigating the physical context of creativity. International Journal of Management Review, 24, 433–451. DOI: https://doi.org/10.1111/ijmr.12286
Blunt, A. (2005). Cultural geography: Cultural geographies of home. Progress in Human Geography, 29(4), 505–515. DOI: https://doi.org/10.1191/0309132505ph564pr
Bochińska, B. (2017). Ludzie Północy. W: M. Czyńska (red.), Dom polski. Meblościanka z pikasami (s. 23–43). Wydawnictwo Czarne.
Borresen, K. (2020, 22 maja). Quarantaine is like behind closed doors. huffpost.com. https://www.huffpost.com/entry/social-distancing-portraits_l_5ec6ba31c5b67586ba0d368d
Bortkiewicz, A., Makowiec-Dąbrowska, T., Siedlecka, J., i Jóźwiak, Z. (2020). Fizjologiczne i ergonomiczne aspekty organizacji pracy zdalnej ze szczególnym uwzględnieniem pracowników starszych. Instytut Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera.
Bourdieu, P. (2007). Szkice teorii praktyki. Poprzedzony trzema studiami na temat etnologii Kabylów (W. Kroker, tłum.). Antyk Marek Derewiecki.
Brosz, M. (2016). Eksperci i fachowcy, czyli kto kontroluje, co dzieje się w mieszkaniu. W: M. Jewdokimow i M. Łukasiuk (red.), Socjologia zamieszkiwania. Narracje, dyfuzje, interwencje (s. 12–19). Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Bugajska, J. (2022). Geometria stanowisk pracy siedzącej, stanowiska do pracy z komputerem. Nauka o pracy – bezpieczeństwo, higiena, ergonomia. Pobrane 10 lutego 2024, z: https://nop.ciop.pl
Bukowska, U. (2022). Zagrożenia związane ze świadczeniem pracy zdalnej. Zarządzanie Zasobami Ludzkimi, 148(5), 103–117. DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0016.0634
CBRE. (2020). Working from home survey. https://f.tlcollect.com/fr2/320/68460/20200515_CEE_Work_from_Home_Survey.pdf
Centrum Badania Opinii Społecznej. (2020a). Życie codzienne w czasach zarazy. https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2020/K_060_20.PDF
Centrum Badania Opinii Społecznej. (2020b). Zmiany w zachowaniach przeciwepidemicznych. https://www.cbos.pl/PL/szukaj/okienko.php?pub_id=6157
Centrum Badania Opinii Społecznej. (2021). Samopoczucie Polaków w roku 2020. https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2021/K_001_21.PDF
Cesarski, M. (2012). Od funkcjonalnego mieszkania ku zrównoważonej przestrzeni zamieszkiwania – rola infrastruktury osadniczej. Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace, 10(2), 125–149. DOI: https://doi.org/10.33119/KKESSiP.2012.2.6
Ciecierska, A., i Seredyka-Burduk, M. (2022). Wpływ nauki zdalnej na narząd wzroku studentów. Cz. 2: Ocena progresji wad refrakcji i przestrzegania zasad higieny podczas pracy przed monitorem urządzeń cyfrowych. Optyka, 79(6), 50–53. https://yadda.icm.edu.pl/baztech/element/bwmeta1.element.baztech-301679cb-4b6b-4d35-9fcb-a89e0bfe9fd5
Deconova. (2021, 14 lipca). Jak pandemia zmieniła projektowanie wnętrz? https://www.deconova.pl/jak-pandemia-zmienila-projektowanie-wnetrz/
Decoroom. (2024). Raport 2024: Problemy przy wykończeniu mieszkania: perspektywa właścicieli. Bigdata.rynekpierwotny.pl. https://bigdata.rynekpierwotny.pl/media/documents/Decoroom-Raport-2024.pdf
Douglas, M. (1991). The idea of a home: A kind of space. Social Research, 58(1), 297–307. http://www.jstor.org/stable/40970644.
