Słowa kluczowe
sprawozdawczość finansowa
informacja finansowa
JEL: G32, M41
Jak cytować
Liczba wyświetleń: 283
Liczba pobrań: 205
Abstrakt
Ryzyko finansowe stanowi nieodłączny element działalności spółek giełdowych, wpływając na ich działalność operacyjną, inwestycyjną oraz finansową. Dlatego szczegółowy opis ekspozycji na ryzyko finansowe oraz polityka i sposoby zarządzania ryzykiem są istotnymi informacjami, które powinny zostać zaprezentowane w sprawozdaniu finansowym. Szczególną przesłankę podjęcia badań dotyczących szczegółowości ujawnianych informacji o ryzyku finansowym stanowi wybuch pandemii COVID-19, wówczas to dla wielu przedsiębiorstw wzrosła ekspozycja na różne rodzaje ryzyka finansowego. Celem artykułu jest ocena szczegółowości ujawnianych informacji o ryzyku finansowym w sprawozdaniach finansowych spółek notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych (GPW) w Warszawie w latach 2018–2023 oraz wskazanie czynników, od których zależy szczegółowość ujawnianych informacji. Wykorzystując regulacje zawarte w Międzynarodowym Standardzie Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) 7 oraz 9, utworzono formularz pytań do badania szczegółowości ujawnianych informacji o ryzyku finansowym. Badanie zostało przeprowadzone na podstawie sprawozdań finansowych 30 spółek notowanych na GPW w Warszawie za lata 2018–2023. Wykorzystując test korelacji Spearmana, estymacje modeli regresji liniowej oraz test t-Studenta, wskazano, że szczegółowość ujawnianych informacji o ryzyku finansowym w sprawozdaniach finansowych zależy od wielkości spółki, poziomu zadłużenia spółki oraz firmy audytorskiej badającej sprawozdanie finansowe. Przeprowadzone badanie wykazało, że spółki ujawniały więcej informacji o ryzyku finansowym po zakończeniu kryzysu gospodarczo-zdrowotnego wywołanego pandemią COVID-19 niż przed jego wybuchem.
Bibliografia
Abraham, S., Marston, C., i Darby, P. (2012). Risk reporting: Clarity, relevance and location. The Institute of Chartered Accountants of Scotland.
Adam-Müller, A. F. A., i Erkens, M. H. R. (2020). Risk disclosure noncompliance. Journal of Accounting and Public Policy, 39(3), 1–10. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jaccpubpol.2020.106739
Agyei-Mensah, B. K. (2017). Does the corruption perception level of a country affect listed firms’ IFRS 7 risk disclosure compliance? Corporate Governance, 17(4), 727–747. DOI: https://doi.org/10.1108/CG-10-2016-0195
Albrahimi, A. (2019). Loan loss provisioning and market discipline: Evidence from the IFRS 9 adoption. SSRN 3488058. DOI: https://doi.org/10.2139/ssrn.3488058
Almeida, H. (2021). Liquidity management during the Covid-19 pandemic. Asia-Pacific Journal of Financial Studies, 50(1), 7–24. DOI: https://doi.org/10.1111/ajfs.12322
Amnim, O. E. L., Aipma, O. P. C., i Obiora, C. F. (2021). Impact of Covid-19 pandemic on liquidity and profitability of firms in Nigeria. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 11(3), 1331–1344. DOI: https://doi.org/10.6007/IJARBSS/v11-i3/9229
Atanasovski, A. (2015). Empirical investigation into the determinants of compliance with IFRS 7 disclosure requirements. Acta Universitatis Danubius. OEconomica, 11(2), 5–17. https://journals.univ-danubius.ro/index.php/oeconomica/article/view/2717/2598
Atanasovski, A., Serafimoska, M., Jovanovski, K., i Jovevski, D. (2015). Risk disclosure practices in annual reports of listed companies: Evidence from a developing country. Research Journal of Finance and Accounting, 6(1), 184–192. https://iiste.org/Journals/index.php/RJFA/article/view/19165
Beattie, V., McInnes, B., i Fearnley, S. (2004). A methodology for analysing and evaluating narratives in annual reports: A comprehensive descriptive profile and metrics for disclosure quality attributes. Accounting Forum, 28(3), 205–236. DOI: https://doi.org/10.1016/j.accfor.2004.07.001
Beretta, S., i Bozzolan, S. (2004). A framework for the analysis of firm risk communication. The International Journal of Accounting, 39(3), 265–288. DOI: https://doi.org/10.1016/j.intacc.2004.06.006
Białek-Jaworska, A. (2017). Determinants of information disclosure by companies listed on the Warsaw Stock Exchange in Poland. Global Business and Economics Review, 19(2), 157–175. DOI: https://doi.org/10.1504/GBER.2017.082591
Białek-Jaworska, A., i Matusiewicz, A. (2015). Determinants of the level of information disclosure in financial statements prepared in accordance with IFRS. Accounting and Management Information Systems, 14(3), 453–482.
