Abstract
The purpose of the article is to answer the question of whether the state’s ownership of companies has an impact on the current effective corporate income tax burden. The article tests the hypothesis that the effective income tax rate (ETR) for state-owned companies is higher than for other companies. The study of the relationship between the effective income tax rate and the state’s ownership is carried out employing linear regression, and the parameters of the econometric models are estimated using the classical least squares method. The analysis covers 151 companies listed on the Warsaw Stock Exchange, representing nine sectors over the period 2004–2021. The analysis of the cross-sectional data for the subsequent years shows that the ETR is significantly affected by the state’s ownership only in certain periods and the interdependencies are either positive or negative. A positive correlation appears in 2007, 2013 and 2017, while a negative occurs in 2008 and 2020. In the latter two years, the economic prosperity index fell the fastest, in the first case because of the financial crisis, in the second because of the COVID-19 pandemic. In the other years indicated, when economic prosperity was good, state-owned companies showed a higher effective income tax rate, which was in the interest of the main owner. The observations lead us to consider the extent of state authority in the sphere of dominium and respect for the rights of minority shareholders.
References
Adamczyk, M. (2012). Współczesny kryzys finansowy – przyczyny i konsekwencje dla gospodarki światowej. Prace i Materiały Instytutu Handlu Zagranicznego Uniwersytetu Gdańskiego, 31(1), 13–29.
Bałtowski, M., i Gołębiowska, M. (2019). Udział i charakterystyka największych przedsiębiorstw państwowych w gospodarkach wybranych krajów Europy Środkowo-Wschodniej. Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej, 17(1), 197–215. DOI: https://doi.org/10.36874/RIESW.2019.1.9
Belz, T., von Hagen, D., i Steffens, C. (2017). R&D intensity and the effective tax rate: A metaregression analysis. Journal of Economic Surveys, 31(4), 988–1010. DOI: https://doi.org/10.1111/joes.12181
Białek-Jaworska, A. (2016). Book-tax conformity in Polish private companies. Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, 90(146), 65–86. http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-bb5136a8-0cef-4c08-b252-c8e26162031a
Biernacki, K., Brodzka, A., i Chodorek, M. (2016). Efektywne stawki podatku dochodowego w Polsce – na przykładzie spółek indeksu WIG20. Nauki o Finansach, 1(26), 9–23. DOI: https://doi.org/10.15611/nof.2016.1.01
Boubakri, N., Guedhami, O., Kwok, C. C., i Saffar, W. (2016). National culture and privatization: The relationship between collectivism and residual state ownership. Journal of International DOI: https://doi.org/10.1057/jibs.2015.38
Business Studies, 47, 170–190.
D’Souza, J., i Megginson, W. L. (1999). The financial and operating performance of privatized firms during the 1990s. The Journal of Finance, 54(4), 1397–1438. DOI: https://doi.org/10.1111/0022-1082.00150
De Alessi, L. (1983). Property rights, transaction costs, and X-efficiency: An essay in economic theory. The American Economic Review, 73(1), 64–81. https://www.jstor.org/stable/1803927
De Grauwe, P., i Ji, Y. (2020). A tale of three depressions. https://cepr.org/voxeu/columns/talethree-depressions
Derashid, C., i Zhang, H. (2003). Effective tax rates and the “industrial policy” hypothesis: Evidence from Malaysia. Journal of International Accounting, Auditing & Taxation, 12(1), 45–62. DOI: https://doi.org/10.1016/S1061-9518(03)00003-X
Devereux, M. P., i Griffith, R. (2003). Evaluating tax policy for location decisions. International Tax and Public Finance, 10, 107–126. DOI: https://doi.org/10.1023/A:1023364421914
