Słowa kluczowe
obszar rewitalizacji
przestrzenie sąsiedzkie
Włocławek
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł zwraca uwagę na potrzebę tworzenia przestrzeni sąsiedzkich na obszarach rewitalizacji jako miejsc integracji i aktywności lokalnej społeczności. Przedstawia aktualne podejście do rewitalizacji w Polsce i sposobu wyznaczania terenów zdegradowanych. Wskazuje cechy przestrzeni sąsiedzkich. Prezentuje na przykładzie Włocławka, w jaki sposób można przygotować koncepcje zagospodarowania przestrzeni znajdujących się w gęstej zabudowie śródmiejskiej, tak aby były one przystosowane do potrzeb użytkowników, stwarzały okazję do nawiązywania relacji sąsiedzkich i jednocześnie wspomagały proces wychodzenia obszaru rewitalizacji z kryzysu. Artykuł może stanowić inspirację dla samorządów realizujących programy rewitalizacji.
Bibliografia
Alpopi C., Manole C. 2013. Integrated urban regeneration – solution for cities revitalize. Procedia Economics and Finance, 6: 178–185.
Bierwiaczonek K. 2016. Społeczne znaczenie miejskich przestrzeni publicznych. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Boryczka E. 2010. Partycypacja społeczna. [W:] A. Nowakowska, Z. Przygodzki, A. Rzeńca (red.), EkoMiasto#Społeczeństwo. Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 115–136.
Boryczka E. 2016. Rewitalizacja miast. [W:] Z. Przygodzki (red.), EkoMiasto#Zarządzanie. Zrównoważony, inteligentny i partycypacyjny rozwój miasta. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. Łódź. s. 167–193.
Bryx M., Jadach-Sepioło A. 2009. Rewitalizacja miast w Niemczech. T. 3. Wyd. IRM, Kraków.
Chmielewski J. 2010. Teoria urbanistyki w projektowaniu i planowaniu miast. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa.
Diagnoza służąca wyznaczeniu obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji Włocławka. 2017. UM, Włocławek.
Gehl J. 2013. Życie między budynkami. Użytkowanie przestrzeni publicznych. Tłum. M.A. Urbańska. Wydawnictwo RAM. Kraków.
Gehl J. 2014. Miasta dla ludzi. Tłum. S. Nogalski. Wydawnictwo RAM, Kraków.
Godlewska-Majkowska H. 2008. Proces rewitalizacji starych okręgów przemysłowych. [W:] W. Morawski, A. Zawistowski (red.), Stare okręgi przemysłowe. Dylematy industrializacji i dezindustrializacji. SGH w Warszawie, Warszawa, s. 145–160.
Hospers G.J. 2017. People, place and partnership: exploring strategies to revitalize town centres. European Spatial Research and Policy, 24(1): 65–79.
Jałowiecki B., Szczepański M.S. 2002. Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej. Wyd. Naukowe Scolar, Warszawa.
Kaczmarek S. 2010. Rewitalizacja i krajobraz miejski. Kwestia społecznej odpowiedzialności. Studia Miejskie, 1: 283–290.
Kamiński Z., Staszewska S. 2012. Rewitalizacja miejskich przestrzeni społecznych. [W:] J. Parysek (red.), Kształtowanie przestrzeni miejskiej. Wyd. Naukowe UAM, Poznań–Kalisz, s. 104–121.
Kaźmierczak B., Pazder D. 2018. Complete Places Visioning – Collaborative and Problem-Based Learning in Urban Planning: Example of the Faculty of Architecture Poznan University of Technology in Poland. European Journal of Social Sciences Education and Research, 5(3): 85–91.
Kotus J. 2019. Zapraszamy Państwa do rozmów…: wędrówki po labiryncie wielkomiejskiej partycypacji. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
Kotus J. 2007. Natura wielkomiejskich sąsiedztw. Analiza subsąsiedzkich i sąsiedzkich terytorialnych podsystemów społecznych w Poznaniu. Wyd. Naukowe UAM, Poznań.
Kotus J. 2005. Społeczne dylematy w przestrzeni miejskiej. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
Krajowa Polityka Miejska 2023, 2015. Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju, Warszawa.
Libura H. 1990. Percepcja przestrzeni miejskiej. Rozwój regionalny–Rozwój lokalny–Samorząd terytorialny. Wyd. Programu CPBP, Warszawa.
