Słowa kluczowe
aglomeracja poznańska
rdzeń
strefa peryferyjna
Jak cytować
Abstrakt
Celem artykułu jest analiza zróżnicowania kapitału społecznego w układzie rdzeń (miasto Poznań)–peryferie aglomeracji poznańskiej i jego zmian w latach 2009–2019. Realizacji głównego celu podporządkowano dwa pytania badawcze: (1) Jaki jest poziom kapitału społecznego w aglomeracji poznańskiej i jakie zmiany zaszły w tym zakresie w latach 2009–2019? (2) Jakie jest zróżnicowanie poziomu kapitału społecznego w układzie rdzeń–peryferie aglomeracji poznańskiej i czy nastąpiły zasadnicze zmiany w tym zakresie? Badania kapitału społecznego prowadzono w oparciu o dane publikowane i wywiady kwestionariuszowe z mieszkańcami aglomeracji. Wykorzystane w analizie wskaźniki odpowiadają trzem wyróżnionym w literaturze składnikom kapitału społecznego: strukturalnemu, regulatywnemu i behawioralnemu.
Bibliografia
Alesina A., La Ferrara E. 2000. Participation in heterogeneous communities. Quarterly Journal of Economics, August: 847–904.
Alesina A. La Ferrara, E. 2002. Who trust others. Journal of Public Economics, 85: 207–234.
Amin A. 1999. An institutionalist perspective on regional economic development. International Journal of Urban & Regional Research, 23(2): 365–378.
Baron S., Field J., Schuller T. 2002. Social capital. Critical perspectives. Oxford University Press.
Bartkowski J. 2007. Kapitał społeczny i jego oddziaływanie na rozwój w ujęciu socjologicznym. [W:] M. Herbst (red.), Kapitał ludzki i kapitał społeczny a rozwój regionalny. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Bednarek-Szczepańska M. 2013. Zróżnicowanie przestrzenne kapitału społecznego w Polsce – ujęcie przeglądowe. Przegląd Geograficzny, 85(4): 573–597.
Beim M. 2009. Modelowanie procesu suburbanizacji w aglomeracji poznańskiej z wykorzystaniem sztucznych sieci neuronowych i automatów komórkowych. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
Benhabib J., Spiegel M. 1994. The role of human capital in economic development. Evidence from aggregate cross-country data. Journal of Monetary Economics, 34: 143–173.
Bourdieu P. 1986. The Forms of Capital. [W:] J.G. Richardson (red.), Handbook of Theory and Research for the Sociology of Education. Greenwood Press, New York.
Browne W. 2001. The Failure of National Rural Policy. Georgetown University Press, Washington, DC.
Capello R., Caragliu A., Nijkamp P. 2009. Growth: Increasing Returns in Cognitive Knowledge Use. Tinbergen Institute Discussion Paper, TI 2009 – 059/3, Amsterdam.
Chojnicki Z., Czyż T. 2004. Główne aspekty regionalnego rozwoju społeczno-gospodarczego. [W:] J.J. Parysek (red.), Rozwój regionalny i lokalny w Polsce w latach 1989–2002. Instytut Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej UAM, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, s. 13–24.
Chojnicki Z., Czyż T. 2005. Rozwój społeczno-gospodarczy w ujęciu regionalnym. [W:] T. Czyż, R. Rogacki (red.), Współczesne problemy i koncepcje teoretyczne badań przestrzenno-ekonomicznych. Biuletyn KPZK PAN: 8–23.
Chojnicki Z., Czyż T. 2006. Aspekty regionalne gospodarki opartej na wiedzy. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
Churski P. 2008. Czynniki rozwoju regionalnego i polityka regionalna w Polsce w okresie integracji z Unią Europejską. Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
Churski P., Dolata M., Dominiak J., Hauke J., Herodowicz T., Konecka-Szydłowska B., Nowak A., Perdał R., Woźniak M. 2018. Współczesne przemiany czynników rozwoju społeczno-gospodarczego. Studia KPZK PAN, 183: 67–88.
Coleman J.S. 1988. Social capital in the creation of human capital. American Journal of Sociology, 94: 95–120.
Coleman J.S. 1990. Foundations of Social Theory. Belknap Press of Harvard Univ. Press, Cambridge.
