Znaczenie samozatrudnienia jako podstawowej formy aktywizacji zawodowej – analiza regionalna
Okładka czasopisma Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, nr 73, rok 2025
PDF

Słowa kluczowe

polityka rynku pracy
bezrobocie
samozatrudnienie
efektywność zatrudnieniowa

Jak cytować

Piekutowska, A. (2025). Znaczenie samozatrudnienia jako podstawowej formy aktywizacji zawodowej – analiza regionalna. Rozwój Regionalny I Polityka Regionalna, 18(73), 65–82. https://doi.org/10.14746/rrpr.2025.73.05

Abstrakt

Celem artykułu jest określenie znaczenia samozatrudnienia jako formy aktywizacji zawodowej osób bezrobotnych w poszczególnych regionach Polski. Samozatrudnienie staje się bowiem instrumentem, którego rola w zmniejszaniu bezrobocia zaczyna znaczyć coraz więcej. Z tego też względu w artykule podjęto próbę odpowiedzi na kilka kluczowych pytań, a mianowicie: w których regionach bezrobotni najchętniej korzystają z takiej formy wsparcia? W których regionach skuteczność samozatrudnienia jest największa? Czy istnieje związek między strukturą bezrobotnych a decyzją o założeniu własnej firmy? W celu uzyskania odpowiedzi na postawione pytania sporządzono rankingi województw w Polsce, wyodrębniając ów kluczowy aspekt, jakim jest samozatrudnienie. Identyfikacja i analiza wskazanych zależności była możliwa dzięki przeglądowi literatury oraz danym statystycznym gromadzonym przez Główny Urząd Statystyczny, a także raportom i sprawozdaniom Ministerstwa Rozwoju i Polityki Społecznej.

https://doi.org/10.14746/rrpr.2025.73.05
PDF

Bibliografia

Bednarski M. (red.) 2007. Praca na własny rachunek. Szanse i perspektywy samozatrudnienia – studium przypadku województwa mazowieckiego. IPiSS, Warszawa, s. 13.

Bezrobocie rejestrowane w Polsce. Raport za 2021 rok. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Departament Rynku Pracy ( https://psz.praca.gov.pl ; dostęp: 20.12.2023).

Bezrobocie rejestrowane w Polsce. Raport za 2022 rok. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Departament Rynku Pracy (https://psz.praca.gov.pl ; dostęp: 20.12.2023).

Buchelt B.I., Pauli U., Pocztowski A. 2016. Samozatrudnienie jako forma aktywności zawodowej sprzyjająca ograniczaniu bezrobocia wśród osób młodych w Polsce. Folia Oeconomica, 4(323): 38-49. DOI: https://doi.org/10.18778/0208-6018.323.03

Efektywność podstawowych form aktywizacji zawodowej realizowanych w ramach programów na rzecz promocji zatrudnienia, łagodzenia skutków bezrobocia i aktywizacji zawodowej w 2022 roku. 2023. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Departament Funduszy, Warszawa ( https://psz.praca.gov.pl ; dostęp: 20.12.2023).

Fila J. 2011. Dotacja dla bezrobotnych podejmujących działalność gospodarczą a powstawanie mikroprzedsiębiorstw. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 172: 318-323.

Glinka B., Gudkova S. 2011. Przedsiębiorczość. Wolters Kluwer, Warszawa.

Grajek A., Kowalczyk P., Pałka S., Penszko P., Pieniążek W., Przybył C., Śnieżek A. 2022. Badanie ewaluacyjne dotyczące wyliczenia wartości wskaźników rezultatu długoterminowego w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Inicjatywy na rzecz zatrudnienia osób młodych. Raport cząstkowy. Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Warszawa, s. 120-132.

Gumieniak A. 2019. Formy aktywizacji zawodowej oferowane przez państwowe urzędy pracy i ich efektywność. Rynek-Społeczeństwo-Kultura, 2(33).

GUS-Bank Danych Lokalnych (https://bdl.stat.gov.pl/bdl dostęp: 25.12.2023).

Jednorazowe środki na podjęcie działalności gospodarczej (www.zielonalinia.gov.pl; dostęp: 4.01.2024).

Lemańska-Majdzik A. 2006. Czynniki sukcesu firm powstałych w wyniku samozatrudnienia. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.

Lemańska-Majdzik A. 2008. Rola osoby przedsiębiorcy w rozwoju przedsiębiorczości indywidualnej. [W:] G. Maniak (red.), Problemy ekonomii i polityki gospodarczej. Wydawnictwo Naukowe US, Szczecin, s. 136-138.

Noga M., Stawicka M.K. (red.) 2009. Rynek pracy w Polsce w dobie integracji europejskiej i globalizacji. CeDeWu, Warszawa, s. 56-57.

Poteralski J. 2013. Dotacje na rozpoczęcie działalności gospodarczej dla osób bezrobotnych w systemie instrumentów rynku pracy – poziom regionalny. Studia Ekonomiczne, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, 145: 232-241.

Rękas M. 2011. Efektywność aktywnej polityki rynku pracy (ALMP) w Polsce w latach 2055-2009. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 168.

Richert-Kaźmierska A. 2016. Indywidualna przedsiębiorczość alternatywą dla bezrobotnych po 50. roku życia. [W:] J. Lichtarski (red.), Między teorią i praktyką zarządzania. Dokonania, dylematy, inspiracje. Nauka dla Praktyki Gospodarczej i Samorządowej. Przedsiębiorczość i Zarządzanie, 17, 4, 1.

Skrzek-Lubasińska M. 2017. Dyskusja nad pojęciem „samozatrudnienie”. Problemy definicyjne i analityczne. [W:] M. Skrzek-Lubasińska, R. Sobiecki (red.), Samozatrudnienie. Konieczność czy wybór przedsiębiorczych. SGH, Warszawa, s. 15-16.

Skrzek-Lubasińska M. 2020. Dlaczego decydujemy się na samozatrudnienie? (https://gazeta.sgh.waw.pl dostęp: 8.01.2024).

Sprawozdanie MRiPS-01 o rynku pracy za 2022 rok ( https://psz.praca.gov.pl ; dostęp: 20.12.2023).

Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. z 2023 r. poz. 735 z późn. zm., art. 2 ust. 1 pkt 5).

Wiśniewski Z. 2018. Aktywność zawodowa i formy zatrudnienia w Polsce. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.

Wstępna informacja o sytuacji na rynku pracy w grudniu 2022 roku. Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, Departament Rynku Pracy ( https://psz.praca.gov.pl dostęp: 20.12.2023).