Praca. Przemiana materii w mieście

Abstrakt

Przedmiotem artykułu jest kulturowa analiza fenomenu pracy w przestrzeni publicznej. Autor rozpatruje jego uwarunkowania i konsekwencje dla planowania przestrzennego. Na przykładzie współczesnych zjawisk miejskich zwraca uwagę na rosnącą trudność w oddzieleniu od siebie pracy i czasu wolnego za pomocą tradycyjnych kryteriów, z którą borykać się muszą także same jednostki: stanowi ona dla nich źródło niepokojów oraz w konsekwencji prowadzi do rozmaitych praktyk separowania – prób ponownego wytyczenia granic między tymi dwoma dziedzinami życia. W artykule przywołana jest również koncepcja miasta otwartego, stanowiąca potencjalną przeciwwagę dla dotychczasowych ujęć opartych na balansie funkcjonalnym, a także podano przykłady aktualnych trendów urbanistycznych, które się w nią wpisują. Rozważono również wybrane zagrożenia, które wiążą się z taką perspektywą planistyczną. W tekście zawarto także rodzaj apelu do architektów, w zamyśle autora zachęcający, by przestrzeń publiczną projektować tak, aby uwzględniać obecne przemiany w dynamice i formie pracy, stanowiące szansę na witalizowanie miasta, ale jednocześnie ograniczać negatywne skutki przenikania się pracy i odpoczynku, które grozi powiększeniem społecznych nierówności oraz wykluczeniem.