Abstrakt
Od kilku lat w niemieckiej nauce prawa toczy się intensywna debata na temat prawnej dopuszczalności obrzezania dzieci płci męskiej. Ogniskiem sporu wydaje się pytanie o to, czy przy obrzezaniu dochodzi do zagrożenia dobra dziecka, tak że państwo uprawnione jest do ingerencji w prawo rodziców do wychowania dziecka.
Debata o prawnej dopuszczalności obrzezania stanowi egzemplifikację szerszych problemów, z którymi konfrontowane jest demokratyczne państwo prawa oraz refleksja teoretycznoprawna. Do problemów tych należy określenie istoty i granic prawa rodziców do wychowania dziecka oraz prawa do wolności religijnej, potencjalny konflikt praw i wolności konstytucyjnych, dynamiczna interpretacja praw człowieka związana ze zmieniającą się wrażliwością w zakresie chronionych dóbr, czy wreszcie uzasadnienie i stosowanie uniwersalnych zasad prawa w świetle wzrastającego aksjologicznego pluralizmu współczesnych społeczeństw. Celem artykułu jest przedstawienie kształtowania się w Niemczech stanu prawnego dotyczącego obrzezania oraz głównych argumentów podnoszonych w niemieckiej debacie o jego prawnej dopuszczalności.
Bibliografia
Brosius-Gersdorf, F. (2013), Ehe und Familie, Elternrecht, Wächteramt, Trennungsamt, Mutterschutz, uneheliche Kinder [Komentarz], [w:] Dreier, H. (Hrsg.), Grundgesetz, Bd. 1: Präambel, Artikel 1–19, Tübingen: 839-934.
Czerner, F. (2012), Staatlich legalisierte Kindeswohlgefährdung durch Zulassung ritueller Beschneidung zugunsten elterlicher Glaubensfreiheit?, Zeitschrift für Kindschaftsrecht und Jugendhilfe 10: 374-384.
Czohara, A., Zieliński, T.J. (2012), Ustawa o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w Polsce. Komentarz, Warszawa.
Deutscher Bundestag, Drucksache [druk] 17/10331; 17/11295; 17/11430.
Deutscher Bundestag, Stenografischer Bericht 213. Sitzung, 12.12.2012 [Protokół z 213 posiedzenia Bundestagu].
Deutscher Bundestag, Rechtsausschuss, Protokoll der 102. Sitzung, 26.11.2012 [Protokół ze 102 posiedzenia komisji prawnej].
Eschelbach, R. (2014), [Komentarz do Art. 223], [w:] Heintschel-Heinegg, B. (Hrsg.), Beck’scher Onlinekommentar zum StGB, (wyd. 23).
Eser, A. (2014), [Komentarz do § 223], [w:] Eser, A. (red.), Schönke/Schröder. Strafgesetzbuch. Kommentar, wyd. 29, München.
Fateh-Moghadam B. (2010), Religiöse Rechtfertigung? Die Beschneidung von Knaben zwischen Strafrecht, Religionsfreiheit und elterlichem Sorgerecht, Rechtswissenschaft 2: 115-142.
Fateh-Moghadam, B. (2012), Strafrecht und Religion im liberalen Rechtsstaat. Juristische Argumente gegen die Kriminalisierung der Beschneidung, [w:] Heil, J., Kramer, J. (Hrsg.), Beschneidung: Das Zeichen des Bundes in der Kritik: Zur Debatte um das Kölner Urteil, Berlin: 146-159.
Franz, M. (Hrsg.), (2014), Die Beschneidung von Jungen: Ein trauriges Vermächtnis, Göttingen.
Germann, M. (2012), Die Vorgaben des Grundgesetzes für die Beschneidungsdebatte, epd-Dokumentations 48: 37-49.
Germann, M. (2013), Die Verfassungsmäßigkeit des Gesetzes über den Umfang der Personensorge bei einer Beschneidung des männlichen Kindes vom 20.12.2012, Medizinrecht 31: 412-424.
Heining, H.M. (2013), [Opinia dla komisji prawnej Bundestagu, 20 listopada 2012 r.], http://webarchiv.bundestag.de/ [dostęp: 1.11.2014].