Bischof, J. (2009). The effects of IFRS 7 adoption on bank disclosure in Europe. Accounting in Europe, 6(2), 167–194. DOI: https://doi.org/10.1080/17449480903171988
Bischof, J., i Ebert, M. (2014). IFRS 7 disclosures and risk perception of financial instruments. Schmalenbach Business Review, 66, 276–308. DOI: https://doi.org/10.1007/BF03396908
Cabedo, J. D., i Tirado, M. J. (2004). The disclosure of risk in financial statements. Accounting Forum, 28(2), 181–200. DOI: https://doi.org/10.1016/j.accfor.2003.10.002
Čavlin, M., Đokić, A., i Miletić, V. (2022). Influence of liquidity and solvency on profitability of agroindustrial companies in the conditions of COVID-19. Economics of Agriculture, 69(2), 441–453. DOI: https://doi.org/10.5937/ekoPolj2202441C
Coetsee, D. (2006). A critical review of the effect of accounting for financial instruments on the accounting framework. Southern African Business Review, 10(3), 115–129. https://journals.co.za/doi/pdf/10.10520/EJC92837
Crouhy, M., Galai, D. i Mark, R. (2006). The essentials of risk management. McGraw-Hill.
Czajor, P. (2020). Identyfikacja obszarów oddziaływania MSSF 9 na sytuację finansowo-majątkową jednostek oraz ocena skutków jego wdrożenia na przykładzie spółek notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, 106(162), 67–90. https://ztr.skwp.pl/article/138999/en
DeMarzo, P. M., i Duffie, D. (1995). Corporate incentives for hedging and hedge accounting. Review of Financial Studies, 8, 743–771. https://www-leland.stanford.edu/~duffie/jstorlinks/d_demarzo1.pdf DOI: https://doi.org/10.1093/rfs/8.3.743
Devi, S., Warasniasih, N. M. S., Masdiantini, P. R., i Musmini, L. S. (2020). The impact of COVID-19 pandemic on the financial performance of firms on the Indonesia Stock Exchange. Journal of Economics, Business, and Accountancy Ventura, 23(2), 226–242. DOI: https://doi.org/10.14414/jebav.v23i2.2313
Dong, M., i Oberson, R. (2021). Moving toward the expected credit loss model under IFRS 9: Capital transitional arrangement and bank systematic risk. Accounting & Business Research, 52(6), 641–679. DOI: https://doi.org/10.1080/00014788.2021.1952060
Dunne, T., Helliar, C., Power, D., Mallin, C., Ow-Yong, K., i Moir, L. (2004). The introduction of derivatives reporting in the UK: A content analysis of FRS 13 disclosures. Journal of Derivatives Accounting, 1(2), 205–219. DOI: https://doi.org/10.1142/S0219868104000166
Efimova, O., i Rozhnova, O. (2021). Covid-19: Financial impact and disclosure. W: T. Antipova (red.), Comprehensible Science. ICCS 2020. Lecture Notes in Networks and Systems (tom 186, s. 205–213). Springer. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-030-66093-2_20
Elshandidy, T., Neri, L., i Guo, Y. (2018). Determinants and impacts of risk disclosure quality: Evidence from China. Journal of Applied Accounting Research, 19(4), 518–536. DOI: https://doi.org/10.1108/JAAR-07-2016-0066
Elzahar, H. i Hussainey, K. (2012). Determinants of narrative risk disclosures in UK interim reports. Journal of Risk Finance, 13(2), 133–147. DOI: https://doi.org/10.1108/15265941211203189
Ertan, A. (2021). Expected losses, unexpected costs? Evidence from SME credit access under IFRS 9. SSRN 3504708.
