Słowa kluczowe
IRA
TCTF
zielona gospodarka
polityka przemysłowa
JEL: F15, L52
Jak cytować
Liczba wyświetleń: 19
Liczba pobrań: 10
Abstrakt
W ostatnich latach wystąpiły dwa zjawiska istotnie wpływające na dotychczasową koncepcję polityki przemysłowej zarówno w USA, jak i w UE: szybka ekspansja Chin oraz zewnętrzne szoki takie jak pandemia COVID-19 oraz wojna w Ukrainie. Na fali ujawnionego uzależnienia od dostawców azjatyckich w UE oraz w USA otwarto oficjalnie dyskusję na temat instrumentów zarówno protekcjonistycznych, jak i interwencjonistycznych. Celem niniejszego artykułu jest zidentyfikowanie podobieństw i różnic w narzędziach proponowanych przez USA i UE ukierunkowanych na zachęcanie przedsiębiorstw do inwestycji w czyste technologie oraz określenie kanałów wpływu na konkurencję na rynku międzynarodowym. W związku z tym dokonano analiz komparatystycznych źródłowych aktów prawa amerykańskiego i unijnego oraz dokumentów programowych USA i UE, a także dostępnych raportów i wstępnych opracowań instytucji finansowych i konsultingowych. Zrealizowane badanie pozwoliło stwierdzić, że cele, zakres oraz narzędzia finansowe polityki przemysłowej uległy zdecydowanej zmianie – opracowano nowe instrumenty subwencyjne w USA, w wielu przypadkach dyskryminacyjne wobec partnerów z państw trzecich, podczas gdy w istotny sposób złagodzono wcześniej restrykcyjne zasady wspierania krajowych przedsiębiorców w UE.
Bibliografia
Aghion, P., Boulanger, J., i Cohen, E. (2011). Rethinking industrial policy. Bruegel Policy Brief, 4. Breugel. https://www.bruegel.org/system/files/wp_attachments/pb_2011-04__final.pdf
Allan, B., Lewis, J. I., i Oatley, T. (2021). Green industrial policy and the global transformation of climate politics. Global Environmental Politics, 21(4), 1–19. Altenburg, T., i Lütkenhorst, W. (2015). Industrial policy in developing countries: Failing markets, weak states. Edward Elgar.
Ambroziak, A. A. (2004). Spór między USA a Unią Europejską o subsydiowanie produkcji dużych samolotów pasażerskich. Wspólnoty Europejskie, 12(157), 20–28.
Ambroziak, A. A. (red.). (2017). New industrial policy of the European Union. Springer. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-319-39070-3
Ambroziak, A. A. (2023). Evolution of geographical distribution of regional state aid in Poland following EU accession. W: A. A. Ambroziak (red.), Poland in the European Union. Report 2023 (s. 73–100). SGH House Press. DOI: https://doi.org/10.33119/978-83-8030-609-7_2023_73_100
Arndt, H. W. (1987). Economic development: The history of an idea. University of Chicago Press. DOI: https://doi.org/10.7208/chicago/9780226232140.001.0001
Bailey, D., i Cowling, K. (2006). Industrial policy and vulnerable capitalism. International Review of Applied Economics, 20(5), 537–553. DOI: https://doi.org/10.1080/02692170601005481
Bator, F. (1958). The anatomy of market failure. The Quarterly Journal of Economics, 72(3), 351–379. DOI: https://doi.org/10.2307/1882231
Brander, J. A., i Spencer, B. J. (1985). Export subsidies and international market share rivalry. Journal of International Economics, 18, 83–100. DOI: https://doi.org/10.1016/0022-1996(85)90006-6
Chilimoniuk, E. (2004). Strategic trade policy on oligopolistic markets. Mimeo; Warsaw School of Economics.
Chilimoniuk-Przeździecka, E. (2018). Offshoring we współczesnej gospodarce światowej. Oficyna Wydawnicza SGH. DOI: https://doi.org/10.33119/978-83-8030-216-7.2018
Cimoni, M., Dosi, G., i Stiglitz, J. E. (2009). Industrial policy and development: The political economy of capabilities accumulation. Oxford University Press. DOI: https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199235261.001.0001
Congressional Budget Office. (2022). Estimated budgetary effects of public law 117–169, to provide for reconciliation pursuant to Title II of S. Con. Res. 14. https://www.cbo.gov/publication/58455
Credit Suisse. (2022). US Inflation Reduction Act – A tipping point in climate action. https://credit-suisse.com/media/assets/sustainability/treeprint-ira-global-implications.pdf?WT.i_shorturl=%2Ftreeprintusinflationreductionact&WT.i_target-url=https%3A%2F%2Fcredit-suisse.com%2Fmedia%2Fassets%2Fsustainability%2Ftreeprint-ira-global-implications.pdf
Eisl, A. (2022). EU industrial policy in the making: From ad hoc exercises to key instrument: how to make IPCEIs fit for the long run. Policy paper. Jacques Delors Institut. https://institutdelors.eu/en/publications/eu-industrial-policy-in-the-making/
Filipowski, O. (2011). Rozwój ochrony konsumenta realizowanej przez prawo konkurencji. Przegląd Prawa i Administracji, 85, 219–236. https://repozytorium.uni.wroc.pl/en/dlibra/publication/127919/edition/117587/rozwoj-ochrony-konsumenta-realizowanej-przez-prawo-konkurencji-filipowski-oskar
Friedman, S., Stoel, J., Sullivan, M. A., i Wickett, J. (2022, 15 sierpnia). The IRA’s transformative tax incentives for solar energy projects and manufacturing operations. JD Supra. https://www.jdsupra.com/legalnews/the-ira-s-transformative-tax-incentives-4082010/
Hallegatte, S., Fay, M., Vogt-Schilb, A. (2013). Green industrial policies: When and how. Policy Research Working Papers, no. 6677. http://hdl.handle.net/10986/16892 DOI: https://doi.org/10.1596/1813-9450-6677
Hirschman, A. (1958). The strategy of economic development. Yale University Press.
