Abstract
The institution of succession management was implemented in the Polish legal framework by the provisions of the Act of 5 July 2018 on the Succession Management of a Natural Person’s Enterprise and other Facilitations connected with Business Succession. This institution allows sole proprietors to ensure business continuity in the event of their death. On average, around 1,000 entrepreneurs monthly are removed from the Central Registration and Information on Business database (CEIDG) due to the death of these entrepreneurs. Although sole proprietorship is the most popular form of conducting business, the utilization of this institution is negligible. The aim of the article is to highlight potential reasons of this state of affairs. Both, quantitative and qualitative research methods were employed. Data from CEDIG, covering over four and a half years since the implementation of the act on succession management, where analysed. The research included data related to the succession manager appointment by entrepreneurs during their lifetime, as well as cases related to the appointment of such a manager by heirs after the entrepreneur’s death. The results indicate that only a small percentage of entrepreneurs appointed a succession manager. The vast majority of succession managers performing their duties were appointed by entrepreneurs’ heirs. Sixteen in-depth interviews were conducted with sole proprietors, with the aim of illustrating their knowledge and attitudes related to the discussed issues. The entrepreneurs indicate that they did not appoint a succession manager due to their lack of knowledge of the institution in question. Any potential change in future behaviour would require an effective information campaign.
References
Bieluk, J. (2019). Ustawa o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej. Komentarz. C. H. Beck.
Bieranowski, A. (2021). Dokonywanie czynności prawnych przez zarządcę sukcesyjnego. W: J. Pazdan i A. Bieranowski (red.), Zarząd sukcesyjny przedsiębiorstwem osoby fizycznej (s. 125–169). Wydawnictwo Naukowe UKSW w Warszawie.
Blajer, P. (2019). Zarząd sukcesyjny przedsiębiorstwem osoby fizycznej. Pytania i odpowiedzi. Wzory pism. Przepisy. Wolters Kluwer Polska.
Blicharz, R. (2019). Zarząd sukcesyjny przedsiębiorstwem w spadku. Difin.
Blicharz, R. (2020). Powołanie zarządcy sukcesyjnego przez przedsiębiorcę. W: A. Lityński, A. Matan, M. Mikołajczyk, D. Nawrot i G. Nancka (red.), Verus amicus rara avis est. Studia poświęcone pamięci Wojciecha Organiściaka (s. 25–38). Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Celiński, D. (2018). Czynności notarialne związane z zarządem sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej. Rejent, 10(330), 25–49.
Chrostek, P., i Krawczyk, A. (2022). Klasteryzacja jednoosobowych działalności gospodarczych 2018. Opracowania i Analizy 6-2022. Ministerstwo Finansów. Pobrane 25 sierpnia 2023 r., z https://www.gov.pl/web/finanse/no-6-2022-p-chrostek-a-krawczyk-klasteryzacja-jednoosobowych-dzialalnosci-gospodarczych-2018
Churchill, G. A. (2002). Badania marketingowe. Podstawy metodologiczne. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Ciszewski, M. (2022). Zarząd sukcesyjny. W: J. Bocianowska (red.), Nowe instytucje prawa spadkowego w praktyce notarialnej (s. 113–164). Wolters Kluwer Polska.
Górecki, J. (2021). Powołanie zarządcy sukcesyjnego. W: J. Pazdan i A. Bieranowski (red.), Zarząd sukcesyjny przedsiębiorstwem osoby fizycznej (s. 19–47). Wydawnictwo Naukowe UKSW w Warszawie.
Górniak, K. (2022). Wprowadzenie. W: K. Osajda (red.), Prawo spadkowe przedsiębiorców. Komentarz: Tom 4C (s. 1–57). C. H. Beck.
Grant Thornton. (2022). Zarząd sukcesyjny. Analiza funkcjonowania po 3 latach od wejścia w życie regulacji. https://grantthornton.pl/wp-content/uploads/2022/06/zarz%C4%85d-sukcesyjny_raport_GrantThornton.pdf
Jaśkiewicz, M. (2021). Komentarz do art. 8. W: S. Babiarz (red.), Zarząd sukcesyjny przedsiębiorstwem osoby fizycznej. Komentarz (s. 80–84). Wolters Kluwer Polska.
Kapkowski, R., i Kaufmann, M. (2019). Charakter prawny zarządcy sukcesyjnego na tle pokrewnych instytucji zarządu masą spadkową. Rejent, 7(339), 54–88.
