Keywords
thinking
thinking directives
How to Cite
Number of views: 226
Number of downloads: 98
Abstract
When characterizing the normativity of legal definitions, researchers sometimes use such terms as understanding or meaning, which allow one to theorize legal definitions as a type of directive related to thinking. The present work grows out of the need to critically analyse the proposals of researchers in which such terms occur. The main purpose of the article is to develop two approaches to legal definitions, generalizing proposals encountered in the papers on legal theory. Each approach provides a different answer to the question of what behaviour is prescribed by the definition. In the first, it is assumed that legal definitions are directives of directly perceivable actions. In the second – that they command the addressee to think in a certain way. These considerations lead to the conclusion that the assumption of the normativity of legal text, insofar as it concerns legal definitions, is difficult to maintain if we agree at the same time that the behaviour prescribed by the definitions should be identifiable. The paper’s methodology is based on the research conducted within the Poznań-Szczecin School of Legal Theory, including works by Zygmunt Ziembiński, Maciej Zieliński, and Maciej Dybowski.
References
Ajdukiewicz, K. (1965). Logika pragmatyczna. Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Ajdukiewicz, K. (1985a). O definicji. W: K. Ajdukiewicz, Język i poznanie (tom 2, s. 226–247). Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Ajdukiewicz, K. (1985b). Trzy pojęcia definicji. W: K. Ajdukiewicz, Język i poznanie (tom 2, s. 296–307). Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Basho, S., Palmer, E. D., Rubio, M. A., Wulfeck, B., i Müller, R.-A. (2007). Effects of generation mode in fMRI adaptations of semantic fluency: Paced production and overt speech. Neuropsychologia, 45, 1697–1706. DOI: https://doi.org/10.1016/j.neuropsychologia.2007.01.007
Błachut, M., Gromski, W., i Kaczor, J. (2008). Technika prawodawcza. C. H. Beck.
Brodziak, K. (2004). O lingwistycznym statusie języka prawnego. W: E. Malinowska (red.), Język – Prawo – Społeczeństwo (s. 61–86). Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Brożek, B. (2019). Umysł prawniczy. Copernicus Center Press.
Brożek, B. (2021). Architecture of legal mind. W: B. Brożek, J. Haage i N. A. Vincent (red.), Law and mind: A survey of law and cognitive science (s. 138–164). Cambridge University Press. DOI: https://doi.org/10.1017/9781108623056.007
Camp, E. (2009). Putting thoughts to work: Concepts, systematicity, and stimulus-independence. Philosophy and Phenomenological Research, 78(2), 275–311. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1933-1592.2009.00245.x
Davidson, D. (1982). Rational animals. Dialectica, 36(4), 317–327. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1746-8361.1982.tb01546.x
Dummet, M. (1994). Origins of analytical philosophy. Harvard University Press.
Dybowski, M. (2016). Uwagi o pragmatycznej roli definicji legalnych w derywacyjnej koncepcji wykładni prawa. W: M. Hermann i S. Sykuna (red.), Wykładnia prawa. Tradycja i perspektywy (s. 115 –130). C. H. Beck.
Fodor, J. (2008). LOT2. The language of thought revisited. Oxford University Press. DOI: https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199548774.001.0001
Gizbert-Studnicki, T. (1978). Wieloznaczność leksykalna w interpretacji prawniczej. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Gizbert-Studnicki, T. (1979). Czy istnieje język prawny? Państwo i Prawo, 34(3), 49–60.
Gregorowicz, J. (1962). Definicje w prawie i w nauce prawa. Zakład Narodowy im. Ossolińskich we Wrocławiu.
Grzelak, J. (2006). Komunikacja prawna – na przykładzie polskich konstytucji. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza, 13(33), 39–58.
Jadacka, H. (2002). Poradnik językowy dla prawników. Semper.
Klimczuk, A. (2013). Hipoteza Sapira-Whorfa – przegląd argumentów zwolenników i przeciwników. Kultura – Społeczeństwo – Edukacja, 3(1), 165–182. DOI: https://doi.org/10.14746/kse.2013.3.1.08
Kongregacja Nauki Wiary (red.). (1994). Katechizm Kościoła katolickiego. Pallottinum.
Levinson, S. (2010). Pragmatyka (T. Ciecierski i K. Stachowicz, tłum.). Wydawnictwo Naukowe PWN.
Lipiński, K. (2020). Łączenie i mieszanie zarzutów w apelacji karnej. Palestra, 65(746), 40–53.
Malinowski, A. (2006). Polski język prawny. Wybrane zagadnienia. Lexis Nexis.
Margolis E., i Laurence, S. (2007). The ontology of concepts – Abstract objects or mental representations? Noûs, 41(4), 561–593. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1468-0068.2007.00663.x
Matczak, M. (2019). Imperium tekstu. Prawo jako postulowanie i urzeczywistnianie świata możliwego. Scholar.
