Abstrakt
Kradzież rzeczy cudzej jest najczęściej stwierdzaną kategorią czynu przestępczego. W literaturze zagadnienie czynników tego przestępstwa wyjaśniane jest za pomocą teorii działań rutynowych, zgodnie z którą do przestępstwa dochodzi, gdy w tym samym czasie i przestrzeni zbiegają się trzy elementy: potencjalny przestępca, odpowiedni cel oraz brak osoby mogącej zapobiec przestępstwu. W niniejszej pracy przedstawiono dotychczasowe badania zróżnicowania przestrzennego przestępczości aplikujące tę teorię, wykorzystywane w nich metody analizy oraz zmienne. Na tej podstawie omówiono czynniki kradzieży rzeczy cudzej w świetle teorii działań rutynowych na przykładzie województwa wielkopolskiego. W wyniku wykorzystania analizy regresji metodą eliminacji wstecznej uzyskano jedną statystycznie istotną zmienną – liczbę mieszkań/100 km2, odpowiadającą jednemu elementowi teorii, a mianowicie odpowiedniemu celowi.Bibliografia
Andresen M.A. 2006a. A spatial analysis of crime in Vancouver, British Columbia: a synthesis of social disorganization and routine activity theory. The Canadian Geographer, 50, 4: 487–502.
Andresen M. 2006b. Crime measures and the spatial analysis of criminal activity. British Journal of Criminology, 46: 258–285.
Bogacka E. 2012. Struktura przestrzenna i czynniki przestępczości na obszarze nadgranicznym Polski z Niemcami. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
Ceccato V. 2005. Homicide in Sao Pãulo, Brazil: assessing spatial-temporal and weather variations. Journal of Environmental Psychology, 25: 307–321.
Ceccato V., Oberwittler D. 2008. Comparing spatial patterns of robbery: evidence from a Western and an Eastern European city. Cities, 25: 185–196.
Chojnicki Z. (red.) 1980. Analiza regresji w geografii. Seria Geografia, Oddział PAN w Poznaniu, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, Poznań.
Clarke R.V., Felson M. 1993. Routine activity and rational choice. Advances in criminological theory, vol. 5, Transaction Publishers, New Jersey.
Cohen L., Felson M. 1979. Social change and crime trends: a routine activity approach. American Sociological Review, 44: 588–608.
Decker S.H., Varano S.P., Greene J.R. 2007. Routine crime in exceptional times: the impact of 2002 Winter Olympics on citizen demand for police services. Journal of Criminal Justice, 35: 89–101.
Farrell G. 1998. Routine activities and drug trafficking: the case of the Netherlands. International Journal of Drug Policy, 9: 21–32.
Felson M. 1998. Crime and everyday life. Second Ed. Thousand Oaks, CA, Pine Forge Press.
Felson M., Clarke R.V. 1998. Opportunity makes the thief. Practical theory for crime prevention, Police Research Series Paper, 98. Policing and Reducing Crime Unit Publication, London.
Felson M., Cohen L. 1980. Human ecology and crime: a routine activity approach. Human Ecology, 8, 4: 389–406.
Fox J.G., Sobol J.J. 2000. Drinking patterns, social interaction, and barroom behavior: a routine activities approach. Deviant Behavior, 21, 5: 429–450.
Jackson A., Gilliland K., Veneziano L. 2006. Routine activity theory and sexual deviance among male college students. Journal of Family Violence, 21: 449–460.
Kuo S.-Y., Cuvelier S.J., Chang K.-M. 2009. Explaining criminal victimization in Taiwan: a lifestyle approach. Journal of Criminal Justice, 37: 461–471.
Madriz E. 1996. The perception of risk in the workplace: a test of routine activity theory. Journal of Criminal Justice, 24, 5: 407–418.
Marek A. 2000. Prawo karne w pytaniach i odpowiedziach. Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa „Dom Organizatora”, Toruń.
McCord E.S., Ratcliffe J.H. 2007. A micro-spatial analysis of the demographic and criminogenic environment of drug markets in Philadelphia. Australian and New Zealand Journal of Criminology, 40, 1: 43–63.
Messner S.F., Lu Z., Zhang L., Liu J. 2007. Risks of criminal victimization in contemporary urban China: an application of lifestyle/routine activities theory. Justice Quarterly, 24, 3: 496–522.
Nowosielska E. 1977. Metodologiczne problemy stosowania modeli regresji w badaniach geograficznych. Przegląd Geograficzny, 1: 3–25.
Parysek J.J. 1976. Struktura przestrzenna przemysłu regionu i jej przemiany. Seria Geografia, Oddział PAN w Poznaniu, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, Poznań.
Pollock W., Joo H.-J., Lawton B. 2010. Juvenile arrest rates for burglary: a routine activities approach. Journal of Criminal Justice, 38: 572–579.
Ralston R.W. 1999. Economy and race: interactive determinants of property crime in the United States, 1958–1995. American Journal of Economics and Sociology, 58, 3: 405–434.
Ratajczak W. 1980. Analiza i modele wpływu czynników społeczno-gospodarczych na kształtowanie się sieci transportowej. Seria Geografia, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, Poznań.
Rogacki H. 1976. Uprzemysłowienie jako czynnik urbanizacji: na przykładzie regionu poznańskiego. Seria Geografia, Oddział PAN w Poznaniu, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
Rogacki H. 1988. Czynniki koncentracji przemysłu w Polsce. Seria Geografia, 41, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań.
Sampson R., Eck J.E., Dunham J. 2010. Super controllers and crime prevention: a routine activity explanation of crime prevention success and failure. Security Journal, 23, 1: 37–51.
Sampson R.J., Morenoff J.D., Gannon-Rowley T. 2002. Assessing ‘neighborhood effects’: social processes and new direction in research. Annual Review of Sociology, 28: 443–478.
Smith W.R., Frazee S.G., Davison E.L. 2000. Furthering the integration of routine activity and social disorganization theories: small units of analysis and the study of street robbery as a diffusion process. Criminology, 38, 2: 489–523.
Spano R., Nagy S. 2005. Social guardianship and social isolation: an application and extension of lifestyle/routine activities theory to rural adolescents. Rural Sociology, 70, 3: 414–437.
Stucky T.D., Ottensmann J.R. 2009. Land use and violent crime. Criminology, 47, 4: 1223–1264.
Tseloni A., Witterbrood K., Farrell G., Pease K. 2004. Burglary victimization in England and Wales. The United States and The Netherlands: a cross-national comparative test of routine activities and lifestyle theories. British Journal of Criminology, 44: 66–91.
Wang F., Arnold M.T. 2008. Localized income inequality, concentrated disadvantage and homicide. Applied Geography, 28: 259–270.