IRS. (b.d.). Qualified manufacturers for clean vehicle credits. Pobrane 12 maja 2024 z: https://www.irs.gov/credits-deductions/manufacturers-for-qualified-commercial-clean-vehicle-credit
Jenkins, J. D., Mayfield, E., Farbes, J., Jones, R., Patankar, N., Xu, Q., i Schivley, G. (2022). Preliminary report: The climate and energy impacts of the Inflation Reduction Act of 2022. Princeton University Zero Lab.
Karp, L. S., i Stevenson, M. T. (2012). Green industrial policy: Trade and theory. World Bank Policy Research Working Paper, no. 6238. http://hdl.handle.net/10986/12081
Komisja Europejska. (2021). Wytyczne w sprawie regionalnej pomocy państwa. Dz. Urz. UE C 2021/153/01, 29.04.2021.
Komisja Europejska. (2022). Tymczasowe kryzysowe ramy środków pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki po agresji Rosji wobec Ukrainy. Dz. Urz. UE 2022/C/131/01, 24.03.2022.
Komisja Europejska. (2023). Plan przemysłowy Zielonego Ładu na miarę epoki neutralności emisyjnej. COM(2023) 62 final, Bruksela, 1.02.2023.
Komisja Europejska. (2023a). Tymczasowe kryzysowe i przejściowe ramy środków pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki po agresji Rosji wobec Ukrainy. Dz. Urz. UE C/2023/101, 17.03.2023.
Komisja Europejska. (2023b). Zmiany w tymczasowych kryzysowych i przejściowych ramach środków pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki po agresji Rosji wobec Ukrainy. Dz. Urz. UE C/2023/1188, 21.11.2023.
Komisja Europejska. (2024a). Authorisation for State aid pursuant to Articles 107 and 108 of the Treaty on the Functioning of the European Union – Cases where the Commission raises no objections – SA.107094, C/2023/3228. OJ C 212, 16.6.2023.
Komisja Europejska. (2024b). Authorisation for State aid pursuant to Articles 107 and 108 of the Treaty on the Functioning of the European Union – Cases where the Commission raises no objections – SA.108068, C/2023/4984, OJ C 276, 4.8.2023.
Komisja Europejska. (2024c). Authorisation for State aid pursuant to Articles 107 and 108 of the Treaty on the Functioning of the European Union – Cases where the Commission raises no objections – SA.108953, C/2023/6798, OJ C, C/2023/258, 16.10.2023.
Komisja Europejska. (2024d). Authorisation for State aid pursuant to Articles 107 and 108 of the Treaty on the Functioning of the European Union – Cases where the Commission raises no objections – SA.109989, C/2023/8949, OJ C, C/2024/1035, 25.1.2024.
Krueger, A. O. (1990). Government failures in development. The Journal of Economic Perspectives, 4(3), 9–23. https://pubs.aeaweb.org/doi/pdfplus/10.1257/jep.4.3.9 DOI: https://doi.org/10.1257/jep.4.3.9
Krugman, P. (1987). Strategic sectors and international competition. In S. M. Robert (red.), U.S. trade policies in a changing world economy (s. 207–232). MIT Press.
Lin, J. Y. (2010). Six steps for strategic government intervention. Global Policy, 1(3), 150–161. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1758-5899.2010.00046.x
Lin, J. Y. (2012). New structural economics: A framework for rethinking development. The World Bank Research Observer, 26(2), s. 193–221. https://hdl.handle.net/10986/19919 DOI: https://doi.org/10.1093/wbro/lkr007
Rada Europejska. (2022). Konkluzje, EUCO 34/22, Bruksela, 15.12.2022.
Robinson, J. A. (2010). Industrial policy and development: A political economy perspective. W: J. Y. Lin i B. Plescowic (red.), Annual World Bank Conference on Development Economics – Conference Proceedings. World Bank. https://www.kdi.re.kr/upload/12623/a1-2.pdf
Rodrik, D. (2007). Industrial policy for the twenty-first century. W: D. Rodrik, One economics, many recipes: Globalization, institutions, and economic growth (s. 99–152). Princeton University Press. DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctvcm4jbh.8
Rodrik, D. (2014). Green industrial policy. Oxford Review of Economic Policy, 30(3), s. 469–491. DOI: https://doi.org/10.1093/oxrep/gru025
Shapiro, H. (2007). Industrial policy and growth. DESA Working Paper, no. 53.
Suzigan, W., i Furtado, J. (2006). Industrial policy and development. Brazilian Journal of Political Economy, 26(2), 163–185. https://centrodeeconomiapolitica.org/repojs/index.php/journal/article/view/59. DOI: https://doi.org/10.1590/S0101-31572006000200001
Tagliapietra, S., i Veugelers, R. (2020). A green industrial policy for Europe. Bruegel. https://www.bruegel.org/sites/default/files/private/wp_attachments/Bruegel_Blueprint_31_Complete_151220.pdf
Tommaso, M., Tassinari, M., Bonnini, S., i Marozzi, M. (2017). Industrial policy and manufacturing targeting in the US: New methodological tools for strategic policy-making. International Review of Applied Economics, 31(5), 681–703. DOI: https://doi.org/10.1080/02692171.2017.1303036
The White House. (2023). Building a clean energy economy: A guidebook to the Inflation Reduction Act’s investments in clean energy and climate action. https://www.whitehouse.gov/wpcontent/uploads/2022/12/Inflation-Reduction-Act-Guidebook.pdf
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 WPiA UAM
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.