Firth, M. (1979). The impact of size, stock market listing, and auditors on voluntary disclosure in corporate annual reports. Accounting and Business Research, 9(36), 273–280. DOI: https://doi.org/10.1080/00014788.1979.9729168
Giner, B., i Mora, A. (2019). Bank loan loss accounting and its contracting effects: The new expected loss models. Accounting and Business Research, 49(6), 726–752. DOI: https://doi.org/10.1080/00014788.2019.1609898
Gomaa, M., Kanagaretnam, K., Mestelman, S., i Shehata, M. (2019). Testing the efficacy of replacing the incurred credit loss model with the expected credit loss model. European Accounting Review, 28(2), 309–334. DOI: https://doi.org/10.1080/09638180.2018.1449660
Gonidakis, F. K., Koutoupis, A. G., Tsamis, A. D., i Agoraki M. E. K. (2020). Risk disclosure in listed Greek companies: The effects of the financial crisis. Accounting Research Journal, 33(4/5), 615–633. DOI: https://doi.org/10.1108/ARJ-03-2020-0050
Guerini, M., Nesta, L., Ragot, X., i Schiavo, S. (2021). Firm liquidity and solvency under the Covid-19 lockdown in France. Sciences Po, OFCE, 76, 1–20. https://www.ofce.fr/pdf/pbrief/2020/OFCEpbrief76.pdf
Habtoor, O. S., Ahmad, N., Mohamad, N. R., i Haat, M. H. C. (2017). Linking corporate risk disclosure practices with firm-specific characteristics in Saudi Arabia. Gadjah Mada International Journal of Business, 19(3), 247–266. DOI: https://doi.org/10.22146/gamaijb.26769
Hausin, M., Hemmingsson, C., i Johansson, J. (2008). How to hedge disclosures? IFRS 7 and Hedge Accounting – A first stocktaking. Master thesis within Business Administration, School of Business, Economics and Law, University of Gothenburg, Financial Reporting and Analysis.
Holland, J. (2005). A grounded theory of corporate disclosure. Accounting and Business Research, 25(2), 249–267. DOI: https://doi.org/10.1080/00014788.2005.9729990
Ighian, D. C. (2012). A study on accounting standards with regards to financial instruments. Economics and Applied Informatics, 1 , 69–76. https://ideas.repec.org/a/ddj/fseeai/y2012i1p69-76.html
Ignatowski, R. (2022). Aktualizacja międzynarodowych standardów rachunkowości. W: W. Fałowski i R. Ignatowski, Aktualizacja krajowego i międzynarodowego prawa bilansowego (s. 91–231). Stowarzyszenie Księgowych w Polsce.
Jabbar, A. K., Almayyahi, A. R. A., Ali, I. M., i Alnoor, A. (2020). Mitigating uncertainty in the boardroom: Analysis to financial reporting for financial risk COVID-19. Journal of Asian Finance, Economics and Business, 7(12), 233–243. DOI: https://doi.org/10.13106/jafeb.2020.vol7.no12.233
Jajuga, K. (2009). Wprowadzenie do inwestycji finansowych. Depozyty i instrumenty rynku pieniężnego. Komisja Nadzoru Finansowego.
Karim, A. K. M. W., i Ahmed, J. U. (2005). Determinants of IAS disclosure compliance in emerging economies: Evidence from exchange-listed companies in Bangladesh. Working Paper Series, 21, 2–23.
Kim, J.-B., Ng, J., Wang, C., i Wu, F. (2020). The effect of the shift to the expected credit loss model on the timeliness of loan loss recognition. SSRN 3490600. DOI: https://doi.org/10.2139/ssrn.3490600
Kraska, E. M. (2022). Wpływ pandemii COVID-19 na kondycję finansową przedsiębiorstw w Polsce. Przegląd Prawno-Ekonomiczny, 2, 79–96. DOI: https://doi.org/10.31743/ppe.13241
Kruczek, P. (2023). Płynność finansowa spółek odzieżowych w okresie pandemii COVID-19. Zeszyty Naukowe Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego w Zielonej Górze, 19, 89–107.
