Abstract
The purpose of this paper is to analyse the act of ‘insulting’ an object of religious worship, within the meaning of Article 196 of the Penal Code, in the wider context of ‘speech crime’ (crime whose essence is an act of expression, understood as an intentional transmission, manifestation of certain information or content by the perpetrator to specific or unspecified recipients). In the event of this type of crime, it is necessary to determine the meaning and the content of this conduct, perceived not only as a psychophysical act, and to assess the conduct in terms of the statutory features of a prohibited act. The crime of blasphemy set out in Article 196 of the Penal Code provides grounds for further considerations on the principles to be applied while determining the meaning of an act of expression. Presuming that every such act is a symbolic act, it is necessary to rely on conventions adopted by the recipients of this expression and on culturally determined meanings. The scope of criminalisation of the offence of blasphemy, as a speech crime, is determined not only by the provisions of criminal law in force but primarily by exceptionally variable, unstable and diverse cultural conventions and assumptions. Under the current social conditions, the formulation of the principles of selecting these conventions is necessary to be re-examined and the generally accepted model of ‘average social sensitivity’ ought to be abandoned.References
Austin, J.L. (1993), Mówienie i poznawanie: rozprawy i wykłady filozoficzne, Warszawa.
Barthes, R. (2009), Podstawy semiologii, Kraków.
Bieczyński, M.M.( 2012) Wolność twórczości artystycznej a granice wolności sumienia i wyznania, w: J. Kondratiewa-Bryzik, R. Wieruszewski, M. Wyrzykowski (red.), Prawne granice wolności sumienia i wyznania, Warszawa: 259-270
Dąbrowski, J., Demenko, A. (2014), Cenzura w sztuce polskiej po 1989 r. Aspekty prawne, Warszawa.
Dobek-Ostrowska, B. (2004), Podstawy komunikowania społecznego, Wrocław.
Fish, S. (2007), Interpretacja, retoryka, polityka, Kraków.
Fiske, J. (1999), Wprowadzenie do badań nad komunikowaniem, Wrocław.
Fuhr, Th. ( 2001), Die Äußerung im Strafgesetzbuch, Berlin.
Gardocki, L. (2008), Prawo karne, Warszawa.
Hajduk-Nijakowska, J. (2012), Kulturowy kontekst komunikowania, w: Kulczycki, E., Wendland, M. (red.), Komunikologia. Teoria i praktyka komunikacji, Poznań: 149-159.
Janyga, W. (2010), Przestępstwo obrazy uczuć religijnych w polskim prawie karnym w świetle współczesnego pojmowania wolności sumienia i wyznania, Warszawa.
Janyga, W. (2013), [w:] Królikowski, M., Zawłocki, R. (red.), Kodeks karny. Część szczególna,, t. 1: Komentarz do artykułów 117–221, Warszawa: 590-596.
Kern, E. (1919), Die Äußerungsdelikte, Tübingen.
Kłączyńska, N. (2014), [w:] Giezek, J. (red.), Kodeks Karny. Część szczególna. Komentarz, Warszawa.
Konieczniak, P. (2002), Czyn jako podstawa odpowiedzialności karnej, Zakamycze.
Kulczycki, E. (2012), Teoretyzowanie komunikacji, Poznań.
Lisowska-Magdziarz, M. (2016), Dyskurs – semiotyka – wspólnota interpretacyjna. W stronę modelu zintegrowanego instrumentarium badań nad zawartością mediów, „Global Media Journal – Wydanie Polskie” 1.
Makarska M. (2005), Przestępstwa przeciwko wolności sumienia i wyznania w Kodeksie karnym z 1997 r., Lublin.
Marek, A. (2010), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa.
Mącior, M. (1990), Czyn ludzki i jego znaczenie w prawie karnym, Warszawa.
Nęcki, Z. (2000), Komunikacja międzyludzka, Kraków.
Paprzycki, R. (2002), Prawnokarna analiza satanizmu w Polsce, Kraków.
Patryas, W. ( 1988), Interpretacja karnistyczna, Poznań.
Pohl, Ł, Czepita, S. (2012), Strona podmiotowa przestępstwa obrazy uczuć religijnych i jego formalny charakter, Prokuratura i Prawo 12: 72-82.
Raglewski, J. (2013), [w:] Zoll, A. (red.), Kodeks karny. Część szczególna, t. 2: Komentarz do art. 117-277 k.k., Warszawa: 938-968.
Sarkowicz, R. (1989), Wyrażanie przyczynowości w tekście prawnym (na przykładzie kodeksu karnego z 1969 r.), Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego 37.
Stewart, J.(2005), Mosty zamiast murów, Warszawa.
Wolter, W. (1973), Nauka o przestępstwie. Analiza prawnicza na podstawie przepisów części ogólnej kodeksu karnego z 1969 r., Warszawa.
License
Copyright (c) 2016 WPiA UAM
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.