Keywords
critical social work
participatory research
social research methodology
How to Cite
Number of views: 0
Number of downloads: 4
Abstract
Helena Radlińska, the pioneer of social pedagogy in Poland, emphasized the importance of community as a key element of education and social development. According to Radlińska, rural areas are characterized by strong and unique communal bonds, which, despite marginalization, possess transformative potential. The community-led research and action (CLRA) methodology can function as a vital tool for empowering the social and political strengths of disadvantaged rural communities. The article reconstructs the development of participatory research methods in the context of their potential to transform local communities and foster social recognition. These methods emphasize the bottom-up co-creation of knowledge and actions that consider local contexts and diversity often marginalized in dominant discourses. Since such activity – transforming the local environment through its own strengths – is foundational to Radlińska’s vision of social work, participatory methodologies can be seen as a bridge between social work (practice) and academic research (theory). A practical example of applying CLRA is the YOUROPE project, aimed at engaging youth from disadvantaged communities in shaping social policies in Europe. Through its innovative methodology, the project promotes inclusivity, democratization of the knowledge creation process, and the political recognition of local communities.
References
Arnstein, S. (1969). A ladder of community participation. Journal of the American Institute of Planners, 35, 216–224. DOI: https://doi.org/10.1080/01944366908977225
Bański, J. (2014). Perspektywy rozwoju polskiej wsi – wybrane zagadnienia. Wieś i Rolnictwo, 4, 13–25. DOI: https://doi.org/10.53098/wir.2014.4.165/01
Barad, K. (2007). Meeting the universe halfway: Quantum physics and the entanglement of matter and meaning. Duke University Press. DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctv12101zq
Beresford, P. (2014). Upełnomocniająca wiedza na rzecz upełnomocniającej pracy socjalnej. W: A. Gulczyńska i M. Granosik (red.), Empowerment w pracy socjalnej: praktyka i badania partycypacyjne (s. 27–40). Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich.
Beresford, P., i Croft, S. (2012). User controlled research: Scoping review. NHS National Institute for Health Research (NIHR) School for Social Care Research; London School of Economics.
Bernstein, B. (1980). Socjolingwistyczne ujęcie procesu socjalizacji: uwagi dotyczące podatności na oddziaływania szkoły. W: G. W. Shugar i M. Smoczyńska (red.), Badania nad rozwojem języka dziecka (s. 557–596). Państwowe Wydawnictwa Naukowe.
Bohnsack, R. (2004). Metoda dokumentarna – od koniunktywnego zrozumienia do socjogenetycznej interpretacji (S. Krzychała, tłum.). W: S. Krzychała (red.), Społeczne przestrzenie doświadczenia. Metoda interpretacji dokumentarnej (s. 17−35). Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
Brodowska, H. (1979). Wstęp. W: H. Radlińska, Oświata i kultura wsi polskiej (s. 5–46). Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
Czyżewski, M. (2019). Pitfalls of participatory approaches. W: M. Granosik, A. Gulczyńska, M. Kostrzyńska i B. Littlechild (red.), Participatory social work: Research, practice, education (s. 359–368). University of Lodz Press; Jagiellonian University Press.
Fedyszak-Radziejowska, B. (2012). Społeczność wiejska: tożsamość, kapitał społeczny, wspólnotowe identyfikacje. W: A. Rosner (red.), Społeczne i kulturowe zagadnienia przemian na wsi polskiej (s. 95–118). Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
Foucault, M. (1998). Nadzorować i karać: narodziny więzienia (T. Komendant, tłum.). Aletheia.
Foucault, M. (2006). Słowa i rzeczy. Archeologia nauk humanistycznych (T. Komendant, tłum.). Słowo/Obraz Terytoria.
Foucault, M. (2010). Bezpieczeństwo, terytorium, populacja. Wykłady w Collège de France 1977–1978 (M. Herer, tłum.). Wydawnictwo Naukowe PWN.
Foucault, M. (2014). Rządzenie żywymi (M. Herer, tłum.). Wydawnictwo Naukowe PWN.
