Kulturowe uwarunkowania rozumienia praw człowieka. Niemiecka nauka prawa wobec legalizacji spornych praktyk religijnych
PDF

Słowa kluczowe

obrzezanie
prawa człowieka
prawo do wolności religijnej
prawo rodziców do wychowania dzieci
Niemcy

Jak cytować

Łącki, P. (2016). Kulturowe uwarunkowania rozumienia praw człowieka. Niemiecka nauka prawa wobec legalizacji spornych praktyk religijnych. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny I Socjologiczny, 78(4), 93–106. https://doi.org/10.14746/rpeis.2016.78.4.8

Liczba wyświetleń: 309


Liczba pobrań: 218

Abstrakt

Od kilku lat w niemieckiej nauce prawa toczy się intensywna debata na temat prawnej dopuszczalności obrzezania dzieci płci męskiej. Ogniskiem sporu wydaje się pytanie o to, czy przy obrzezaniu dochodzi do zagrożenia dobra dziecka, tak że państwo uprawnione jest do ingerencji w prawo rodziców do wychowania dziecka.

Debata o prawnej dopuszczalności obrzezania stanowi egzemplifikację szerszych problemów, z którymi konfrontowane jest demokratyczne państwo prawa oraz refleksja teoretycznoprawna. Do problemów tych należy określenie istoty i granic prawa rodziców do wychowania dziecka oraz prawa do wolności religijnej, potencjalny konflikt praw i wolności konstytucyjnych, dynamiczna interpretacja praw człowieka związana ze zmieniającą się wrażliwością w zakresie chronionych dóbr, czy wreszcie uzasadnienie i stosowanie uniwersalnych zasad prawa w świetle wzrastającego aksjologicznego pluralizmu współczesnych społeczeństw. Celem artykułu jest przedstawienie kształtowania się w Niemczech stanu prawnego dotyczącego obrzezania oraz głównych argumentów podnoszonych w niemieckiej debacie o jego prawnej dopuszczalności.

https://doi.org/10.14746/rpeis.2016.78.4.8
PDF

Bibliografia

Brosius-Gersdorf, F. (2013), Ehe und Familie, Elternrecht, Wächteramt, Trennungsamt, Mutterschutz, uneheliche Kinder [Komentarz], [w:] Dreier, H. (Hrsg.), Grundgesetz, Bd. 1: Präambel, Artikel 1–19, Tübingen: 839-934.

Czerner, F. (2012), Staatlich legalisierte Kindeswohlgefährdung durch Zulassung ritueller Beschneidung zugunsten elterlicher Glaubensfreiheit?, Zeitschrift für Kindschaftsrecht und Jugendhilfe 10: 374-384.

Czohara, A., Zieliński, T.J. (2012), Ustawa o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w Polsce. Komentarz, Warszawa.

Deutscher Bundestag, Drucksache [druk] 17/10331; 17/11295; 17/11430.

Deutscher Bundestag, Stenografischer Bericht 213. Sitzung, 12.12.2012 [Protokół z 213 posiedzenia Bundestagu].

Deutscher Bundestag, Rechtsausschuss, Protokoll der 102. Sitzung, 26.11.2012 [Protokół ze 102 posiedzenia komisji prawnej].

Eschelbach, R. (2014), [Komentarz do Art. 223], [w:] Heintschel-Heinegg, B. (Hrsg.), Beck’scher Onlinekommentar zum StGB, (wyd. 23).

Eser, A. (2014), [Komentarz do § 223], [w:] Eser, A. (red.), Schönke/Schröder. Strafgesetzbuch. Kommentar, wyd. 29, München.

Fateh-Moghadam B. (2010), Religiöse Rechtfertigung? Die Beschneidung von Knaben zwischen Strafrecht, Religionsfreiheit und elterlichem Sorgerecht, Rechtswissenschaft 2: 115-142.

Fateh-Moghadam, B. (2012), Strafrecht und Religion im liberalen Rechtsstaat. Juristische Argumente gegen die Kriminalisierung der Beschneidung, [w:] Heil, J., Kramer, J. (Hrsg.), Beschneidung: Das Zeichen des Bundes in der Kritik: Zur Debatte um das Kölner Urteil, Berlin: 146-159.

Franz, M. (Hrsg.), (2014), Die Beschneidung von Jungen: Ein trauriges Vermächtnis, Göttingen.

Germann, M. (2012), Die Vorgaben des Grundgesetzes für die Beschneidungsdebatte, epd-Dokumentations 48: 37-49.