Król, K. (2022). Z czego wynikała potrzeba wprowadzenia instytucji zarządu sukcesyjnego? W: Grant Thornton, Zarząd sukcesyjny. Analiza funkcjonowania po 3 latach od wejścia w życie regulacji. https://grantthornton.pl/wp-content/uploads/2022/06/zarz%C4%85d-sukcesyjny_raport_GrantThornton.pdf
Kwiatkowska, E. M., i Trela, A. (2019). Instytucja zarządu sukcesyjnego – nowe otwarcie dla przedsiębiorstwa osoby fizycznej. Krytyka Prawa, 11(4), 232–247. DOI: https://doi.org/10.7206/kp.2080-1084.351
Mariański, A. (2019). Ustawa o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej. W: A. Mariański (red.), Planowanie sukcesyjne. Prawne i podatkowe aspekty zarządu sukcesyjnego przedsiębiorstwem osoby fizycznej (s. 15–21). Wolters Kluwer Polska.
Martyniec, Ł., i Rataj, P. (2019). Ustawa o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej – nowa regulacja sukcesji przedsiębiorstwa. Radca Prawny. Zeszyty Naukowe, 1(18), 47–64.
Najwyższa Izba Kontroli. (2018, 27 lipca). Informacja o wynikach kontroli: Działania organów państwa wobec problematyki dziedziczenia przedsiębiorstw. https://www.nik.gov.pl/kontrole/P/17/115/LLO/
Ojczyk, J. (2020, 25 listopada). Po dwóch latach mamy dwa tysiące aktywnie działających zarządców sukcesyjnych. Prawo.pl. https://www.prawo.pl/biznes/zarzad-sukcesyjny-jak-dziala,504735.html
Pacek, P. (2019). Wykonawca testamentu, a zarząd sukcesyjny przedsiębiorstwem osoby fizycznej – wybrane zagadnienia. Rejent, 6(338), 59–83.
Pazdan, J. (2021). Zarządcy ustawowi przedsiębiorstwa w spadku. W: J. Pazdan i A. Bieranowski (red.), Zarząd sukcesyjny przedsiębiorstwem osoby fizycznej (s. 49–67). Wydawnictwo Naukowe UKSW w Warszawie.
Pazdan, J., i Bieranowski, A. (2021). Wstęp. W: J. Pazdan i A. Bieranowski (red.), Zarząd sukcesyjny przedsiębiorstwem osoby fizycznej (s. 9–13). Wydawnictwo Naukowe UKSW w Warszawie.
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości. (2018, 26 listopada). Wchodzi w życie ustawa o sukcesji. Łatwiejsza zmiana pokoleniowa w firmach. https://www.parp.gov.pl/component/content/article/54065:wchodzi-w-zycie-ustawa-o-sukcesji-latwiejsza-zmiana-pokoleniowa-w-firmach
Sieradzka, M. (2018). Zarząd sukcesyjny przedsiębiorstwem osoby fizycznej – analiza i ocena nowych rozwiązań prawnych (cz. I). Monitor Prawniczy, 22, 1195–1201.
Surdej, A., i Wach, K. (2010). Przedsiębiorstwa rodzinne wobec wyzwań sukcesji. Difin.
Świerczyński, M., i Fuchs, D. (2021). Status prawny zarządcy sukcesyjnego. W: J. Pazdan i A. Bieranowski (red.), Zarząd sukcesyjny przedsiębiorstwem osoby fizycznej (s. 69–90). Wydawnictwo Naukowe UKSW w Warszawie.
Waszczuk-Napiórkowska, J. (2020). Ustanowienie zarządu sukcesyjnego. Powołanie zarządcy sukcesyjnego. Prawo w działaniu. Sprawy cywilne, 44, 242–258. DOI: https://doi.org/10.32041/PWD.4412
Widerski, P. (2023). Zapis windykacyjny przedsiębiorstwa w spadku albo udziału w przedsiębiorstwie w spadku. Krytyka Prawa, 15(1), 233–248. DOI: https://doi.org/10.7206/kp.2080-1084.580
Widz, M., i Lewandowska, M. (2020). Preferencje sukcesyjne polskich przedsiębiorców rodzinnych. Raport. Instytut Biznesu Rodzinnego. http://ibrpolska.pl/wp-content/uploads/2020/02/Raport_FACTS_Instytut-Biznesu-Rodzinnego.pdf
Wielkopolski Fundusz Rozwoju. (2022). Zarząd sukcesyjny. Przyszłość, o której warto pomyśleć dzisiaj. Pobrane 21 listopada 2022, z https://www.wfr.org.pl/log/2022/08/29/zarzad-sukcesyjny-przyszlosc-o-ktorej-warto-pomyslec-dzisiaj/
Wojarska-Aleksiejuk, K., i Aleksiejuk, P. (2019). Ustawa o zarządzie sukcesyjnym w kontekście sukcesji firm rodzinnych w Polsce. Nowy Przegląd Notarialny, 1(77), 43–67.
Wrzecionek, R. (2020). Zarządca sukcesyjny przedsiębiorstwa w spadku. Status i charakter prawny. Wolters Kluwer Polska.
License
Copyright (c) 2024 WPiA UAM
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.