Fricker, M. (2007). Epistemic injustice: Power and the ethics of knowing. Oxford University Press. DOI: https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780198237907.001.0001
Granosik, M. (2018). Participatory action research in social work: Towards critical reframing. Pensée plurielle. Parole, pratiques et réflexions du social, 48, 77–90. DOI: https://doi.org/10.3917/pp.048.0077
Granosik, M. (2019a). Metoda biograficzna a emancypacyjna praktyka. Perspektywa społeczno-pedagogiczna. Przegląd Socjologii Jakościowej, 15(2), 118–130. DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.15.2.07
Granosik, M. (2019b). Polityczne aspekty metodologii jakościowej w perspektywie krytycznej. W stronę partycypacyjnych badań-działań. W: J. Piekarski, D. Urbaniak-Zając i S. Pasikowski, (red.), Krytyka metodologiczna w praktyce tworzenia wiedzy (s. 143–156). Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. DOI: https://doi.org/10.18778/8142-715-9.09
Granosik, M. (2020). Praca socjalna wobec pedagogizacji życia społecznego – ujęcie krytyczne. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio J, Paedagogia-Psychologia, 33(1), 11–26. DOI: https://doi.org/10.17951/j.2020.33.1.11-26
Granosik, M., Gulczyńska, A., Kostrzyńska, M., i Littlechild, B. (2019). Here we are: Our journey to participatory research. W: M. Granosik, A. Gulczyńska, M. Kostrzyńska i B. Littlechild (red.), Participatory social work: Research, practice, education (s. 7–14). University of Lodz Press; Jagiellonian University Press. DOI: https://doi.org/10.18778/8142-348-9.01
Hetherington, S. (2011). How to know: A practicalist conception of knowledge. Wiley-Blackwell. DOI: https://doi.org/10.1002/9781118083178
Hurlbert, M., i Gupta, J. (2015). The split ladder of participation: A diagnostic, strategic, and evaluation tool to assess when participation is necessary. Environmental Science & Policy, 50, 100–113. DOI: https://doi.org/10.1016/j.envsci.2015.01.011
Jarkiewicz, A. (2020). Using participatory action learning to Empower the active citizenship of young people. Action Learning: Research and Practice, 17, 72–83. DOI: https://doi.org/10.1080/14767333.2020.1712846
Kołodziejczyk, D. (2003). Kapitał społeczny w rozwoju obszarów wiejskich w Polsce. W: B. Górza i C. Guzik (red.), Współczesne przekształcenia i przyszłość polskiej wsi (s. 57–66). Polskie Towarzystwo Geograficzne PAN.
Komisja Europejska. (2020). Plan działania UE dotyczący praw człowieka i demokracji na lata 2020–2024. https://op.europa.eu/pl/publication-detail/-/publication/e9112a36-6e95-11ea-b-735-01aa75ed71a1/language-pl
Krogstrup, H. K. (1997). Service user participation in quality assessment: A dialogue and learning-oriented evaluation method. Evaluation, 3(2), 205–224. DOI: https://doi.org/10.1177/135638909700300206
Krogstrup, H. K., i Brix, J. (2019). Co-produktion i den offentlige sektor – Brugerinvolvering i Kvalitetsudvikling. Hans Reitzels Forlag.
Mendel, M. (red.). (2005). Animacja współpracy środowiskowej na wsi. Wydawnictwo Adam Marszałek.
Mouffe, Ch. (2005). Paradoks demokracji. Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
Olubiński, A. (2020). „Świat życia” i „Mała ojczyzna” jako obszar procesów edukacyjnych. Przegląd Pedagogiczny, 2, 9–29.
Radlińska, H. (1910). Uniwersytety Ludowe w Polsce. Przewodnik Oświatowy, 12, 437–443.
Radlińska, H. (1924). Uniwersytet Chłopski. Wyzwolenie, 19, 1–2.
Radlińska, H. (1927). Wieś i miasto. W: W. Sosiński (red.), Dom Ludowy: Cz. 1. Doświadczenia i wskazówki organizacyjne. Centralny Związek Kółek Rolniczych.
Radlińska, H. (1933). Książka na wsi. Przewodnik Gospodarski, 48, 645–646.
Radlińska, H. (1936). Dom Społeczny. Przewodnik Gospodarski, 25, 387–388.
Radlińska, H. (1946). W służbie kultury wsi. Oświata Rolnicza, 4, 185–193.
Radlińska, H. (1948). Od Wydawców. W: K. Zawistowicz-Adamska, Żywe tradycje współdziałania na wsi (s. 3–5). Polski Instytut Służby Społecznej.
Radlińska, H. (1961). Egzamin z pedagogiki społecznej. W: H. Radlińska, Pedagogika społeczna (s. 359–395). Ossolineum.
Reynolds, B. (1939). Re-thinking social case work. Social Work Today.
Rose, N. (1998). Inventing our selves: Psychology, power, and personhood. Cambridge University Press.
Rose, N. (1999). Powers of freedom: Reframing political thought. Cambridge University Press. DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511488856
Sibley, D. (2003). Geographies of exclusion: Society and difference in the West. Routledge. DOI: https://doi.org/10.4324/9780203430545
Szafraniec, K. (2012). Procesy demograficzne i generacje młodych. W: A. Rosner (red.), Społeczne i kulturowe zagadnienia przemian na wsi polskiej (s. 13–36). Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
Theiss, W. (red.). (2001). Mała ojczyzna. Kultura, edukacja, rozwój lokalny. Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Torfing, J., Peters, B. G., Pierre, J., i Sørensen, E. (2012). Interactive governance: Advancing the paradigm. Oxford University Press. DOI: https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199596751.001.0001
Urbaniak-Zając, D., i Kos, E. (2014). Badania jakościowe w pedagogice. Wywiad narracyjny i obiektywna hermeneutyka. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Wieruszowska-Adamczyk, M. (2018). Wieś polska w perspektywie stulecia. Refleksje rocznicowe 1918–2018. Zeszyty Wiejskie, 24, 9–18. DOI: https://doi.org/10.18778/1506-6541.24.01
Woensdregt, L., Kibui, E., i Stapele, van N. (2022). Reflections on using a community-led research and action (CLRA) methodology to explore alternatives in international development. W: M. van Wessel, T. Kontinen i J. N. Bawole (red.), Reimagining civil society collaborations in development: Starting from the South (Chapter 3). Routledge. DOI: https://doi.org/10.4324/9781003241003-4
License
Copyright (c) 2025 WPiA UAM
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.