Abstrakt
Celem artykułu jest ustalenie potencjalnych kierunków rozwoju planowania przestrzennego na poziomie obszaru metropolitalnego w Polsce na podstawie konfrontacji zamierzeń legislacyjnych administracji rządowej z doświadczeniami praktycznymi i oczekiwaniami środowiska samorządowego. Na tle przedstawionych problemów wynikających z dotychczasowej regulacji ustawowej analizowane są proponowane aktualnie przez rząd zmiany w zakresie systemu planowania strategicznego i przestrzennego (perspektywa top-down). Badania dotyczące perspektywy bottom-up bazują na wywiadach bezpośrednich i analizie dokumentów planistycznych w gminach obszaru metropolitalnego Poznania, będącego przykładem miękkiej przestrzeni planowania. W podsumowaniu krytycznej analizie poddana została spójność systemowa rysującego się nowego modelu planowania metropolitalnego w Polsce.
Bibliografia
Allmendinger P., Haughton G. 2009. Soft spaces, fuzzy boundaries, and metagovernance: The new spatial planning in the Thames Gateway. Environment and Planning A, 41: 617–633.
Allmendinger P., Haughton G., Knieling J., Othengrafen F. 2015. Soft Spaces in Europe: Re-negotiating governance, boundaries and borders. Routledge, Oxon.
Faludi A. 2010. Beyond Lisbon: Soft European Spatial Planning. DISP, 182(3): 14–24.
Haughton G., Allmendinger P., Counsell D., Vigar G. 2010. The New Spatial Planning: Territorial Management with Soft Spaces and Fuzzy Boundaries. Routledge, London.
Janas K., Jarczewski W. (red.) 2017. Zarządzanie i współpraca w miejskich obszarach funkcjonalnych. Raport o stanie polskich miast. Obserwatorium Polityki Miejskiej IRM, Kraków.
Kaczmarek T. 2018. Soft planning for soft spaces. Concept of Poznań metropolitan area development – a case study. Miscellanea Geographica, 22(4).
Kaczmarek T., Mikuła Ł. 2007. Ustroje terytorialno-administracyjne obszarów metropolitalnych w Europie. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
Kaczmarek T., Nowak J., Mikuła Ł., Wójcicki M. 2011. Założenia i proces budowy strategii rozwoju aglomeracji poznańskiej. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
Koncepcja kierunków rozwoju przestrzennego Metropolii Poznań. 2016. Centrum Badań Metropolitalnych UAM, Poznań.
Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 (M.P. z 2012 r., poz. 252).
Mikuła Ł. 2015. Planowanie metropolitalne w świetle aktualnych uwarunkowań prawnych. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 29: 107–116.
Mikuła Ł. 2016. Nowe uregulowania prawne planowania metropolitalnego w Polsce. [W:] Ł. Mikuła (red.), Integracja planowania przestrzennego w Metropolii Poznań – problemy, metody, osiągnięcia. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, s. 13–24.
Mikuła Ł. 2018. Adaptacja polityki przestrzennej gmin Metropolii Poznań do nowych regulacji prawnych i metropolitalnej koncepcji rozwoju. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 44: 107–134.
Mikuła Ł. 2019. Zarządzanie rozwojem przestrzennym obszarów metropolitalnych w świetle koncepcji miękkich przestrzeni planowania. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań. Niewiadomski Z. (red.) 2004. Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym: komentarz. CH Beck, Warszawa.
Pettersson F., Frisk H. 2016. Soft space regional planning as an approach for integrated transport and land use planning in Sweden – challenges and ways forward. Urban, Planning and Transport Research, 4(1): 64–82.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju oraz niektórych innych ustaw (UD496) (https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12321445).
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1945).
Ustawa z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz.U. z 2006 r., nr 227, poz. 1658).
Ustawa z dnia 24 stycznia 2014 r. o zmianie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2014 r., poz. 379).
Ustawa z dnia 9 października 2015 r. o związkach metropolitalnych (Dz.U. z 2015 r., poz. 1890).
Ustawa z dnia 9 marca 2017 r. o związku metropolitalnym w województwie śląskim (Dz.U. z 2017 r., poz. 730).
Walsh C. 2012. Spatial planning and territorial governance: managing urban development in a rapid growth context. Urban Research & Practice, 5: 1: 44–61.
Walsh C., Jacuniak-Suda M., Knieling J., Othengrafen F. 2012. Soft spaces in spatial planning and governance: theoretical reflections and definitional issues. Proceedings of Regional Study Association European Conference.
Wolański M. (red.) 2018. Ewaluacja systemu realizacji instrumentu ZIT. Raport końcowy (https:// www.ewaluacja.gov.pl/media/62252/RK_ewaluacja_ZIT_na_strone.pdf).