Słowa kluczowe
budownictwo mieszkaniowe
suburbanizacja
pozwolenia na budowę
planowanie przestrzenne
Jak cytować
Abstrakt
W artykule przedstawiono metodę szacowania potencjału demograficznego inwestycji mieszkaniowych na przykładzie gminy Rokietnica w powiecie poznańskim. Aby ocenić potencjalny wpływ planowanych inwestycji na wzrost liczby mieszkańców, dokonano analizy danych dotyczących pozwoleń na budowę i zgłoszeń zamierzenia budowlanego oraz tzw. deklaracji śmieciowych. Wykorzystano narzędzia GIS oraz analizę treści wspomaganą przez LLM. Uzyskane wyniki wskazują na potencjał demograficzny realizowanych i zaplanowanych inwestycji mieszkaniowych na poziomie 4,5 tys. nowych mieszkańców. Pomimo ograniczeń związanych z jakością danych i możliwością oszacowania czasu realizacji inwestycji, metoda ta może stanowić cenne narzędzie dla lokalnych władz i planistów, umożliwiając uzupełnienie prognoz demograficznych o aspekt przestrzenny i inwestycyjny oraz na lepsze dostosowanie planów rozwoju infrastruktury społecznej i technicznej do przyszłego zapotrzebowania mieszkańców.
Bibliografia
Aneks do publikacji Prognoza ludności na lata 2023-2060. 2023. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa.
Bal-Domańska B. 2017. Wybrane problemy szacunku wskaźników pojemności demograficznej w przekroju gmin. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 465: 21-30. DOI: https://doi.org/10.15611/pn.2017.465.02
Bąkowska E., Kaczmarek T., Walaszek M. 2017. Lokalne prognozy demograficzne jako podstawa planowania sieci szkolnej – przykład gmin Tarnowo Podgórne i Rokietnica w aglomeracji poznańskiej. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 36: 113-129.
Budownictwo w 2023 r. 2024. Urząd Statystyczny w Lublinie (https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/przemysl-budownictwo-srodki-trwale/budownictwo/budownictwo-w-2023-roku,13,21.html; dostęp: 7.08.2024).
Cieślak M. (red.). 1984. Demografia. Metody analizy i prognozowania. PWN, Warszawa.
Feltynowski M. 2010. Planowanie przestrzenne na obszarach wiejskich łódzkiego obszaru metropolitalnego a problem rozprzestrzeniania się miast. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, 13: 111-121.
Gołata E., Beręsewicz M. 2018. Przyszłość badań statystycznych wobec potrzeb społecznych i gospodarczych na przykładzie spisu ludności. Ewolucja Nauk Ekonomicznych. Polska Akademia Nauk, s. 173-192.
Holzer J.Z. 2003. Demografia. PWE, Warszawa.
Idczak P., Mrozik K. 2017. Chłonność demograficzna jako kategoria wykorzystywana w procesie planowania zrównoważonej polityki przestrzennej gminy. Studia i Prace WNEiZ, 47: 55-66. DOI: https://doi.org/10.18276/sip.2017.47/2-05
Kaczmarek T. 2017. Dynamika i kierunki rozwoju suburbanizacji rezydencjalnej w aglomeracji poznańskiej. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica, 27: 81-98. DOI: https://doi.org/10.18778/1508-1117.27.06
Kaczmarek T., Bąkowska E. 2015. Prognoza demograficzna gminy Rokietnica dla celów oświatowych na lata 2015-2030. Nieopublikowana ekspertyza.
Kaczmarek T., Bąkowska-Waldmann E., Sulińska N. 2024. Prognoza demograficzna gminy Rokietnica dla celów oświatowych na lata 2024-2040. Nieopublikowana ekspertyza.
Kajdanek K. 2012. Suburbanizacja po Polsku. NOMOS.
Koliński K. 2024. Plan ogólny gminy. Potencjalne narzędzie ochrony gruntów rolnych. Wieś i Rolnictwo, 2(203): 85-99. DOI: https://doi.org/10.53098/wir.2024.2.203/04
Kowalewski A., Markowski T., Śleszyński P. (red.) 2018. Studia nad chaosem przestrzennym. Studia KPZK PAN, 182. Polska Akademia Nauk, Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju.
Kowalewski A., Mordasewicz J., Osiatyński J., Regulski J., Stępień J., Śleszyński P. 2014. Ekonomiczne straty i społeczne koszty niekontrolowanej urbanizacji w Polsce – wybrane fragmenty raportu. Samorząd Terytorialny, 4: 5-21.
Kuzara K., Szmytkie R. 2022. Estimating the actual population in suburban areas. The case of Czernica municipality (Wrocław suburban zone). Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 15(61): 71-94. DOI: https://doi.org/10.14746/rrpr.2022.61.07
Kuzara K., Szmytkie R. 2024. Próba oszacowania rzeczywistej liczby ludności w strefie podmiejskiej Wrocławia. Studia Regionalne i Lokalne, 1(95): 99-133.
Matuszko A., Mikołajczyk D., Nowak K., Bąk A. 2022. Bilans i chłonność demograficzna terenów mieszkaniowych Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Instytut Rozwoju Miast i Regionów.