Kyiu, A., i Tawiah, V. (2023). IFRS 9 implementation and bank risk. Accounting Forum. DOI: https://doi.org/10.1080/01559982.2023.2233861
Lajili, K. (2009). Corporate risk disclosure and corporate governance. Journal of Risk and Financial Management, 2(1), 94–117. DOI: https://doi.org/10.3390/jrfm2010094
Li, Y., He, J., i Xiao, M. (2019). Risk disclosure in annual reports and corporate investment efficiency. International Review of Economics & Finance, 63, 138–151. Ligaj, M., i Pawlos, W. (2021). Wpływ COVID-19 na funkcjonowanie przedsiębiorstw w Polsce. Gospodarka Materiałowa i Logistyka, 3, 60–65. DOI: https://doi.org/10.33226/1231-2037.2021.3.6
Linsley, P. M., i Shrives, P. J. (2006). Risk reporting: A study of risk disclosures in the annual reports of UK companies. The British Accounting Review, 38(4), 387–404. DOI: https://doi.org/10.1016/j.bar.2006.05.002
Madrigal, M. H., Guzmán, B. A., i Guzmán, C. A. (2015). Determinants of corporate risk disclosure in large Spanish companies: A snapshot. Contaduría y Administración, 60(4), 757–775. DOI: https://doi.org/10.1016/j.cya.2015.05.014
Maingot, M., Quon, T. K., i Zéghal, D. (2012). The effect of the financial crisis on enterprise risk management disclosures. International Journal of Risk Assessment and Management, 16(4), 227–247. DOI: https://doi.org/10.1504/IJRAM.2012.051261
Marzec, J., i Śliwa, J. (2012). Audyt finansowy w jednostkach gospodarczych. Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego.
Marzouk, M. (2016). Risk reporting during a crisis: Evidence from the Egyptian capital market. Journal of Applied Accounting Research, 17(4), 378–396. DOI: https://doi.org/10.1108/JAAR-02-2015-0012
Miihkinen, A. (2012). What drives quality of firm risk disclosure? The impact of a national disclosure standard and reporting incentives under IFRS. International Journal of Accounting, 47(4), 437–468. DOI: https://doi.org/10.1016/j.intacc.2012.10.005
Mohammadi, Y., i Ebrahimi, A. A. (2020). Investment efficiency and risk disclosure in financial statements. Scientific Journal of Budget and Finance Strategic Research, 1(3), 177–216.
Muthupandian, K. S. (2008). IFRS 7 Financial Instruments: Disclosures – A closer look. The Institute of Cost and Works Accountants of India. https://mpra.ub.uni-muenchen.de/36723/1/MPRA_paper_36723.pdf
Najm-Ul-Sehar, Bilal, B., i Tufail, S. (2013). Determinants of voluntary disclosure in annual report: A case study of Pakistan. Management and Administrative Sciences Review, 2, 181–195.
Ntim, C. G., Lindop, S., i Thomas, D. A. (2013). Corporate governance and risk reporting in South Africa: A study of corporate risk disclosures in the pre- and post-2007/2008 global financial crisis periods. International Review of Financial Analysis, 30, 363–383. DOI: https://doi.org/10.1016/j.irfa.2013.07.001
Oberson, R. (2021). The credit-risk relevance of loan impairments under IFRS 9 for CDS Pricing: Early evidence. European Accounting Review, 30(5), 959–987. DOI: https://doi.org/10.1080/09638180.2021.1956985
Oliveira, J., Serrasqueiro, E., i Mota, S. N. (2018). Determinants of risk reporting by Portuguese and Spanish non-finance companies. European Business Review, 30(3), 311–339. DOI: https://doi.org/10.1108/EBR-04-2017-0076
Orbán, I., i Tamimi, O. (2023). The Impact of IFRS 9 on financial reporting during Covid-19 from the point of view of experts in Europe. Australasian Accounting, Business and Finance Journal, 17(4), 21–36. DOI: https://doi.org/10.14453/aabfj.v17i4.03
Palmer, P. D. (2008). Disclosure of the impacts of adopting Australian equivalents of International Financial Reporting Standards. Accounting and Finance, 48(5), 847–870. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1467-629X.2008.00262.x
Pawłowski, J. (2019). Rachunkowość instrumentów finansowych wobec potrzeb informacyjnych inwestorów. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Poniatowska, E., Regulanty, K., i Bagieńska, A. (2022). Sprawozdanie finansowe jako narzędzie pozyskania informacji o zarządzaniu ryzykiem w przedsiębiorstwie. Akademia Zarządzania, 6(2), 87–113.
