Keywords
associations
socio-economic development
Wielkopolskie voivodeship
How to Cite
Abstract
Civic activity depends both on socio-demographic and the economic situation of the area in which it is implemented. The aim of this study is to present the relations between the level of socio-economic development (determined on the basis of selected indicators) and the level of social activity of the inhabitants (determined by the number of associations acting for community-led local and regional development) in the communes of Wielkopolskie voivodeship. To achieve this goal, mathematical and statistical methods, among others k-means algorithm – were used. The research show that in Wielkopolskie voivodeship there is a social and economic polarization of communes. Detailed analyses confirmed that there is a relation between the activity of the inhabitants (measured by Wal) and selected economic features. In the case of social features, this relation did not exist. The value of the local activity index was also to some extent dependent on the level of urbanization of the commune. It was shown that local development activity was more visible among inhabitants of rural communes. The k-means method has been applied to capture the similarity of communes in spatial terms (considering their social and economic situation and the activity for local development). The existence of a group of similar communes in the Poznań agglomeration’s impact zone was indicated. The similarity of communes located in the northern and eastern part of the studied area (mainly rural communes) was also visible.
References
Aktywność społeczna w organizacjach obywatelskich. 2012. Komunikat z badań BS/18/2012. Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej (https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2012/K_018_12. PDF).
Analiza sytuacji społeczno-ekonomicznej województwa wielkopolskiego w obszarach oddziaływania Europejskiego Funduszu Społecznego. 2018. Wielkopolskie Regionalne Obserwatorium Terytorialne, Departament Polityki Regionalnej, Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego (https://wrot.umww.pl/wp-content/uploads/2018/12/Analiza-EFS-2018.pdf).
Atrakcyjność inwestycyjna regionów, województwo wielkopolskie. 2017. Raport przygotowany na zlecenie Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu S.A. w Instytucie Przedsiębiorstwa Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, Warszawa.
Bagdziński S.L. 1994. Lokalna polityka gospodarcza (w okresie transformacji systemowej). Wydawnictwo Uniwersytetu M. Kopernika, Toruń.
Bajerski A. 2008. Problemy wydzielania peryferii społeczno-gospodarczych. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 70(2): 159–167.
Błaszczyk M. 2007. O więzi sąsiedzkiej w środowisku wielkomiejskim. [W:] I. Borowik, K. Sztalt (red.), Współczesna socjologia miasta. Wielość oglądów i kierunków badawczych dyscypliny. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
Czapiński J., Panek T. (red.) 2012. Diagnoza społeczna warunki i jakość życia Polaków, 2011. Raport. Pro-Print, Żabia Wola.
Czyszkiewicz R. 2003. Wskaźnik rozwoju wspólnot terytorialnych – koncepcja o praktycznym zastosowaniu. Studia Regionalne i Lokalne, 2(12): 77–91.
Działalność stowarzyszeń i podobnych organizacji społecznych, fundacji, społecznych podmiotów wyznaniowych oraz samorządu gospodarczego i zawodowego w 2016 r. 2017. Notatka informacyjna. Główny Urząd Statystyczny.
Filipiak K. 2006. Metody statystyczne stosowane do oceny regionalnego zróżnicowania rolnictwa, Raporty PIB, 3: 53–60.
Gorzelak G. 2001. Zewnętrzna interwencja jako czynniki rozwoju społeczności lokalnej – na przykładzie programu inicjatyw lokalnych. [W:] M. Warowicki, Z. Woźniak (red.), Aktywność obywatelska w rozwoju społeczności lokalnej. Od komunikacji do współpracy. Municipium, Warszawa.
Gorzelak G. 2007. Gospodarcza i społeczna mobilizacja w gminach, 96’, 97’. Instytut Rozwoju Regionalnego i Lokalnego, Warszawa.
Hipsz N., Wądołowska K. 2011. Aktywność społeczna Polaków – poziom zaangażowania i motywacje. Komunikat z badań. Centrum Badania Opinii Społecznej, Warszawa.
