Abstrakt
Celem artykułu jest przegląd wybranych stanowisk doktryny polskiego prawa cywilnego odnoszących się do konstrukcji bezwzględnego prawa podmiotowego na gruncie krajowego ustawodawstwa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (z 1926 r. oraz z 1993 r.). W polskim piśmiennictwie takiego spojrzenia brakuje, a tymczasem poruszane tutaj zagadnienie zasługuje współcześnie, głównie z teoretycznej, aczkolwiek również z praktycznej perspektywy, na szersze zainteresowanie. Ramy czasowe tego ujęcia uwzględniają trzy odrębne etapy: do wybuchu II wojny światowej, okres PRL oraz okres II RP. Pozwalają one prześledzić kierunki oraz główne wątki teoretycznej dyskusji nad tą konstrukcją, jej odmianami oraz kształtowaniem się wybranych stanowisk przedstawicieli doktryny. W konkluzji pracy uznano, iż mimo dostrzegalnych zmian w intensywności sięgania po tę tematykę, uzasadnionych zmiennością otoczenia ustrojowego, rodzime piśmiennictwo nadal posługuje się tą konstrukcją, dostrzegając jej doniosłość historyczną, ale jednocześnie nie uznając jej za współcześnie adekwatną. Dowodzi to jednak jej użyteczności, a zatem nie pozwala traktować konstrukcji bezwzględnego prawa podmiotowego jako zjawiska efemerycznego.
Bibliografia
Bar, L. (1981). Zagadnienia prawne kierowania gospodarką narodową. W: L. Bar (red.), Instytucje prawne w gospodarce narodowej (studia prawne). Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Baran, R., Czarnecki, A., i Wrzosek, W. (2006). Rozwój polskiej nauki o rynku. Bank i Kredyt, 5–6, 87–93.
Blumenfeld, T. (1932). Klientela jako przedmiot obrotu i ochrony prawnej. Księgarnia F. Hoesicka. Dąbrowski, E. (1929). Nieuczciwe współzawodnictwo. Wyższa Szkoła Handlowa.
Dolata, T. (2014). Wpływ niemieckich i francuskich rozwiązań jurydycznych na zwalczanie nieuczciwej konkurencji w II Rzeczypospolitej. Folia Iuridica Wratislaviensis, 3(2), 93–106.
Giesen, B. (2014). Nieuczciwa konkurencja jako podstawowe pojęcie prawa o zwalczaniu nieuczciwego współzawodnictwa gospodarczego. W: M. Kępiński (red.), System prawa prywatnego: Tom 15. Prawo konkurencji (s. 61–88). C. H. Beck.
Grzybowski, S. (1973). Ochrona autorskich praw majątkowych. W: S. Grzybowski, A. Kopff i J. Serda (red.), Zagadnienia prawa autorskiego (s. 221–239). Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Janczewski, S. (1946). Prawo handlowe wekslowe i czekowe. Trzaska, Evert i Michalski.
Kępiński, M. (2014). Pojęcie i systematyka prawa konkurencji. W: M. Kępiński (red.), System prawa prywatnego: Tom 15. Prawo konkurencji (s. 1–18). C. H. Beck.
Kępiński, M. (2000). Deliktowa ochrona stosunków umownych w przepisach ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (art. 12). W: B. Gnela, J. Koczanowski i R. Szostak (red.), Studia z prawa cywilnego i gospodarczego. Księga pamiątkowa dedykowana Profesor Czesławie Żuławskiej (s. 113–132). Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie.
Kopff, A. (1970). Szata graficzna gazety i ilustracja prasowa w świetle prawa. Ośrodek Badań Prasoznawczych RSW „Prasa”.
Kornai, J. (1985). Niedobór w gospodarce. Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
Kruszyński, S. (1958). Problem cen w dyskusji nad polskim modelem gospodarczym. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 20(3), 281–295. http://hdl.handle.net/10593/15341
Kur, A., Lee, N., i Tischner, A. (2024). Fairness in intellectual property law: Searching for a uniform concept. Edward Elgar Publishing. DOI: https://doi.org/10.4337/9781800883062
Łopatka, Ł. (1958). Recenzja: Jean Dabin, Le droit subjectif, Dalloz, Paris 1952, ss. 313. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 20(2), 262–268. http://hdl.handle.net/10593/15327
Miąsik, D. (2015). Rozdział II. Rozwój polskiego prawa konkurencji i prawa antymonopolowego. Rozdział III. Międzynarodowe i europejskie prawo konkurencji. W: M. Kępiński (red.), System prawa prywatnego. Tom 15. Prawo konkurencji (s. 19–60). C. H. Beck.
Nestoruk, I. B. (2018). Główne kierunki rozwoju ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji w świetle nowych typów deliktów nazwanych – quo vadis u.z.n.k.? W: J. Barta, R. Markiewicz, P. Wasilewski i J. Chwalba (red.), Qui bene dubitat, bene sciet. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Ewie Nowińskiej (s. 451–467). Wolters Kluwer.