Dyhdalewicz, A., i Gałecka, E. Z. (2020). Zakres ujawnianych różnic przejściowych w odroczonym podatku dochodowym na przykładzie spółek giełdowych. Akademia Zarządzania 2020, 4(3), 140–165. https://open.icm.edu.pl/items/825efefe-bfcf-4897-9654-acd8399515a3
Dyreng, S. D., Hanlon, M., i Maydew, E. L. (2008). Long-run corporate tax avoidance. The Accounting Review, 83(1), 61–82. https://www.jstor.org/stable/30243511 DOI: https://doi.org/10.2308/accr.2008.83.1.61
Fernández-Rodríguez, E., García-Fernández, R., i Martínez-Arias, A. (2019). Influence of ownership structure on the determinants of effective tax rates of Spanish companies. Sustainability, 11(5), 1441. DOI: https://doi.org/10.3390/su11051441
Frączyk, J. (2021). Dywidenda Orlenu rekordowa, choć zysku nie było. Państwo dostanie ponad 600 mln zł. Business Insider. https://businessinsider.com.pl/gielda/wiadomosci/rekordowa--dywidenda-pkn-orlen-mimo-strat-poltora-miliarda-zlotych-do-podzialu/7qrjmpk
Fullerton, D. (1984). Which effective tax rate? National Tax Journal, 37(1), 23–41. DOI: https://doi.org/10.1086/NTJ41791931
Garcia-Bernardo, J., Janský, P., i Tørsløv, T. (2021). Multinational corporations and tax havens: Evidence from country-by-country reporting. International Tax and Public Finance, 28, 1519–1561. DOI: https://doi.org/10.1007/s10797-020-09639-w
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. (b.d.). Lista spółek. Pobrane 28 października 2022, z: https://www.gpw.pl/spolki
Gillis, P., Luo, W., Wang, Y., i Wu, L. (2012). State ownership, tax status and size effect of effective tax rate in China. Accounting and Business Research, 42(2), 97–114. DOI: https://doi.org/10.1080/00014788.2012.628208
Główny Urząd Statystyczny. (2014). Sytuacja makroekonomiczna w Polsce w 2013 roku na tle procesów w gospodarce światowej. https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/6339/3/3/1/sytuacja_makroekonomiczna_w_polsce_w_2013_r._na_tle_procesow.pdf
Główny Urząd Statystyczny. (2023a). Koniunktura w przetwórstwie przemysłowym, budownictwie, handlu i usługach 2000–2023 (kwiecień 2023). https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/koniunktura/koniunktura/koniunktura-w-przetworstwie-przemyslowym-budownictwie-handlu-i-uslugach-2000-2023-kwiecien-2023,4,72.html
Główny Urząd Statystyczny. (2023b). Wskaźniki makroekonomiczne. https://stat.gov.pl/wskazniki-makroekonomiczne/
Grabiński, K. (2016). Wpływ kryzysu gospodarczego na aktywne kształtowanie wyniku finansowego w europejskich spółkach giełdowych. Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, 87(143), 29–42. DOI: https://doi.org/10.5604/16414381.1207431
Gupta, S., i Newberry, K. (1997). Determinants of the variability in corporate effective tax rates: Evidence from longitudinal data. Journal of Accounting and Public Policy, 16(1), 1–34. DOI: https://doi.org/10.1016/S0278-4254(96)00055-5
Heltzer, W. (2009). Conservatism and book-tax differences. Journal of Accounting, Auditing & Finance, 24(3), 469–504. DOI: https://doi.org/10.1177/0148558X0902400307
Hilling, A., Lundtofte, F., Sandell, N., Sonnerfeldt, A., i Vilhelmsson, A. (2021). Tax avoidance and state ownership – The case of Sweden. Economics Letters, 208, 110063. DOI: https://doi.org/10.1016/j.econlet.2021.110063
Iswari, P., Sudaryono, E. A., i Widarjo, W. (2019). Political connection and tax aggressiveness: A study on the state-owned enterprises registered in Indonesia stock exchange. Journal of International Studies, 12(1), 79–92. DOI: https://doi.org/10.14254/2071-8330.2019/12-1/5
Kagan, J. (2021). Effective tax rate: How it’s calculated and how it works. https://www.investopedia.com/terms/e/effectivetaxrate.asp
Kałdoński, M. (2015). Unikanie opodatkowania w firmach rodzinnych notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Gospodarka Narodowa, 276(2), 79–111. DOI: https://doi.org/10.33119/GN/100828
Kałdoński, M. (2016). Unikanie opodatkowania z perspektywy nadzoru korporacyjnego. Badania nad odrębnością zjawiska w firmach rodzinnych. Wydawnictwo UEP.