McGinn, C. (2015). Philosophy of language: The classics explained. MIT Press.
McGinn, T. A. J. (2015). The Expressive Function of Law and the „Lex Imperfecta”. Roman Legal Tradition, 11, 1–41.
Niesiołowski, J. (2017). Leges imperfectae w prawie. Gdańskie Studia Prawnicze, 38, 593–600.
Nowak, L. (1969). Spór o definicje legalne a sposób pojmowania „prawodawcy”. Państwo i Prawo, 24(3), 511–515.
Oppenheim, G. M., i Dell, G. S. (2008). Inner speech slips exhibit lexical bias, but not the phonemic similarity effect. Cognition, 106(1), 528–537. DOI: https://doi.org/10.1016/j.cognition.2007.02.006
Orwell, G. (1988). Rok 1984 (T. Mirkowicz, tłum.). Państwowy Instytut Wydawniczy.
Patryas, W. (1997). Definiowanie pojęć prawnych. Wydawnictwo Naukowe UAM.
Petzel, J. (2016). Język prawny w świetle lingwistycznej teorii rejestru językowego. Studia Iuridica, 45, 153–163. https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=43928
Pieńkos, J. (1999). Podstawy juryslingwistyki. Język w prawie – prawo w języku. Muza.
Piosik, Ł., Drozdowski, P., i Krawczyk, G. (2023). Legal definitions as understanding directives. Człowiek – Język – Prawo. Studia legilingwistyczne. Poznańskie Studia Polonistyczne.
Stephan, F., Saalbach, H., i Rossi, S. (2020a). The brain differentially prepares inner and overt speech production: Electrophysiological and vascular evidence. Brain Sciences, 10(3), artykuł 148. DOI: https://doi.org/10.3390/brainsci10030148
Stephan, F., Saalbach, H., i Rossi, S. (2020b). Inner versus overt speech production: Does this make a difference in the developing brain? Brain Sciences, 10(12), artykuł 939. DOI: https://doi.org/10.3390/brainsci10120939
Stephane, M., Dzemidzic, M., i Yoon, G. (2021). Keeping the inner voice inside the head, a pilot fMRI study. Brain and Behavior, 11(4), artykuł 02042. DOI: https://doi.org/10.1002/brb3.2042
Tang, J., LeBel, A., Jain, S., i Huth, A. G. (2023). Semantic reconstruction of continuous language from non-1 invasive brain recordings. Nature Neuroscience, 26, 858–866. DOI: https://doi.org/10.1038/s41593-023-01304-9
Tarwacka, A. (2014). Nie ma ustaw doskonałych: kilka uwag terminologicznych. Zeszyty Prawnicze, 14(1), 209–2015. DOI: https://doi.org/10.21697/zp.2014.14.1.09
Waśkowski, E. (1936). Teorja wykładni prawa cywilnego. Metodologja dogmatyki cywilistycznej w zarysie. Izba Adwokacka.
Wendland, M. (2011). Konstruktywizm komunikacyjny. Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Wronkowska, S. (2005). Podstawowe pojęcia prawa i prawoznawstwa. Ars boni et aequi.
Wronkowska, S., i Ziembiński, Z. (2001). Zarys teorii prawa. Ars boni et aequi.
Wróblewski, B. (1948). Język prawny i prawniczy. Polska Akademia Umiejętności.
Wróblewski, J. (1959). Zagadnienia teorii wykładni prawa ludowego. Wydawnictwo Prawnicze.
Yang, Z., Huang, Z., Gonzalez-Castillo J., Dai, R., Northoff, G., i Bandettini P. (2014). Using fMRI to decode true thoughts independent of intention to conceal. Neuroimage, 1(99), 80–92. DOI: https://doi.org/10.1016/j.neuroimage.2014.05.034
Zieliński, M. (1972). Interpretacja jako proces dekodowania tekstu prawnego. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Zieliński, M. (2017). Wykładnia prawa. Zasady – reguły – wskazówki. Wolters Kluwer.
Ziembiński, Z. (1960). Przepis prawny a norma prawna. Ruch Prawniczy i Ekonomiczny, 22(1), 45–52. http://hdl.handle.net/10593/19749
Ziembiński, Z. (1974). Metodologiczne zagadnienia prawoznawstwa. Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Ziembiński, Z. (1980). Problemy podstawowe prawoznawstwa. Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Ziembiński, Z. (1995). Definicje perswazyjne w prawoznawstwie. W: J. Pogonowski (red.), Eufonia i Logos. Księga pamiątkowa ofiarowana Profesor Marii Stefen-Batogowej oraz Profesorowi Tadeuszowi Batogowi (s. 673–680). Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Ziembiński, Z. (2007). Logika praktyczna. Wydawnictwo Naukowe PWN.
License
Copyright (c) 2025 WPiA UAM
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.