Lorens P. 2016. Kształtowanie programów rewitalizacji miast w kontekście współczesnych przemian społeczno-ekonomicznych, doktrynalnych i prawnych//biuletyn komitetu przestrzennego zagospodarowania kraju pan, 264: 10–25.
Majer A. 2010. Socjologia i przestrzeń miejska. Wydawnictwo PWN. Warszawa.
Majer A. 2015. Mikropolis, Socjologia miasta osobistego, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Masierek E. 2016. Aktualne wyzwania rewitalizacyjne polskich miast na tle ich dotychczasowych doświadczeń. Problemy Rozwoju Miast, 4: 19–31.
Masierek E. 2017. Programowanie rewitalizacji w Polsce na tle doświadczeń wybranych małych miast i gmin. [W:] B. Bartosiewicz (red.), Małe miasta – wybrane zagadnienia, Space–Society–Economy, 22: 43–68.
McCarthy J. 2012. Partnership, Collaborative Planning and Urban Regeneration. Ashgate.
Mordwa S. 2013. Percepcja miast środkowej Polski. Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Mrozowski J. 2017. Jakość przestrzeni społecznych w wybranych obszarach mieszkaniowych na terenie dzielnicy Nowa Huta w Krakowie. Rozprawa doktorska. Kraków.
Piłat-Borcuch M. 2017. Design, designer i metamorfozy miejskie. Studium socjologiczne. Wyd. Oficyna Naukowa, Warszawa.
Prałat J. 2012. Zieleń jako element recyklingu zdegradowanych przestrzeni miejskich na przykładzie ulicy św. Marcin w Poznaniu i wybranych zespołów podwórzy – projekt. Politechnika Poznańska Wydział Architektury, Poznań.
Przywojska J. 2016. Rewitalizacja miast. Aspekt społeczny. Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Raport z konsultacji społecznych dotyczących projektu uchwały Rady Miasta Włocławek w sprawie wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji na terenie miasta Włocławek. 2017. UM, Włocławek.
Sikorska P. 2010. Przestrzeń otwarta miasta pod presją rozwoju: przyczyny zjawiska i kierunki działań naprawczych: przypadek Mazowsza. Mazowsze. Studia Regionalne, 5: 155–182.
Skalski K. 2009. Rewitalizacja we Francji, zarządzanie przekształceniami obszarów kryzysowych w miastach. Wyd. IRM, Kraków.
Swianiewcz P., Krukowska J., Nowicka P. 2011. Zaniedbane dzielnice w polityce wielkich miast. Wyd. Elipsa, Warszawa.
Terelak A. 2017. Szczecin w świadomości jego mieszkańców. Perspektywa zakorzenienia. Opuscula Sociologica, 2(20): 63–89.
Terelak A., Kołodziejczak S. 2019. Społeczna percepcja przestrzeni życia i rozwoju w perspektywie zakorzenienia w miejscu zamieszkania. [W:] Z. Rykiel (red.), Przestrzeń społeczna. Stowarzyszenie Naukowe Przestrzeń Społeczna i Środowisko. Rzeszów, s. 157–174.
Uchwała nr XLVI/91/2018 z dnia 17 lipca 2018 r. w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Rewitalizacji Miasta Włocławek na lata 2018–2028.
Uchwała nr XXX/44/2017 Rady Miasta Włocławek z dnia 27 marca 2017 r. w sprawie wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji na terenie Miasta Włocławek.
Uchwała nr XXXV/337/09 z dnia 18 listopada 2009 r. w sprawie przyjęcia Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Włocławek do 2015 r.
Uchwała nr 103/XI/2007 Rady Miasta Włocławek z dnia 29 października 2007 r. w sprawie przyjęcia Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Włocławek.
Uchwała nr 39/XXXII/2005 z dnia 21 marca 2005 r. w sprawie przyjęcia Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Włocławka na lata 2005–2006 i lata następne.
Ustawa o rewitalizacji (Dz.U. z 2015 r., poz. 1777 ze zm.).
Wallis A. 1977. Miasto i przestrzeń. PWN. Warszawa.
Wallis A. 1990. Socjologia przestrzeni. Niezależna Oficyna Wydawnicza NOWA, Warszawa.
Wytyczne w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014–2020 z dnia 2 sierpnia 2016 r., Ministerstwo Rozwoju, Warszawa.