Germann, M. (2013), Die Verfassungsmäßigkeit des Gesetzes über den Umfang der Personensorge bei einer Beschneidung des männlichen Kindes vom 20.12.2012, Medizinrecht 31: 412-424.

Heining, H.M. (2013), [Opinia dla komisji prawnej Bundestagu, 20 listopada 2012 r.], http://webarchiv.bundestag.de/ [dostęp: 1.11.2014].

Herzberg, R.D. (2014) Ethische und rechtliche Aspekte der Genitalbeschneidung, [w:] Franz, M. (red.), Die Beschneidung von Jungen: Ein trauriges Vermächtnis, Göttingen: 267-319.

Herzberg, R. D. (2012), Die Beschneidung gesetzlich gestatten?, Zeitschrift für Internationale Strafrechtsdogmatik 10: 486-505.

Hörnle, T., Huster, S. (2013), Wie weit reicht das Erziehungsrecht der Eltern? Am Beispiel der Beschneidung von Jungen, JuristenZeitung 7: 328-339.

Isensee, J. (2013), Grundrechtliche Konsequenz wider geheiligte Tradition – Der Streit um die Beschneidung, JuristenZeitung 7: 317-327.

Jerouschek, G. (2008), Beschneidung und das deutsche Recht. Historische, medizinische, psychologische und juristische Aspekte, Neue Zeitschrift für Strafrecht 6: 313-319.

Merkel, R., Putzke, H. (2013), After Cologne: male Circumcision and the Law – Parental right, religious liberty, or criminal assault?, Journal of Medical Ethics 39: 444-449.

Morlok, M. (2013), Glaubens-, Gewissens- und Bekenntnisfreiheit, Kriegsdienstverweigerung, [w:] Dreier, H. (Hrsg.), Grundgesetz, Bd. 1: Präambel, Artikel 1–19, Tübingen.

Putzke, H. (2008), Die strafrechtliche Relevanz der Beschneidung von Knaben. Zugleich ein Beitrag über die Grenzen der Einwilligung in Fällen der Personensorge, [w:] Putzke, H. et al. (Hrsg.), Strafrecht zwischen System und Telos, Festschrift für Rolf Dietrich Herzberg, Tübingen: 669-709.

Putzke, H. (2014), Die Beschneidungsdebatte aus Sicht eines Protagonisten. Anmerkungen zur Entstehung und Einordnung des Beschneidungsurteils sowie zum Beschneidungsparagrafen (§ 1631d BGB) und zu seinen Konsequenzen, [w:] Franz, M. (Hrsg.), Die Beschneidung von Jungen: Ein trauriges Vermächtnis, Göttingen: 319-357.

Radtke, H. (2012), [Opinia dla komisji prawnej Bundestagu], http://webarchiv.bundestag.de/ [dostęp: 1.11.2014].

Scheinfeld, J. (2014), Die Knabenbeschneidung im Lichte des Grundgesetzes, [w:] Franz, M. (Hrsg.), Die Beschneidung von Jungen: Ein trauriges Vermächtnis, Göttingen: 358-396.

Steinbach A., (2013), Die gesetzliche Regelung zur Beschneidung von Jungen, Neue Zeitschrift für Verwaltungsrecht-Extra 9: 1-10.

Steiner, N. (2014), Die religiös motivierte Knabenbeschneidung im Lichte des Strafrechts: Zugleich ein Beitrag zu Möglichkeiten und Grenzen elterlicher Einwilligung, Berlin.

Gesetz über den Umfang der Personensorge bei einer Beschneidung des männlichen Kindes [Ustawa z dnia 20 grudnia 2012 r. o zakresie pieczy nad osobą przy obrzezaniu dzieci płci męskiej], Bundesgesetzblatt, 2012, I, nr 61 z 27.12.2012.

Walter, Ch. (2012), [Opinia dla komisji prawnej Bundestagu], 22 listopada 2012 r., http://webarchiv.bundestag.de/ [dostęp: 1.11.2014].

Willutzki S. (2012), Zum Umfang der Personensorge bei der Beschneidung. Stellungnahme zur Anhörung im Rechtsausschusss [Opinia dla komisji prawnej Bundestagu], http://webarchiv.bundestag.de/ [dostęp: 1.11.2014].

Wyrok Sądu Krajowego w Kolonii z 7 maja 2012 r., sygn. akt 151169/11.

Wyrok Sądu Rejonowego w Kolonii z 21 września 2011 r., sygn. akt 528 Ds. 30/11.

Zähle K., (2009), Religionsfreiheit und fremdschädigende Praktiken, Archiv des öffentlichen Rechts 134: 434-454.