Drozdowski, R., Frąckowiak, M., Krajewski, M., Kubacka, M., Luczys, P., Modrzyk, A., Rogowski, Ł., Rura, P., i Stamm, A., (2020). Życie codzienne w czasach pandemii. Raport z drugiego etapu badań. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. http://socjologia.amu.edu.pl/publikacje/504-zycie-codzienne-w-czasach-pandemii-pelny-raport
Drozdowski, R., Frąckowiak, M., Krajewski, M., Kubacka, M., Luczys, P., Modrzyk, A., Rogowski, Ł., Rura, P., Stamm, A. i Sztop-Rutkowska, K. (2021). Życie codzienne w czasach pandemii. Raport z trzeciego etapu badań. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. https://amu.edu.pl/wiadomosci/aktualnosci/ogolnouniwersyteckie/zycie-codzienne-w-czasach-pandemii.-raport-z-trzeciego-etapu-badan
Drozdowski, R., Frąckowiak, M., Krajewski, M., Kubacka, M., Modrzyk, A., Rogowski, Ł., Rura, P., i Stamm, A. (2020). Życie codzienne w czasach pandemii. Raport z pierwszego etapu badań. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. https://socjologia.amu.edu.pl/publikacje/464-zycie-codzienne-w-czasach-%20pandemii-raport
Echo Investment. (2020, 27 lipiec). Post-covidove projektownie mieszkań w Echo Investments. echo.com.pl. https://www.echo.com.pl/news,2651,post-covidowe-projektowanie-mieszkan-w-echo-investment.html
Eilouti, B. (2018). Scenario-based design: New applications in metamorphic architecture. Frontiers of Architectural Research, 7(4), 530–543. DOI: https://doi.org/10.1016/j.foar.2018.07.003
Ernyey, G. (2013). Społeczna teoria przestrzeni. Architektura i produkcja podmiotu, kultury i społeczeństwa. Autoportret. Pismo o dobrej przestrzeni, 41(2). https://www.autoportret.pl/numery/przestrzen-jako-taka/
Fellowes. (2021). Nowy system pracy. https://apps.fellowes.com/promos/new-way-of-working/pl/downloads/Wyniki-badania-Fellowes.pdf
Frąckowiak-Sochańska, M., Mroczkowska, D., i Kubacka, M. (2022). Dynamika i kontekst doświadczeń emocjonalnych pracujących zawodowo rodziców w czasie pandemii COVID-19. Przegląd Socjologii Jakościowej, 13(4), 118–151. DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.18.4.05
Gądecki, J., Żadkowska, M., i Jewdokimow, M. (2017). Tu się pracuje! Socjologiczne studium pracy zawodowej prowadzonej w domu na zasadach telepracy. Wydawnictwo Libron.
Główny Urząd Statystyczny. (2017). Jakość życia w Polsce. https://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5486/16/4/1/jakosc_zycia_w_polsce_2017.pdf
Główny Urząd Statystyczny. (2018). Jakość życia i kapitał społeczny w Polsce. Wyniki Badania spójności społecznej 2018. https://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5486/4/3/1/jakosc_zycia_i_kapital_spoleczny_w_polsce_wyniki_badania_spojnosci_spolecznej_2018.pdf
Goffman, E. (2000). Człowiek w teatrze życia codziennego (H. Datner-Śpiewak i P. Śpiewak, tłum.). Aletheia.
Heidegger, M. (1974). Budować, mieszkać, myśleć (K. Michalski, tłum.). Teksty: teoria literatury, krytyka, interpretacja, 18, 137–152.
Hill, J. (2003). Actions of architecture: Architects and creative users. Routledge. DOI: https://doi.org/10.4324/9780203327210
Instytut Analiz Rynku Pracy. (2021). Aspekty pracy zdalnej z perspektywy pracownika, pracodawcy i gospodarki. https://www.parp.gov.pl/component/publications/publication/aspekty-pracy-zdalnej-z-perspektywy-pracownika-pracodawcy-i-gospodarki
Jacyno, M. (2007). Mieszkanie i „moralna architektura” kultury indywidualizmu. W: G. Woroniecka (red.), Co znaczy mieszkać. Szkice antropologiczne (s. 31–47). Trio.
Jałowiecki, B., i M. Szczepański, M. (2006). Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej. Scholar.
