Słowa kluczowe
wielokryterialna typologia rolnictwa
typy rolnictwa
województwo wielkopolskie
Jak cytować
Abstrakt
W artykule dokonano porównania dwóch typologii rolnictwa, odnosząc je do obszaru województwa wielkopolskiego. Pierwsza z nich to efekt prac prowadzonych na początku lat 70. ubiegłego wieku przez J. Kostrowickiego i R. Szczęsnego oraz innych współpracowników w Zakładzie Geografii Rolnictwa IGiPZ PAN w Warszawie. Z 13 typów rolnictwa indywidualnego, zidentyfikowanych wówczas w skali kraju, na terenie dzisiejszego województwa wielkopolskiego występowało 5. Druga typologia rolnictwa została opracowana przez autorów niniejszej publikacji w 2019 r. Wyróżniono 20 typów polskiego rolnictwa. Na terenie województwa wielkopolskiego wykształciło się 9 typów. Mimo różnic w metodologii badawczej oraz dostępności materiałów statystycznych w rozkładzie przestrzennym wyróżnionych typów zauważono duże podobieństwa. W obu momentach czasowych stwierdzono trwałe oddziaływanie uwarunkowań historycznych, choć po przystąpieniu Polski do UE obserwuje się systematyczne zacieranie różnic pomiędzy obszarami dawnego zaboru rosyjskiego i pozostałą częścią województwa wielkopolskiego. Zastosowana przez autorów metoda, z uwagi na możliwość wykorzystania bardzo dużej liczby cech diagnostycznych, ma charakter uniwersalny i może być stosowana w różnych regionach.
Bibliografia
Aitchison J. 2014. Farm types and agricultural regions. [W:] I.R. Bowler (red.), The Geography of Agriculture in Developed Market Economies. Routledge Revivals, s. 109–133.
Anselin L. 1995. Local Indicators of Spatial Association-LISA. Geographical Analysis, 27: 93–115.
Czapiewski K., Kulikowski R. (red.) 2005. Dorobek naukowy geografii rolnictwa w Polsce. Studia Obszarów Wiejskich, 7.
Głębocki B. 1998. Przemiany struktury agrarnej polskiego rolnictwa w latach 1990–1996. [W:] B. Głębocki (red.), Przestrzenna transformacja struktury agrarnej a wielofunkcyjny rozwój w Polsce, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, s. 9–73.
Głębocki B., Kacprzak E. 2011. Poziom rozwoju produkcji rolniczej w aglomeracji poznańskiej. [W:] E. Kacprzak, B. Maćkiewicz (red.), Gospodarka rolna w aglomeracji poznańskiej. Biblioteka Aglomeracji Poznańskiej, 16: 90–113.
Głębocki B., Kacprzak E., Kossowski T. 2018. Identyfikacja typów rolnictwa Polski z uwzględnieniem zależności przestrzennych. Studia KPZK, 183: 315–330.
Głębocki B., Kacprzak E., Kossowski T. 2019. Multicriterion typology of agriculture: a spatial dependence approach. Quaestiones Geographicae, 38(2): 29–49, doi: 10.2478/quageo-2019-0021.
Grigg D. 1969. The Agricultural Regions of the World. Review and Reflections. Economic Geography, 45(2): 95–132.
Kacprzak E., Kołodziejczak A. 2014. Zmiany w strukturze przestrzennej upraw polowych. [W:] B. Głębocki (red.), Zróżnicowanie przestrzenne rolnictwa – zmiany w strukturze. GUS, Warszawa, s. 200–253.
Kacprzak E., Maćkiewicz B. 2013. Farmland conversion and changes in the land-use pattern in the Poznań agglomeration over the years 2000–2009. Quaestiones Geographicae, 32(4): 91–102.
Kaczmarek U. 2001. Bułgarscy ogrodnicy. Kronika Miasta Poznania, 3: 194–203.
Kołodziejczak A. 1998. Restrukturyzacja Kombinatu Państwowych Gospodarstw Ogrodniczych Naramowice. [W:] B. Głębocki (red.), Przestrzenna transformacja struktury agrarnej a wielofunkcyjny rozwój w Polsce. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, s. 435–446.
Kostrowicki J. 1969. Typologia rolnictwa. Założenia, kryteria, metody. Przegląd Geograficzny, 41(4): 599–621.
Kostrowicki J. 1979. Twelve years’ activity of the IGU Commission on Agricultural Typology. Geographia Polonica, 40: 235–260.
Kostrowicki J. 1983. Polska geografia rolnictwa. Mechanizmy rozwoju. Przegląd Geograficzny, 55(3– 4): 597–631.
Kostrowicki J. 1988. Badania porównawcze rolnictwa światowego. Przegląd metodologiczny. Przegląd Geograficzny, 40(4): 512–571.
Kostrowicki J., Falkowski J. 2001. Geografia rolnictwa świata. PWN, Warszawa.
Kostrowicki J., Szczęsny R. 1978. Typy rolnictwa i regiony rolnicze. [W:] Narodowy Atlas Polski. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Warszawa, s. 83.
Mądry W., Gozdowski D., Roszkowska-Mądra B., Hryniewski R. 2011. Typologia systemów produkcji rolniczej: koncepcja, metodologia i zastosowanie. Fragm. Agron., 28(3): 70–81.
Paradowska M. 2001. Bambrzy na Ratajach. Kronika Miasta Poznania, 3: 130–148.
Stola W., Szczęsny R. 1976. Geografia rolnictwa Polski. WSiP, Warszawa.
Tobler W. 1970. A computer model simulating urban growth in Detroit region. Economic Geography, 46(2): 234–240.
Whittlesey D. 1936. Major Agricultural Regions of the Earth. Annals of the Association of American Geographers, 2,6(4): 149–240.
Wiśniewski Ł., Perdał R., Rudnicki R. 2020. Proposed method for delimiting spatial structure on the example of agriculture types in Poland. Bulletin of Geography. Socio-economic Series, 49(49): 7–18.
Witkowska I. 1987. Elementy kultury bułgarskiej we współczesnym życiu rodzin bułgarsko-polskich w Poznaniu. Praca magisterska napisana pod kierunkiem prof. dr. hab. Z. Jasiewicza. UAM, Poznań.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2020 Benicjusz Głębocki, Tomasz M. Kossowski, Ewa Kacprzak
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.