Abstrakt
Głównym celem artykułu jest analiza i ocena potencjału Wągrowca jako ośrodka powiatowego w świetle wybranych kategorii poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego. Badanie zostało przeprowadzone w układzie trzech wzajemnie powiązanych i w pewnym stopniu zazębiających się kategorii, do których należą: ludność, gospodarka i rynek pracy. Zakres czasowy opracowania obejmował lata 2010–2020. Postępowanie badawcze służące realizacji głównego celu pracy składa się z czterech etapów. W pierwszym przedstawiono położenie Wągrowca w województwie wielkopolskim. W drugim dokonano charakterystyki społeczno-gospodarczej miasta. W trzecim określono poziom rozwoju społeczno-gospodarczego Wągrowca na tle wybranych miast województwa wielkopolskiego. Posłużono się metodą wskaźnika syntetycznego. Natomiast w ostatnim sformułowano wnioski końcowe i podjęto dyskusję na temat miast podobnej wielkości. Wągrowiec jako ośrodek powiatowy charakteryzuje się przeciętną pozycją na skali poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego, o czym świadczy wartość obliczonego w pracy wskaźnika syntetycznego Perkala.
Bibliografia
Baumgart S., Overhageböck N., Rüdiger A. (red.) 2011. Eigenart als Chance?: Strategische Positionierungen von Mittelstädten (Stadt- und Regionalforschung). LIT Verlag, Münster.
Chojnicki Z. 1999. Podstawy metodologiczne i teoretyczne geografii. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
Churski P. (red.) 2010. Rynek pracy i mobilność siły roboczej w aglomeracji poznańskiej. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 5, Poznań.
Czornik M. 2014. Znaczenie miast powiatowych w pobudzaniu rozwoju mniejszych jednostek terytorialnych. Studia Miejskie, 13: 97-106.
Czyż T. 2016. Metoda wskaźnikowa w geografii społeczno-ekonomicznej. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 36: 9-19.
Diagnoza strategiczna miasta Kalisza. 2021. Urząd Miasta Kalisza, Kalisz.
Gaczek W. i in. 2019. Miasta średnie w województwie wielkopolskim i ich znaczenie dla rozwoju regionalnego. Wielkopolskie Regionalne Obserwatorium Terytorialne, Poznań.
Góralski P., Lazarek M. 2009. Czynniki kształtujące konkurencyjność regionów. Zeszyty Naukowe SGGW, 1(50): 307-315.
Janiszewska A. 2019. Starzenie się ludności w polskich miastach. Space – Society – Economy, 29: 45-69. https://doi.org/10.18778/1733-3180.29.03 DOI: https://doi.org/10.18778/1733-3180.29.03
Jerczyński M. 1977. Funkcje i typy funkcjonalne polskich miast. Zagadnienia dominacji funkcjonalnej. Statystyka Polski, 85: 20-53.
Kaczmarek T. 1998. Zmiany struktury funkcjonalnej średnich miast w Polsce. Biuletyn KPZK PAN, 182: 177-196.
Konecka-Szydłowska B., Maćkowiak H., 2016. Zróżnicowanie funkcjonalne miast województwa wielkopolskiego. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 36: 39-56.
Kühn M., Milstrey U. 2015. Mittelstädte als periphere Zentren: Kooperation, Konkurrenz und Hierarchie in schrumpfenden Regionen. Raumforsch Raumordn, 73: 185-202. https://doi.org/10.1007/s13147-015-0343-x DOI: https://doi.org/10.1007/s13147-015-0343-x
Kukuła K. 1999. Metoda unitaryzacji zerowanej na tle wybranych metod normowania cech diagnostycznych. Acta Scientifica Academiae Ostroviensis, 4: 5-31.
Lange M. 2008. Rynek pracy w obliczu starzenia się ludności Polski. [W:]: J. Kowaleski, P. Szukalski (red.), Starzenie się ludności Polski – między demografią a gerontologią społeczną. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 49-70.
Matczak A. 1992. Zmiany w strukturze funkcjonalnej miast Polski w latach 1973-1983. [W:] S. Liszewski (red.), Funkcja administracyjna miast. Acta Universitatis Lodziensis, Folia Geographica, 17: 9-25.
Okólski M., Fihel A. 2012. Demografia. Współczesne zjawiska i teorie. Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa.
Panecka-Niepsuj M. 2013. Przestrzenne zróżnicowanie sytuacji demograficznej miast średniej wielkości w Polsce. Człowiek - Społeczeństwo - Przestrzeń, 3: 63 - 84.
Panecka-Niepsuj M. 2015. Zróżnicowanie przestrzenne poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego miast średniej wielkości w Polsce. Studia Miejskie, 20: 155-177.
Parysek J. 2018. Rozwój społeczno-gospodarczy oraz czynniki i uwarunkowania rozwoju. [W:] P. Churski (red.), Teoretyczne i aplikacyjne wyzwania współczesnej geografii społeczno-ekonomicznej. Studia KPZK PAN, 183: 37-56.
Perkal J. 1953. O wskaźnikach antropologicznych. Przegląd Antropologiczny, 19: 209-219.
Petryszyn J. 2005. Instytucyjne podstawy ośrodków centralnych poziomu powiatowego w Polsce. Uniwersytet Śląski, Sosnowiec.
Petryszyn J., Szajnowska-WysockaA. 2006. Ośrodki centralne poziomu powiatowego jako centra powiatów w Polsce. Czasopismo Geograficzne, 77 : 23-37.
Powiat wągrowiecki. 2013. Starostwo Powiatowe w Wągrowcu, Wągrowiec.
Runge A. 2012. Metodologiczne problemy badania miast średnich w Polsce. Prace Geograficzne, 129: 83-101.
Runge A. 2013. Rola miast średnich w kształtowaniu systemu osadniczego Polski. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Runge J. 2007. Metody badań w geografii społeczno-ekonomicznej. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Schmidt-Lauber B. (red.) 2010. Mittelstadt: Urbanes Leben jenseits der Metropole. Campus Verlag, Frankfurt am Main.
Smith D. 1972. Geography and Social Indicators. South African Geographical Journal, 54(1): 43-57. https://doi.org/10.1080/03736245.1972.10559497 DOI: https://doi.org/10.1080/03736245.1972.10559497
Śleszyński P. 2017. Wyznaczenie i typologia miast średnich tracących funkcje społeczno-gospodarcze. Przegląd Geograficzny, 84(4): 565-593. https://doi.org/10.7163/PrzG.2017.4.3 DOI: https://doi.org/10.7163/PrzG.2017.4.3
Trzepacz P., Janas K., Piech K. 2019. Struktura wieku i procesy starzenia się ludności miast Polski w latach 2006-2016. [W:] R. Krzysztofik (red.), Przemiany demograficzne miast Polski: wymiar krajowy, regionalny i lokalny. Instytut Rozwoju Miast i Regionów, Warszawa, s. 63-74.
Webb J.W. 1964. Ruch naturalny i migracyjny jako składnik przemian ludnościowych. Przegląd Zagranicznej Literatury Geograficznej, 1: 134-138.
Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t.j.: Dz.U. z 2022 r., poz. 1526).
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Dawid Kozubek, Barbara Konecka-Szydłowska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.