Jarynowski, A., Stochmal, M., i Maciejewski, J. (2020). Przegląd i charakterystyka prowadzonych w Polsce badań na temat społecznych uwarunkowań epidemii COVID-19 w jej początkowej fazie. Bezpieczeństwo Obronność Socjologia, 13, 38–87.
Jóźwiak, Z. W. (2018). Ergonomia pracy na stanowiskach typu biurowego. Promotor BHP, 4, 8–10.
Kamińska, J., i Tokarski, T. (2016). Ergonomia pracy z komputerem – od tabletu do stanowisk z wieloma monitorami. Centralny Instytut Ochrony Pracy-Państwowy Instytut Badawczy.
Kaufmann, J. C. (2004). Ego. Socjologia jednostki (K. Wakar, tłum.). Oficyna Naukowa.
Kolasińska, E. (2021). Praca zdalna wpisana w pandemię COVID-19. W: W. Gumuła (red.), Dzienniki stanu pandemii (czytane z perspektywy socjologii codzienności (s. 287–305). Nomos.
Kopciewicz, L. (2020). Dom w doświadczeniach polskich kobiet w czasie pandemii COVID-19. Lud, 104, 321–338. DOI: https://doi.org/10.12775/lud104.2020.14
Korzeniewski, W. (2008). Funkcja mieszkania w życiu rodziny i życiu społeczno-gospodarczym. Przegląd Budowlany, 79(2), 26–30.
Krajewski, M. (2012). Od odbiorcy do uczestnika. Znikający widz i jego współcześni następcy. W: M. Kędziora, W. Nowak i J. Ryczek (red.), Co z tym odbiorcą. Wokół zagadnienia odbioru sztuki (s. 79–92). Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM.
Krajewski, M. (2017). Niedziela na słodkim. W: M. Czyńska (red.), Dom polski. Meblościanka z pikasami (s. 119–130). Wydawnictwo Czarne.
Kubacka, M. (2017). Domowe miejsca – próba zarysowania emocjonalnej mapy mieszkania. Przegląd Socjologii Jakościowej, 13(1), 6–30. DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.13.1.01
Kutwa, K. (2023). Odroczona dorosłość? https://pie.net.pl/raport-odroczona-doroslosc/
Kwiatkowska, A. (2003). Partycypacja użytkowników w projektowaniu architektury mieszkaniowej. Architectus, 1–2, 111–117. https://www.dbc.wroc.pl/dlibra/doccontent?id=42757
Lakoff, G., i Johnson, M. (1980). The metaphorical structure of the human conceptual system. Cognitive science, 4(2), 195–208. https://www.academia.edu/download/44990160/Lakoff-Johnson-Metaphorical-Structure.pdf DOI: https://doi.org/10.1016/S0364-0213(80)80017-6
Lefebvre, H. (1991). The production of space. Wiley-Blackwell.
Leonarska, D. (2015). Koncepcja człowieka w teorii społecznej Margaret S. Archer. Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne, 10, 122–129. https://czasopisma.uksw.edu.pl/index.php/ucs/article/view/2917
Levinson, P. (1999). Miękkie ostrze (H. Jankowska, tłum.). Muza.
Łódź Design Festival. (2022). Jakość życia w domu w czasie pandemii. Raport końcowy. https://lodzdesign.com/multimedia/wyniki-badania-jakosc-zycia-w-domu-w-czasie-pandemii/
Lucchini, M., i Bonenberg, A. (2021). Projektowanie wnętrz po pandemii Covid-19, od przygnębienia spowodowanego odosobnieniem do innowacyjnego podejścia do projektowania przestrzeni domowej. Środowisko Mieszkaniowe, 36, 66–84.
Luck, R., i McDonell, J. (2006). Architect and user interaction: The spoken representation of form and functional meaning in early design conversations. Design Studies, 27(2), 141–166. DOI: https://doi.org/10.1016/j.destud.2005.09.001
Łukasiuk, M. (2016). Przemiany zamieszkiwania w świetle teorii systemów. W: M. Jewdokimow i M. Łukasiuk (red.), Socjologia zamieszkiwania. Narracje, dyfuzje, interwencje (s. 66–79). Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana.