Herzberg, R.D. (2014) Ethische und rechtliche Aspekte der Genitalbeschneidung, [w:] Franz, M. (red.), Die Beschneidung von Jungen: Ein trauriges Vermächtnis, Göttingen: 267-319.
Herzberg, R. D. (2012), Die Beschneidung gesetzlich gestatten?, Zeitschrift für Internationale Strafrechtsdogmatik 10: 486-505.
Hörnle, T., Huster, S. (2013), Wie weit reicht das Erziehungsrecht der Eltern? Am Beispiel der Beschneidung von Jungen, JuristenZeitung 7: 328-339.
Isensee, J. (2013), Grundrechtliche Konsequenz wider geheiligte Tradition – Der Streit um die Beschneidung, JuristenZeitung 7: 317-327.
Jerouschek, G. (2008), Beschneidung und das deutsche Recht. Historische, medizinische, psychologische und juristische Aspekte, Neue Zeitschrift für Strafrecht 6: 313-319.
Merkel, R., Putzke, H. (2013), After Cologne: male Circumcision and the Law – Parental right, religious liberty, or criminal assault?, Journal of Medical Ethics 39: 444-449.
Morlok, M. (2013), Glaubens-, Gewissens- und Bekenntnisfreiheit, Kriegsdienstverweigerung, [w:] Dreier, H. (Hrsg.), Grundgesetz, Bd. 1: Präambel, Artikel 1–19, Tübingen.
Putzke, H. (2008), Die strafrechtliche Relevanz der Beschneidung von Knaben. Zugleich ein Beitrag über die Grenzen der Einwilligung in Fällen der Personensorge, [w:] Putzke, H. et al. (Hrsg.), Strafrecht zwischen System und Telos, Festschrift für Rolf Dietrich Herzberg, Tübingen: 669-709.
Putzke, H. (2014), Die Beschneidungsdebatte aus Sicht eines Protagonisten. Anmerkungen zur Entstehung und Einordnung des Beschneidungsurteils sowie zum Beschneidungsparagrafen (§ 1631d BGB) und zu seinen Konsequenzen, [w:] Franz, M. (Hrsg.), Die Beschneidung von Jungen: Ein trauriges Vermächtnis, Göttingen: 319-357.
Radtke, H. (2012), [Opinia dla komisji prawnej Bundestagu], http://webarchiv.bundestag.de/ [dostęp: 1.11.2014].
Scheinfeld, J. (2014), Die Knabenbeschneidung im Lichte des Grundgesetzes, [w:] Franz, M. (Hrsg.), Die Beschneidung von Jungen: Ein trauriges Vermächtnis, Göttingen: 358-396.
Steinbach A., (2013), Die gesetzliche Regelung zur Beschneidung von Jungen, Neue Zeitschrift für Verwaltungsrecht-Extra 9: 1-10.
Steiner, N. (2014), Die religiös motivierte Knabenbeschneidung im Lichte des Strafrechts: Zugleich ein Beitrag zu Möglichkeiten und Grenzen elterlicher Einwilligung, Berlin.
Gesetz über den Umfang der Personensorge bei einer Beschneidung des männlichen Kindes [Ustawa z dnia 20 grudnia 2012 r. o zakresie pieczy nad osobą przy obrzezaniu dzieci płci męskiej], Bundesgesetzblatt, 2012, I, nr 61 z 27.12.2012.
Walter, Ch. (2012), [Opinia dla komisji prawnej Bundestagu], 22 listopada 2012 r., http://webarchiv.bundestag.de/ [dostęp: 1.11.2014].
Willutzki S. (2012), Zum Umfang der Personensorge bei der Beschneidung. Stellungnahme zur Anhörung im Rechtsausschusss [Opinia dla komisji prawnej Bundestagu], http://webarchiv.bundestag.de/ [dostęp: 1.11.2014].
Wyrok Sądu Krajowego w Kolonii z 7 maja 2012 r., sygn. akt 151169/11.
Wyrok Sądu Rejonowego w Kolonii z 21 września 2011 r., sygn. akt 528 Ds. 30/11.
Zähle K., (2009), Religionsfreiheit und fremdschädigende Praktiken, Archiv des öffentlichen Rechts 134: 434-454.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2016 WPiA UAM
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.