Czapiński J., 2008. Kapitał ludzi i kapitał społeczny a dobrobyt materialny: polski paradoks. Zarządzanie Publiczne, 2: 5–27.
Czapiński J., Panek T. (red.) 2009. Diagnoza społeczna 2009. Warunki i jakość życia Polaków. Rada Monitoringu Społecznego, Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania, Warszawa.
Domański B., Noworól A. 2010. Małopolskie miasta – funkcje, potencjał i trendy rozwojowe. Małopolskie Obserwatorium Polityki Rozwoju, Kraków.
Dominiak J., Konecka-Szydłowska B. 2012. Social capital in the Poznań agglomeration. Bulletin of Geography 18: 5–14.
Durlauf S.N., Fafchamps M. 2004. Social capital. Working Papers 12, Wisconsin Madison – Social Systems.
Działek J. 2011. Kapitał społeczny jako czynnik rozwoju gospodarczego w skali regionalnej i lokalnej w Polsce. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Etzioni A. 1996. The responsive community. A communitarian perspective. American Sociological Review, 61: 1–11.
Etzkowitz H. 2002. The Triple Helix of University-Industry-Government. Implications for Policy and Evaluation, Science Policy Institute, Stockholm, Working Paper, 11.
Fukuyama F. 1997. Zaufanie. Kapitał społeczny a droga do dobrobytu. PWN, Warszawa−Wrocław.
Fukuyama F. 1999. Social capital and civil society. IMF Conference on Second Generation Reforms (http://www.imf.org/external/pubs/ft/seminar/1999/reforms/fukuyama.htm).
Gaczek W.M., Komorowski J.W. 2005. Kapitał ludzki i społeczny regionu jako element rozwoju gospodarki opartej na wiedzy. [W:] W. Gaczek (red.), Innowacje w rozwoju regionu. Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, 57.
Gemmell N. 1996. Evaluating the impacts of human capital stocks and accumulation on economic growth: Some new evidence. Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 58: 9–28.
Glaeser E., Scheinkman J.D., Shleifer A. 1995. Economic Growth in a Cross-Section of Cities. Journal of Monetary Economic, 36.
Grzega U. 2015. Tradycyjne i alternatywne mierniki poziomu życia ludności w ujęciu teoretycznym. Współczesne Problemy Ekonomiczne, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, (851)10: 77–87.
Grootaert C., Van Bastelaer T., Puttnam R. 2008. The role of social capital in Development. Cambridge University Press.
Grootaert Ch., Bastelaer van T. 2002. The Role of Social Capital in Development. An Empirical Assesment, Cambridge.
Guiso L., Sapienza P., Zingales L. 2008. Social Capital as Good Culture. Journal of the European Economic Association, 6(2–3).
Herbst M. 2007. Kapitał ludzki, dochód i wzrost gospodarczy w badaniach empirycznych. [W:] M. Herbst (red.), Kapitał ludzki i kapitał społeczny a rozwój regionalny. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa, s. 98–125.
Ishan J., Kelly T., Ramaswamy S. 2002. Social capital and economic development: well-being in developing countries. Edward Elgar, Cheltenham, UK.
Iyer S., Kitson M., Toh B. 2005. Social capital, economic growth and regional development. Regional Studies, 39(8): 1015–1040.
Janc K. 2009. Zróżnicowanie przestrzenne kapitału ludzkiego i społecznego w Polsce. Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
Kaczmarek T. 2008. Aglomeracja poznańska jako region badania i działania. [W:] T. Kaczmarek, A. Mizgajski (red.), Powiat poznański. Jakość przestrzeni i jakość życia. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, s. 14–36.
Kaczmarek T. 2017. Dynamika i kierunki rozwoju suburbanizacji rezydencjalnej w aglomeracji poznańskiej. Acta Universitatis Lodziensis, Folia Geographica Socio-Oeconomica, 27: 81–98.
Kamińska W., Heffner K. 2010. Kapitał ludzki i społeczny w procesie rozwoju obszarów wiejskich. Studia KPZK PAN, 126.
Komorowski J.W. 2010. Kapitał ludzki i jego współwystępowanie z sukcesem miasta (na przykładzie miast polskich). [W:] J. Słodczyk, E. Szafranek (red.), Koncepcje i instrumenty zarządzania procesami rozwoju i rewitalizacji miast. Studia Miejskie, 1: 213–233.