Łukasiuk, M., i Jewdokimow, M. (2014). Socjologia zamieszkiwania. Zarys perspektywy. W: M. Jewdokimow i M. Łukasiuk (red.), Socjologia zamieszkiwania (s. 9–34). Sub Lupa.
Maslow, A. (1990). Motywacja i osobowość (P. Sawicka, tłum.). Instytut Wydawniczy Pax.
McCoy, J. M. (2005). Linking the physical work environment to creative context. Journal of Creative Behavior, 39, 169–192. DOI: https://doi.org/10.1002/j.2162-6057.2005.tb01257.x
McDonell, J., i Lloyd, P. (2014). Beyond specification: A study of architect and client interaction. Design Studies, 35(4), 327–352. DOI: https://doi.org/10.1016/j.destud.2014.01.003
Meble.info. (b.d.). Projektowanie wnętrz w trakcie pandemii. Pobrane 21 maja 2021, z: https://www.mebleinfo.pl/artykuly/projektowanie-wnetrz-w-czasie-pandemii,41199
Mertens, A., Hamarat, Y., i Elsen, C. (2021, 15–18 sierpnia). Architects & end-users’ interactions in housing projects: a systematic literature review [referat]. The 9th Nordes Design Research Conference, Kolding, Denmark.
Ministerstwo Rozwoju. (2020). Raport o stanie mieszkalnictwa w Polsce. https://www.gov.pl/web/rozwoj-praca-technologia/raport-o-stanie-mieszkalnictwa
Ministerstwo Zdrowia. (2022, 27 stycznia). Dzienny raport o koronawirusie. x.com. https://x.com/MZ_GOV_PL/status/1486625023108337665
Mirzoeff, N. (2016). Jak zobaczyć świat (Ł. Zaremba, tłum.). Wydawnictwo Karakter.
Mitrus, L. (2020). Praca zdalna de lege lata i de lege ferenda – zmiana miejsca wykonywania pracy czy nowa koncepcja stosunku pracy? Część 2. Praca i Zabezpieczenie Społeczne, 59(11), 3–10. DOI: https://doi.org/10.33226/0032-6186.2020.11.1
Murlak, K. (2022). Między badaniem a projektowaniem. Formy.xyz, 13. https://formy.xyz/artykul/miedzy-badaniem-a-projektowaniem/
Musioł, T., i Duszyńska, D. (2010). Badanie organizacji domowej przestrzeni roboczej młodzieży do pracy z komputerem. Journal of Ecology and Health, 14(5), 246–253. https://bibliotekanauki.pl/articles/271534
Niciejewska, M., i Wodecki, T. (2016). Bezpieczeństwo w pracy administracyjno-biurowej – wybrane aspekty. Archiwum Wiedzy Inżynierskiej, 1, 30–32.
Niezabitowska, E. (2012). Mieszkania dla ludzi starych i młodych w kontekście potrzeb i cyklu życia budynku mieszkalnego. W: M. Zrałek (red.), Przestrzenie starości (s. 106–124). OW Humanitas.
Penc-Pietrzak, I. (2023). Specyfika pracy zdalnej i jej wpływ na pracownika. Journal of Management Challenges, 1(2), 41–65.
Porycka, D. (2024, 28 czerwca). Korduba i Trybuś: warszawskie mieszkania mówią o powikłanych losach miasta. Dzieje.pl. https://dzieje.pl/wiadomosci/korduba-i-trybus-warszawskie-mieszkania-mowia-o-powiklanych-losach-miasta
Puchala, J. (2021). Jak pandemia zmieniła projektowanie mieszkań i osiedli? https://dom.trojmiasto.pl/Jak-pandemia-zmienila-projektowanie-mieszkan-i-osiedli-n157516.html
Rączy, K., i Mirek-Rogowska, A. (2021). Człowiek w wirtualnym teatrze życia codziennego. Wybrane formy komunikacji sieciowej o charakterze towarzysko-kulturalnym w czasach pandemii. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia de Cultura, 13(4), 18–34. DOI: https://doi.org/10.24917/20837275.13.4.2
Rębowska, A. (1982). Użytkowanie mieszkań – gospodarka przestrzenią. W: E. Kaltenberg-Kwiatkowska (red.), Mieszkanie. Analiza socjologiczna (s. 104–131). Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
Reddy, S. (2020). Photographers unite in isolation, documenting & learning from a distance. slrlounge. Pobrane 12 grudnia 2020, z: https://www.slrlounge.com/fofc-social-distancing-photography-club/
Roman-Liu, D. (2022). Ergonomiczne strategie interwencyjne na stanowiskach pracy biurowej. Bezpieczeństwo Pracy, 4, 11–15. DOI: https://doi.org/10.54215/BP.2022.04.9.Roman-Liu
Rybczyński, W. (2015). Dom. Krótka historia idei. Karakter.