Nowińska, E. (2015). Prawa na dobrach niematerialnych a delikty nieuczciwej konkurencji. W: E. Nowińska i K. Szczepanowska-Kozłowska (red.), System prawa handlowego: Tom 3. Prawo własności przemysłowej (s. 64–81). C. H. Beck.
Pańko, W. (1969). Klauzule generalne kodeksu cywilnego w cywilnoprawnej regulacji obrotu uspołecznionego. Państwo i Prawo, 24(3), 488–499.
Pyziak-Szafnicka, M. (2012). Pojęcie prawa podmiotowego. W: M. Safjan (red.), System prawa prywatnego: Tom 1. Prawo cywilne – część ogólna (wyd. 2, s. 775–934). C. H. Beck.
Ritscher, M., i Schröter, S. (2013). § 23 Switzerland. W: F. Henning-Bodewig (red.), International handbook on unfair competition (s. 547–582). Hart Publishing; C. H. Beck. DOI: https://doi.org/10.5771/9783845259123_582
Safjan, M. (2012). Pojęcie i systematyka prawa prywatnego. W: M. Safjan (red.), System prawa prywatnego: Tom 1. Prawo cywilne – część ogólna (wyd. 2, s. 31–76). C. H. Beck.
Senftleben, M. (2022). Status report on the protection against unfair competition in WIPO member states. WIPO/STrad/INF/8 PROV. https://www.wipo.int/documents/d/sct/docs-enmeetings-pdf-wipo-strad-inf-8-prov.pdf
Skubisz, R. (1988/2018). Prawo z rejestracji znaku towarowego i jego ochrona. Stowarzyszenie Naukowe Pro Scientia Iuridica.
Skubisz, R. (2017). Własność przemysłowa w systemie prawa. W: R. Skubisz (red.), System prawa prywatnego: Tom 14A. Prawo własności przemysłowej (wyd. 2, s. 1–141). C. H. Beck.
Sołtys, B. (1995). Pojęcie i charakter klienteli w prawie polskim: klientela przedmiotem obrotu i ochrony prawnej. Wydawnictwo Stowarzyszenia Notariuszy RP.
Sołtysiński, S. (1967). Charakter praw wynalazcy. Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Suski, P. (2022). Orzecznictwo sądów polskich w sprawach czynów nieuczciwej konkurencji w latach 1918–1939 [Maszynopis pracy doktorskiej]. Uniwersytet Jagielloński
Szczepański, J. (1958). Funkcje właściciela, przedsiębiorcy i załogi w gospodarce kapitalistycznej i socjalistycznej. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 20(4), 199–220. http://hdl.handle.net/10593/15360
Szwaja, J. (1994). Wprowadzenie. W: J. Szwaja (red.), Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Komentarz (s. 9–26). Urząd Antymonopolowy.
Targosz, T. (2015). Stosunek praw wyłącznych do ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. W: D. Kasprzycki i J. Ożegalska-Trybalska (red.), Aktualne wyzwania prawa własności intelektualnej i prawa konkurencji. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Michałowi du Vallowi (s. 724–770). Wolters Kluwer.
Traple, E. (2001). Stosunek czynu nieuczciwej konkurencji do praw własności intelektualnej. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej, 77, 9–27.
Waluszewski, J. (1975). Moc i zakres obowiązywania ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Nowe Prawo, 4, 511–525.
Wiebe, A., i Heidinger, R. (2013). § 7 Austria. W: F. Henning-Bodewig (red.), International handbook on unfair competition (s. 106–135). Hart Publishing; C. H. Beck.
Wilczyński, W. (1959). Konkurencja „niedoskonała” i „monopolistyczna”. W dwudziestopięciolecie teorii J. Robinson i E. H. Chamberlina. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 21(2), 153–181. http://hdl.handle.net/10593/15389
Znamierowski, C. (1958). Recenzja: K. Opałek, Prawo podmiotowe, PWN, Warszawa 1957, ss. 528. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 20(2), 247–254. http://hdl.handle.net/10593/15327
Zoll, F. (1897). Nieuczciwa konkurencya i jej pokrewne objawy ze stanowiska prawa prywatnego. Drukarnia Władysława Łozińskiego
Zoll, F. (1928). Prawa na dobrach niematerialnych. Zakłady graficzne Bibljoteka Polska.
Zoll, F. (1933). Aus meinen Studien über die Bekämpfung des unlauteren Wettbewerbs und über das Recht am Unternehmen. W: M. Mintz i H. Isay (red.), Beiträge zum Recht am gewerblichen und geistigen Eigentum des In- und Auslandes (Festschrift) Hermann Isay zum 60. Geburtstag (s. 229–248). Vahlen.
Żuławska, C. (2005). O niektórych zmianach w regulacjach stosunku klienteli. W: A. Nowicka (red.), Prawo prywatne czasu przemian: księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Stanisławowi Sołtysińskiemu (s. 313–332). Wydawnictwo Naukowe UAM.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 WPiA UAM

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