Lin N. 2001. Social Capital. A Theory of Social Structure and Action. Cambridge University Press, Cambridge.
Lucas R.E. 1988. On the mechanics of economic development. Journal of Monetary Economics, 22(1): 3–42.
Marshall M., Stolle D. 2004. Race and the city: Neighborhood context and the development of generalized trust. Political Behavior, 26(2): 125–154.
Mata F., Pendakur R. 2010. Social Capital Formation and Diversity in Canadian Cities. Meteropolis British Columbia. Working Papers Series, 10-02.
Matysiak A. 2000. Wpływ kapitału społecznego na mechanizm rynkowy. Ekonomista, 4.
Molle W., Cappellin R., 1988. Regional impact of Community policies. Aldershot, Avebury.
Onyx J., Bulen P. 2000. Measuring Social Capital in Five Communities. Journal of Applied Behavioral Science, 36: 23–42.
Parysek J. 2008. Procesy suburbanizacji w aglomeracji poznańskiej. [W:] T. Kaczmarek, A. Mizgajski (red.), Powiat poznański. Jakość przestrzeni i jakość życia. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, s. 71–90.
Portes A. 1998. Social capital: Its origins and applications in modern sociology. Annual Review of Sociology, 24: 1–24.
Portes A., Landolet P. 1996. The downside of social capital. Am. Prospect, 26: 18–22.
Putnam R. 1995. Demokracja w działaniu. Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, Kraków, Fundacja im. Batorego, Warszawa.
Putnam R. 2007. E pluribus unum: Diversity and community in the twenty-first century. The 2006 Johan Skytte Prize Lecture. Scandinavian Political Studies, 30(2): 137–174.
Rodríguez-Pose A. 2013. Do Institutions Matter for Regional Development? Regional Studies, 47(7): 1034–1047.
Romer P. 1986. Increasing returns and long-run growth. Journal of Political Economy, 94, 5: 1002–1037.
Romer P. 1990. Endogenous technological change. Journal of Political Economy, 98, 5. II: 71–102.
Rupasingha A., Goetz S.J., Freshwater D. 2000. Social capital and economic growth: a county-level analysis. Journal of Agricultural and Applied Economics, 32: 565–572.
Rupasingha A., Goetz S.J., Freshwater D. 2006. The production of social capital in US counties. The Journal of Socio-Economics, 35: 83–101.
Stachowiak K. 2017. Gospodarka kreatywna i mechanizm jej funkcjonowania. Perspektywa geograficzno-ekonomiczna. Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
Stone W., Hughes J. 2000. What role for social capital in family and how does it mesure up? Family Futures: issues in research and policy. Australian Institute of Family Studies Conference (http://aifs.gov.au/conferences/aifs7/stone.pdf).
Swianiewicz P. (red.) 2002. Consolidation or Fragmentation? The Size of Local Governments in Central and Eastern Europe. LGI-OSI, Budapest.
Swianiewicz P., Klimska U. 2005. Społeczne i polityczne zróżnicowanie aglomeracji w Polsce – waniliowe centrum, mozaika przedmieść, Prace i Studia Geograficzne, 35: 45–70.
Szczepański M.S., Bierwiaczonek K., Nawrocki T. 2008. Kapitały ludzki i społeczny a konkurencyjność regionów. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Sztompka P. 2007. Zaufanie. Fundament społeczeństwa. Wydawnictwo Znak, Kraków.
Sztompka P. 2016. Kapitał społeczny. Teoria przestrzeni międzyludzkiej. Wydawnictwo Znak, Kraków.
Woolcock M. 1998. Social Capital and Economic Development: Toward a Theoretical Synthesis and Policy Framework. Theory and Society, 27(2): 151–208.
Zarycki T. 2008. Dwa wymiary kapitału społecznego w kontekście polskim. Pomorski Przegląd Gospodarczy, 2(37): 49–52.
Ziółkowski M. 2012. Kapitały społeczny, kulturowy i materialny i ich wzajemne konwersje we współczesnym społeczeństwie polskim. Studia Edukacyjne, 22: 7–27.