Keywords
województwo wielkopolskie
obszary wiejskie
zróżnicowanie przestrzenne
How to Cite
Abstract
Koncepcja wielofunkcyjności jest jednym z podstawowych modeli rozwoju obszarów wiejskich w Polsce. Najczęściej jest utożsamiana z wprowadzaniem w przestrzeń gospodarczą wsi nowych funkcji pozarolniczych, czego efektem jest dywersyfikacja lokalnej gospodarki, a tym samym zrywanie z dominacją rolnictwa na wsi (m.in. Kłodziński 1996). W literaturze przedmiotu wielofunkcyjny rozwój obszarów wiejskich rozumiany jest jednak wieloaspektowo i wielopłaszczyznowo, powinien być zatem rozważany kompleksowo. Celem pracy było dokonanie oceny poziomu oraz zróżnicowania przestrzennego wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich województwa wielkopolskiego, wyodrębnionych na podstawie kryterium administracyjnego. Badanie przeprowadzono w 207 gminach, analizując zbiór wskaźników diagnostycznych w oparciu o dane GUS, przy wykorzystaniu metody syntetycznej miary rozwoju Hellwiga.References
Adamowicz M., Janulewicz P. 2012. Wykorzystanie metod wielowymiarowych w określeniu pozycji konkurencyjnej gminy na przykładzie województwa lubelskiego. Metody Ilościowe w Badaniach Ekonomicznych, 12, 1: 17–28.
Adamowicz M., Janulewicz P. 2016. Ocena poziomu rozwoju dużych miast w Polsce – wyniki badań wykorzystujących wzorzec rozwoju Hellwiga. Studia Regionalne i Lokalne, 2(64): 68–86.
Bański J. 2008a. Wiejskie obszary sukcesu gospodarczego. Przegląd Geograficzny, 80(2): 199–222.
Bański, J. 2008b. Współczesny rozwój obszarów wiejskich. Woda–Środowisko–Obszary Wiejskie, 1(22): 7–28.
Bartkowiak-Bakun N. 2015. Zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich województwa wielkopolskiego. Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 102(2): 7–13.
Bąk A. 2016 Porządkowanie liniowe obiektów metodą Hellwiga i TOPSIS – analiza porównawcza. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 426: 13–21.
Czapiewski K. 2010. Koncepcja wiejskich obszarów sukcesu społeczno-gospodarczego i ich rozpoznanie w województwie mazowieckim. Studia Obszarów Wiejskich, IGiPZ PAN, PTG, 22, Warszawa.
Durand G., van Huylenbroeck G., 2003. Multifunctionality and Rural Development a General Framework. [W:] Multifunctional Agriculture A New Paradigm for European Agriculture and Rural Development. Ashgate, Aldershot, s. 1–16.
Heffner K. 2011. Wielofunkcyjność obszarów wiejskich w Polsce – rzeczywistość czy mit? Ewolucja zagospodarowania przestrzeni wiejskiej. Studia KPZK PAN, 133: 8–26.
Hellwig Z. 1968. Zastosowanie metody taksonomicznej do typologicznego podziału krajów ze względu na poziom rozwoju oraz zasoby i strukturę wykwalifikowanych kadr. Przegląd Statystyczny, 15(4): 307–327.
Ilnicki D. 2002. Próba określenia zmienności czasowej zjawisk przestrzennych metodami wzorcowymi – przykład metody Hellwiga. [W:] H. Rogacki (red.), Możliwości i ograniczenia zastosowań metod badawczych w geografii społeczno-ekonomicznej i gospodarce przestrzennej. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, s. 185–195.
Kłodziński M. 1996. Wielofunkcyjność warunkiem aktywizacji gospodarczo-społecznej obszarów wiejskich. [W:] M. Kozakiewicz (red.), Wieś i rolnictwo w badaniach społeczno-ekonomicznych. IRWiR PAN, Warszawa, s. 154–168.
Knickel K., Renting H. 2000. Methodological and conceptual isses in the study of multifunctionality and rural development. Sociologia Ruralis, 40(4): 512–528.
Kostrowicki J. 1976. Obszary wiejskie jako przestrzeń wielofunkcyjna. Zagadnienia badawcze i planistyczne. Przegląd Geograficzny, 48(4): 601–611.
Mazur M., Bański J., Czapiewski K., Śleszyński P., 2015. Wiejskie obszary funkcjonalne – próba metodyczna wyznaczenia ich obszarów i granic. Studia Obszarów Wiejskich, 37: 7–36.
Modele rozwoju dla terenów urbanizujących się w obrębie wielofunkcyjnych obszarów wiejskich w regionie Dolnego Śląska. 2010. Ekspertyza przeprowadzona w ramach EFS w ramach projektu „Analizy, badania i prognozy na rzecz Strategii Rozwoju Województwa Dolnośląskiego”.
Monitoring rozwoju obszarów wiejskich. Etap I. Synteza. 2014. Raport Forum Inicjatyw Rozwojowych.
Ostasiewicz W. (red.) 1998. Statystyczne metody analizy danych. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Wrocław.
Rosner A. (red.) 2007. Zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich a zróżnicowanie dynamiki przemian. IRWiR PAN, Warszawa.
Salamon J. 2005. Badania wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich województwa świętokrzyskiego. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, PAN Oddział w Krakowie, 4: 145–155.
Sawicka J. 2003. Wielofunkcyjny rozwój obszarów wiejskich. Acta Universitatis Lodziensis, Folia Oeconomica, 170: 93–105.
Sikora J. 2012. Wielofunkcyjność obszarów wiejskich w Polsce. Journal of Agribusiness and Rural Development, 2(24): 215–226.
Stanny M. 2008. Zróżnicowanie poziomu rozwoju funkcji gospodarczych obszarów wiejskich w Polsce – ujęcie typologiczne. Wieś i Rolnictwo, 3: 116–129.
Stanny M. 2013. Przestrzenne zróżnicowanie rozwoju obszarów wiejskich w Polsce. IRWiR PAN, Warszawa.
Stec M. 2011. Uwarunkowania rozwojowe województw w Polsce – analiza statystyczno-ekonometryczna. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 20: 235–238.
Ślusarz G. 2005. Studium społeczno-ekonomicznych uwarunkowań rozwoju obszarów wiejskich w świetle zagrożenia marginalizacją na przykładzie województwa podkarpackiego. Wydawnictwa Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów.
van der Ploeg J.D., Roep D. 2003. Multifunctionality and Rural Development: The Actual Situation in Europe. [W:] G. van Huylenbroeck, G. Durand (red.), Multifunctional Agriculture: A New Paradigm for European Agriculture and Rural Development. Burlington Ashgate, Aldershot, s. 37–54.
Woods M. 2005. Rural Geography: processes, respondes and experiences in rural restructuring. Sage, London.
Wysocki F. 2010. Metody taksonomiczne w rozpoznawaniu typów ekonomicznych rolnictwa i obszarów wiejskich. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Poznań.