Informacja o stanie gospodarki województwa wielkopolskiego 2018/2019. 2019 (https://www. umww.pl/attachments/article/23372/GOSPODARKA%20WLKP%202018-2019%20pdf.pdf).
Jażdżewska I. 2006. Związek między podziałem administracyjnym a miejską siecią osadniczą Polski. Zastosowanie metody k-średnich do badań miejskiej sieci osadniczej. Przegląd Geograficzny, 78, 2: 247–259.
Karmowska G. 2015. Zastosowanie metod taksonomicznych do oceny zróżnicowania poziomu życia w krajach postsocjalistycznych Europy. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 401: 176–180.
Kozera A., Wysocki F. 2015. Typ funkcjonalny a samodzielność finansowa gmin wiejskich województwa wielkopolskiego. Stowarzyszenie Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu Województwa Wielkopolskiego, Roczniki Naukowe, 17, 6: 133–139.
Lewenstein B. 2004. Zasoby lokalne. Zarys koncepcji. [W:] P. Gliński, B. Lewenstein, A. Siciński (red.), Samoorganizacja społeczeństwa polskiego: III sektor i wspólnoty lokalne w jednoczącej się Europie. Instytut Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa.
Nowak E. 2013. Wybrane statystyczne metody oceny nierówności regionalnych w Polsce. [W:] K. Jarzyna (red.), Zastosowania metod statystycznych w geografii. Instytut Geografii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, Kielce, s. 78–94.
Olech A., Kotnarowski M. 2012. Gotowość mieszkańców do partycypacji. [W:] A. Olech (red.), Dyktat czy uczestnictwo? Diagnoza partycypacji publicznej w Polsce. T. I. Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
Parysek J.J. 1995. Rola lokalnego samorządu terytorialnego w rozwoju społeczno-gospodarczym i przestrzennym gmin. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 3: 27–46.
Peisert A., Kotnarowski M. 2012. Tradycje obywatelskie polskich regionów, a partycypacja obywatelska. [W:] A. Olech (red.), Dyktat czy uczestnictwo? Diagnoza partycypacji publicznej w Polsce. T. I. Instytut Spraw Publicznych, Warszawa, s. 250–273.
Przegląd sytuacji społeczno-gospodarczej województwa wielkopolskiego. 2014. Wielkopolskie Regionalne Obserwatorium Terytorialne, Departament Polityki Regionalnej, Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego (http://www.wrot.umww.pl/wp-content/uploads/2014/07/ Przegl%C4%85d-sytuacji-spo%C5%82eczno-gospodarczej-wojew%C3%B3dztwa-wielkopolskie go-2014.pdf).
Putnam R. 1996. Demokracja w działaniu. Tradycje obywatelskie we współczesnych Włoszech. Wydawnictwo Znak, Kraków.
Sobiesiak-Penszko P., Kotnarowski M. 2012. Partycypacja publiczna w Polsce. Uwarunkowania indywidualne i kontekstowe. [W:] A. Olech (red.), Dyktat czy uczestnictwo? Diagnoza partycypacji publicznej w Polsce. T. I. Instytut Spraw Publicznych, Warszawa, s. 53–77.
Szczepańska M. 2018. Lokalna aktywność obywatelska – czynniki, pułapki, zróżnicowanie. O wzorach zaangażowania charakterystycznych dla wspólnot mieszkaniowych. Acta Universitatis Lodziensis, Folia Sociologica, 64: 105–119 (http://dx.doi.org/10.18778/0208-600X.64.07).
Warczak M. 2015. Endogeniczne i egzogeniczne czynniki rozwoju gospodarczego z perspektywy finansów gminy, Contemporary Economy, 6, 4: 111–122 (www.wspolczesnagospodarka.pl).
Wojtyra B. 2019. Lokalne strefy aktywności gospodarczej w procesie rozwoju obszarów wiejskich województwa wielkopolskiego. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.