Uniwersytet jako wspólne dobro i wspólny interes
PDF

Słowa kluczowe

uniwersytet
dobro wspólne
wspólny interes

Jak cytować

Parysek, J. J. (2019). Uniwersytet jako wspólne dobro i wspólny interes. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny I Socjologiczny, 81(3), 5–21. https://doi.org/10.14746/rpeis.2019.81.3.1

Liczba wyświetleń: 537


Liczba pobrań: 294

Abstrakt

Nowe regulacje prawne dotyczące organizacji, struktury i funkcjonowania nauki i szkolnictwa wyższego nazywane Konstytucją dla Nauki 2.0 (ustawa z 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce) oznaczają rewolucyjny charakter przekształceń polskich placówek nauki i szkolnictwa wyższego. Choć proponowane zmiany wpisują się w powszechne oczekiwania środowisk akademickich oczekujących reformy systemowej, to jednocześnie budzą wiele zastrzeżeń i wątpliwości, ale także i nadziei. Zmiany są jednak stopniowo wprowadzane w życie i trzeba się do nich dostosować (dura lex sed lex). Może więc warto, dostosowując swoje działania do nowych warunków funkcjonowania uniwersytetu, współtworząc nową jego strukturę, wpisując swoją działalność naukową i dydaktyczną w nowe dziedziny i dyscypliny naukowe, a także zajmując określone stanowisko w stosunku do dokonujących się zmian – mieć na uwadze także i to, że jako całość uniwersytet jest wspólnym naszym dobrem, a jego efektywne funkcjonowanie jest wspólnym interesem społeczności akademickiej. Celem niniejszego artykułu jest odniesienie idei wspólnego dobra i wspólnego interesu do pojmowania uniwersytetu i funkcjonowania jego społeczności. Jest to ważne w sytuacji, w jakiej nowe regulacje prawne, będąc nowym wyzwaniem, są prawdopodobnie także szansą na dalszy, pomyślny rozwój jednostki, w której wszyscy pracujemy. Tego rodzaju rozważania poprzedza rekonstrukcja stanu polskiej nauki i szkolnictwa wyższego w latach poprzedzających wprowadzane zmiany wraz z sugerowanymi przed laty kierunkami zmian. Może zawarta w tym tekście refleksja będzie pomocna w naszym myśleniu oraz działaniach. Niniejszy tekst jest oczywiście subiektywnym spojrzeniem autora tekstu i podobnego rodzaju oceną. Niniejszy artykuł jest dedykowany śp. prof. Teresie Rabskiej, wieloletniemu redaktorowi naczelnemu „Ruchu Prawniczego, Ekonomicznego i Socjologicznego”, która jako prorektor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu w trudnych latach stanu wojennego zachęcała swoich współpracowników do obrony tego wspólnego dobra, jakim jest Uniwersytet oraz troski o jego pomyślność.

https://doi.org/10.14746/rpeis.2019.81.3.1
PDF

Bibliografia

Bereś, B. (2008). Dobro wspólne jako cel i kryterium życia społecznego. Aspekt pedagogiczny. Roczniki Nauk Społecznych 36(2): 127–134.

Bertalanffy, L. von (1950). An outline of general system theory. British Journal of the Philosophy of Science 1(2): 134–165.

Bertalanffy, L. von (1968). General System Theory: Foundations, Development, Application. New York: G. Braziller.

Chojnicki, Z. (2000). Filozofia nauki. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.

Czyż, T., Chojnicki, Z. (2008a). Gospodarka oparta na wiedzy jako czynnik rozwoju regionalnego. Biuletyn KPZK PAN 237: 146–158.

Czyż, T., Chojnicki, Z. (2008b). Gospodarka oparta na wiedzy w regionach metropolitalnych i aglomeracjach miejskich w Polsce. Studia KPZK PAN 120: 74–95.

Duniewska, Z., Jaworska-Dębska, B., Michalska-Badziak, R.,

Olejniczak-Szałowska, E. (2002). Prawo administracyjne pojęcia, instytucje, zasady w teorii i orzecznictwie. Warszawa: Wydawnictwo Difin.

Hussain, W. (2018). The common good, [w:] Stanford Encyclopedia of Philosophy. Stanford. Center for the Study of Language and Information [Online: https://plato.stanford.edu/entries/common-good].

Krąpiec, M.A. (2001). Dobro wspólne, [w:] Powszechna encyklopedia filozofii. Tom 3. Lublin: Wydawnictwo Polskiego Towarzystwa Tomasza z Akwinu: 628–639.

Lipowicz, I. (2017). Dobro wspólne. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 79(3): 17–31.

Majka, J. (1982a). Etyka życia gospodarczego. Wrocław: Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej.

Majka, J. (1982b). Filozofia społeczna. Wrocław: Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej.

Piechowiak, M. (2003). Filozoficzne podstawy rozumienia dobra wspólnego. Kwartalnik Filozoficzny 21(2): 5–35.

Prigogine, I., Stengers, I. (1990). Z chaosu ku porządkowi. Biblioteka Myśli Współczesnej. Warszawa: PIW.

Stachowiak, K. (2017). Gospodarka kreatywna i mechanizmy jej funkcjonowania. Perspektywa geograficzno-ekonomiczna. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu.

Stryjakiewicz, T., Kaczmarek, T., Męczyński, M., Parysek, J., Stachowiak, K. (2007). Poznań Faces the Future. Pathways to Creative and Knowledge-Based Regions. Amsterdam: University of Amsterdam.

Tischner, J. (2018). Historia filozofii po góralsku. Kraków: Znak.

Ziółkowski, M. (2000). Przemiany interesów i wartości społeczeństwa polskiego. Teorie, tendencje, interpretacje. Poznań: Wydawnictwo Humaniora.