Probohudono, A. N., Tower, G., i Rusmin, R. (2013). Risk disclosure during the global financial crisis. Social Responsibility Journal, 9(1), 124–136. DOI: https://doi.org/10.1108/17471111311307859
Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości. (2005). Międzynarodowy Standard Sprawozdawczości Finansowej 7 ,,Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji’’.
Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości. (2014). Międzynarodowy Standard Sprawozdawczości Finansowej 9 ,,Instrumenty finansowe’’.
Roulstone, D. T. (1999). Effect of SEC financial reporting release No. 48 on derivative and market risk disclosure. Accounting Horizons, 13(4), 343–363. DOI: https://doi.org/10.2308/acch.1999.13.4.343
Saggar, R., i Singh, B. (2017). Corporate governance and risk reporting: Indian evidence. Managerial Auditing Journal, 32(4/5), 378–405. DOI: https://doi.org/10.1108/MAJ-03-2016-1341
Sarens, G., i D’Onza, G. (2017). The perception of financial analysts on risk, risk management, and internal control disclosure: Evidence from Belgium and Italy. International Journal of Disclosure and Governance, 14, 118–138. DOI: https://doi.org/10.1057/s41310-016-0014-3
Schivardi, F., i Romano, G. (2020). A simple method to compute liquidity shortfalls during the COVID-19 crisis with an application to Italy. COVID Economics: Vetted and Real-Time Papers, 35(7), 51–69. https://iris.luiss.it/retrieve/e163de42-d2fa-19c7-e053-6605fe0a8397/EI_2021_1_02_S_Schivardi_Romano%202b.pdf
Schrand, C. M., i Elliott, J. A. (1998). Risk and financial reporting: A summary of the discussion at the 1997 AAA/FASB conference. Accounting Horizons, 12(3), 271–282. https://www.econbiz.de/Record/commentary-risk-and-financial-reporting-a-summary-of-the-discussion-at-the-1997-aaa-fasb-conference-schrand-catherine/10007061431
Serrasqueiro, R., i Mineiro, T. (2018). Corporate risk reporting: Analysis of risk disclosures in the interim reports of public Portuguese non-financial companies. Contaduría y Administración, 63(2), 1–23. DOI: https://doi.org/10.22201/fca.24488410e.2018.1615
Solomon, J. F., Solomon, A., Norton, S. D., i Joseph, N. L. (2000). A conceptual framework for corporate risk disclosure emerging from the agenda for corporate governance reform. British Accounting Review, 32(4), 447–478. DOI: https://doi.org/10.1006/bare.2000.0145
Świderska, G. K. (2016). Sprawozdanie finansowe jako źródło informacji. W: G. K. Świderska i W. Więcław (red.), Sprawozdanie finansowe według polskich i międzynarodowych standardów rachunkowości (s. 54–80). Difin.
Tahat, Y., Dunne, T., Fifield, S., i Power, D. (2016). The value relevance of financial instruments disclosure: Evidence from Jordan. Asian Review of Accounting, 24(4), 445–473. DOI: https://doi.org/10.1108/ARA-11-2014-0115
Taylor, G., Tower, G., i Neilson, J. (2010). Corporate communication of financial risk. Accounting & Finance, 50(2), 417–446. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1467-629X.2009.00326.x
Tibiletti, V., Marchini, P. L., Gamba, V., i Todaro, D. L. (2021). The impact of COVID-19 on financial statements results and disclosure: First insights from Italian listed companies. Universal Journal of Accounting and Finance, 9(1), 54–64. DOI: https://doi.org/10.13189/ujaf.2021.090106
Umantsiv, H., Novikov, V., i Nikolaiets, O. (2021). Financial risk management in the accounting system. VUZF Review, 6(4), 70–78. DOI: https://doi.org/10.38188/2534-9228.21.4.08
Wallace, R. S. O., Naser, K., i Mora, A. (1994). The relationship between the comprehensiveness of corporate annual reports and firm characteristics in Spain. Accounting and Business Research, 25, 41–53. DOI: https://doi.org/10.1080/00014788.1994.9729927
Zadeh, F. O., Rasid, S. Z. A., Basiruddin, E., Zamil, N. A. M., Vakilbashi, A. (2016). Risk disclosure practices among Malaysian listed firms. International Journal of Economics and Financial Issues, 6(3), 1092–1096. https://www.econjournals.com/index.php/ijefi/article/view/2245
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 WPiA UAM
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.