Mazur D. 2022. Konflikty przestrzenne w procesach suburbanizacyjnych w świetle planowania przestrzennego. Studium przypadku podlubelskiej gminy Strzyżewice. Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio B, 77: 111-130. DOI: https://doi.org/10.17951/b.2022.77.0.111-130
Mikuła Ł., Kaczmarek T. 2019. The Housing Market in Poland in the Liberalized Spatial Planning System: the National Context and Metropolitan Dimension of the Poznań Agglomeration. [W:] C. Hannemann, J. Pohlan, R. Wehrhahn, F. Othengrafen (red.), Housing and Housing Politics in European Metropolises, s. 71-92. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-658-22345-8_4
Mrozik K., Noskowiak A. 2018. Suburbanizacja a możliwości zrównoważonego rozwoju przestrzennego wybranych gmin wiejskich poznańskiego obszaru metropolitalnego. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, 3/1: 755-769.
Nowak M.J. 2012. Decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu – instrument czy wyłącznie bariera rozwoju? Studia Regionalne i Lokalne, 2(48).
Nowak M.J., Śleszyński P., Brzezińska-Rawa A., Ciesielski M., Feltynowski M., Fogel A., Goździewicz-Biechońska J., Leszczyński M., Rokicka-Murszewska K., Tomczak A.A., Warsza R., Blaszke M. 2023. Kluczowe wyzwania wynikające z nowelizacji ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw z dnia 24 lipca 2023 r. Biuletyn KPZK PAN, 280: 5-34.
Pozyskanie nowych wskaźników z zakresu planowania przestrzennego i budownictwa mieszkaniowego przydatnych do oceny dostępności i jakości usług publicznych, n.d. Centrum Badań i Edukacji Statystycznej GUS.
Prognoza ludności gmin na lata 2017-2030 (opracowanie eksperymentalne). 2017. Główny Urząd Statystyczny (https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/prognoza-ludnosci/prognoza-ludnosci-gmin-na-lata-2017-2030-opracowanie-eksperymentalne,10,1.html; dostęp: 2.10.2024).
Prognoza ludności na lata 2023-2060. 2023. Główny Urząd Statystyczny (https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/prognoza-ludnosci/prognoza-ludnosci-na-lata-2023-2060,11,1.html; dostęp: 9.08.2024).
Sądowska Z., Biegańska J., Wysocka D. 2022. Jakość życia ze szczególnym uwzględnieniem konfliktów społecznych i przestrzennych w strefie podmiejskiej Bydgoszczy i Torunia. Czasopismo Geograficzne, 93(2): 217-242. DOI: https://doi.org/10.12657/czageo-93-09
Sykała Ł., Dawid M., Dawid W., Koj J., Kudłacz K., Mróz M., Stelmaszewska N. 2023, Procesy suburbanizacji w Polsce w świetle rozwoju budownictwa mieszkaniowego i niemieszkaniowego w strefach podmiejskich. Badania Obserwatorium Polityki Miejskiej, Instytut Rozwoju Miast i Regionów, Warszawa-Kraków. DOI: https://doi.org/10.51733/opm.2023.01
Szmytkie R. 2020. Rozrost terytorialny dużych miast w Polsce. Przegląd Geograficzny, 92(4): 499-520. DOI: https://doi.org/10.7163/PrzG.2020.4.3
Śleszyński P. 2018a. Prognozowanie procesów demograficznych na potrzeby planowania przestrzennego. Przypadek gminy Konstancin-Jeziorna. MAZOWSZE. Studia Regionalne, 25: 13-27. DOI: https://doi.org/10.21858/msr.25.01
Śleszyński P., Stępniak M., Mazurek D. 2018b. Oszacowanie skutków presji inwestycyjnej i nadpodaży gruntów budowlanych w strefie podmiejskiej Warszawy na przykładzie gmin pasma zachodniego. Przegląd Geograficzny, 90(2): 209-240. DOI: https://doi.org/10.7163/PrzG.2018.2.2
Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. z 2024 r. poz. 399).
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. z 2023 r. poz. 977, 1506, 1597, 1688, 1890, 2029, 2739).
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2024 r. poz. 725, 834).
Ustawa z dnia 9 stycznia 2009 r. o zmianie ustawy – Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz.U. z 2009 r. poz. 334).
Usługi sieciowe i internetowe bazy danych
Baza Danych Obiektów Topograficznych (BDOT10k) – usługa WMS. Główny Urząd Geodezji i Kartografii (http://mapy.geoportal.gov.pl/wss/service/pub/guest/kompozycja_BDOT10k_WMS/MapServer/WMSServer; dostęp: 26.04-10.08.2024).
Ewidencja Gruntów i Budynków (EGiB) – usługa WFS. Powiatowy Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w Poznaniu (https://ikerg.podgik.poznan.pl/wms-poznanski?service=WFS&request=GetCapabilities; dostęp: 26.04-10.08.2024).
Geoportal Miast – mapa interaktywna Obserwatorium Polityki Miejskiej Instytutu Rozwoju Miast i Regionów (https://irmkrk.maps.arcgis.com/apps/dashboards/b30f3f4d296e43eaae767464bf4964e6; dostęp: 2.10.2024).
Rejestr Wniosków, Decyzji i Zgłoszeń (RWDZ-WFS) – usługa WFS. Główny Urząd Nadzoru Budowlanego (https://mapy.geoportal.gov.pl/wss/ext/GlownyUrzadNadzoruBudowlanego/RWDZ-WFS; dostęp: 26.04-10.08.2024). DOI: https://doi.org/10.1353/wfs.2024.a946123
Wyszukiwarka Rejestru Wniosków, Decyzji i Zgłoszeń (RWDZ). Główny Urząd Nadzoru Budowlanego (https://wyszukiwarka.gunb.gov.pl; dostęp: 26.04-10.08.2024).
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Edyta Bąkowska-Waldmann
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.