Sadowa, A. (2020). Warunki mieszkaniowe Polaków a komfort przebywania na kwarantannie w świetle badań jakościowych. W: W. Nowak i K. Szalonka (red.), Zdrowie i styl życia. Determinanty długości życia (s. 73–92). E-Wydawnictwo. Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa. Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego. https://www.bibliotekacyfrowa.pl/dlibra/publication/128103/edition/118612/content
Sander, E. J., Caza, A., i Jordan, P. J. (2019). The physical work environment and its relationship to stress. W: O. Ayoko i N. Ashkanasy (red.), Organizational behaviour and the physical environment (s. 268–284). Routledge. DOI: https://doi.org/10.4324/9781315167237-15
Schmidt, F. (2010). Teorie kuchenne dialektyka przyzwyczajeń i refleksyjności w koncepcji Jeana-Claude’a Kaufmanna. Kultura i Społeczeństwo, 54(1), 49–85. DOI: https://doi.org/10.35757/KiS.2010.54.1.4
Sęczkowska, S. (2019). Konsekwencje psychospołeczne pracy zdalnej. Problemy Nauk Humanistycznych i Społecznych. Teoria i Praktyka, 2, 10–16.
Słaby, T. (2011). Nowe propozycje w badaniach jakości życia. Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów SGH, 108, 125–136. https://econjournals.sgh.waw.pl/public/journals/5/archiwum_2018_2014/2011/ZN_108.pdf#page=125
Sokół-Szawłowska, M. (2021). Wpływ kwarantanny na zdrowie psychiczne podczas pandemii COVID-19. Psychiatria, 18(1), 57–62. DOI: https://doi.org/10.5603/PSYCH.a2020.0046
Sołomiewicz, A. (2020). Architekci zostają w domach. Zaglądamy do ich home office. https://www.propertydesign.pl/dossier/132/architekci_zostaja_w_domach_zagladamy_do_ich_home_office,28414.html
Świt-Jankowska, B. (2010). Współczesne narzędzia pracy architekta, a jakość nowo projektowanej przestrzeni mieszkalnej. Architecturae et Artibus, 2(2), 79–85. http://aeawa.pb.edu.pl/wp-content/uploads/2018/08/12-Barbara-Swit-Jankowska-Wspolczesne-narzedzia-pracy-architektura-a-jakosc-nowo-projektowanej-przestrzeni-mieszkalnej.pdf
Szaban, D., i Trzop, B. (2022). Blaski i cienie życia rodzinnego w lockdownie przemiany wybranych funkcji rodziny. Roczniki Nauk Społecznych, 14(3), 25–41. DOI: https://doi.org/10.18290/rns22503.11
Szostak, K. (2022). Brakuje nam przestrzeni i lubimy być na swoim. Jak mieszkają Polacy? https://www.architekturaibiznes.pl/pdd-special/jak-mieszkaja-polacy,15761.html
Ulrich, R. S. (2013, 11 stycznia). Designing for calm: Building a space for calm. The New York Times. Sunday Review. http://www.nytimes.com/2013/01/13/opinion/sunday/building-aspace-for-calm.html?_r=1&
Woroniecka, G. (2007). Wstęp. Co znaczy mieszkać, W: G. Woroniecka (red.), Co znaczy mieszkać. Szkice antropologiczne (s. 13–27). Wydawnictwo Trio.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 WPiA UAM
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.