Knežević, G., i Pavlović, V. (2023). Accounting and non-accounting concepts of effective tax rates and their effects on tax planning in state-owned companies. Lex Localis – Journal of Local Self-Government, 21(2). DOI: https://doi.org/10.4335/21.2.323-341(2023)
Kowalski, M. (2017). Miary efektywności podatkowej przedsiębiorstw. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 472, 167–176. DOI: https://doi.org/10.15611/pn.2017.472.16
Kraft, A. (2014). What really affects German firms’ effective tax rate? International Journal of Financial Research, 5(3), 1–19. DOI: https://doi.org/10.5430/ijfr.v5n3p1
Kwiatkowski, G. (2013). Własność państwowa a rola państwa we współczesnej gospodarce. Studia Ekonomiczne, 139, 228–237. https://www.ue.katowice.pl/fileadmin/_migrated/content_uploads/22_G.Kwiatkowski_Wlasnosc_panstwowa....pdf
Leszczyłowska, A. (2015). Deductibility of provisions under the CCCTB proposal and its effects on companies: The case of Poland. European Financial and Accounting Journal, 10(4), 19–31. DOI: https://doi.org/10.18267/j.efaj.147
Leszczyłowska, A. (2017). Dochód księgowy a dochód podatkowy – analiza empiryczna wyników spółek akcyjnych. Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, 94(150), 63–80. http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-aa9224bd-6072-40b3-b554-006eba6b5022 DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0010.4995
Levy, B. (1987). A theory of public enterprise behavior. Journal of Economic Behavior & Organization, 8(1), 75–96. DOI: https://doi.org/10.1016/0167-2681(87)90022-9
Megginson, W. L. (2017). Privatization, state capitalism, and state ownership of business in the 21st century. Foundations and Trends in Finance, 11(1–2), 1–153. DOI: https://doi.org/10.1561/0500000053
Mills, R. W. (2005). Dynamika wartości przedsiębiorstwa dla udziałowców (A. Pawelska, tłum.). Wydawnictwo ODDK.
Panda, A. K., i Nanda, S. (2020). Receptiveness of effective tax rate to firm characteristics: An empirical analysis on Indian listed firms. Journal of Asia Business Studies, 15(1), 198–214. DOI: https://doi.org/10.1108/JABS-11-2018-0304
Rosik, P. (2016). Państwowe kontra prywatne. Obserwator Finansowy.pl. https://www.obserwatorfinansowy.pl/tematyka/rynki-finansowe/bankowosc/panstwowe-kontra-prywatne/
Skoczny, T. (2015). Pojęcie podmiotów zależnych i grupy kapitałowej w świetle ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, z uwzględnieniem treści art. 99 ust. 3 ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne. https://cars.wz.uw.edu.pl/images/badania/51/Opinia_dla_OIA.pdf
Sobel, R. S., i Holcombe, R. G. (1996). Measuring the growth and variability of tax bases over the business cycle. National Tax Journal, 49(4), 535–552. DOI: https://doi.org/10.1086/NTJ41789225
Szarzec, K. (2022). Państwo jako właściciel przedsiębiorstw. Polityka, gospodarka, dziedzictwo historyczne. Wydawnictwo UEP. DOI: https://doi.org/10.18559/978-83-8211-135-4
Szarzec, K., i Nowara, W. (2017). The economic performance of state-owned enterprises in Central and Eastern Europe. Post-Communist Economies, 29(3), 375–391. DOI: https://doi.org/10.1080/14631377.2017.1316546
Sztuba, W. (2016). Efektywne opodatkowanie przedsiębiorstw. Wolters Kluwer.
Wang, Y., Campbell, M., i Johnson, D. (2014). Determinants of effective tax rate of China publicly listed companies. International Management Review, 10(1), 10–20.
Wencel, A. (2012). Podatek dochodowy odroczony w systemie rachunkowości – krytyczna analiza zasad ujawniania w sprawozdaniu finansowym. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Zimmerman, J. L. (1983). Taxes and firm size. Journal of Accounting and Economics, 5, 119–149. DOI: https://doi.org/10.1016/0165-4101(83)90008-3
License
Copyright (c) 2024 WPiA UAM
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.