Abstrakt
The article analyzes the significanceof attachment relations for the ability to enter into close relations in the human life cycle. The secure attachment style which develops on the basis of the primordial relation between mother (or a guardian) and the child in the firststages of life is the cornerstone of future intimate relations and a resource which facilitates successful dealing with developmental tasks in interpersonal dependency relations. During the childhood, it contributes to the development of the relation of trust and dependence, during the adolescence to the growth of new extra-family relations and in adulthood to the co-creation with the partner of an intimate love relationship.
Bibliografia
Adamska E., Wawrzyk M., Owsianka D., Skazana matka w izolacji więziennej, [w:] Kobieta w więzieniu – polski system penitencjarny wobec kobiet w latach 1998-2008, red. I. Dybalska, Warszawa 2009.
Bardziejewska M., Okres dorastania. Jak rozpoznać potencjał nastolatków? [w:] Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa, red. A.I. Brzezińska, Gdańsk 2015.
Beisert M., Dorastanie seksualne – pomost ku dorosłości, [w:] Psychologia rozwiązywania problemów szkoły, red. J. Miluska, Poznań 2001.
Beisert M., Trud dorastania seksualnego, [w:] Seksualność w cyklu życia człowieka, red. M. Beisert, Poznań 2004.
Bidzan M., Nastoletnie rodzicielstwo. Perspektywa psychologiczna, Gdańsk 2013.
Bowlby J., Child Care and The Growth of Love, London 1953.
Brannon L., Psychologia rodzaju, przekł. M. Kacmajor, Gdańsk 2002.
Brennan K.A., Shaver P.P., Dimension of Adult Attachment, Affects Regulation and Romantic Relationship Functioning, Personality and Social Psychology Bulletin, 1995, 21.
Ciccarelli S.K., White J.N., Psychologia, Poznań 2016.
Collins W.A., Gleason T., Sesma A., Internalization, autonomy, and relationships: Development during adolescence, [w:] Parenting and children’s internalization of values: A handbook of contemporary theory, red. J.E. Grusec, L. Kuczynski, New York 1995.
Czub M., Znaczenie wczesnych więzi społecznych dla rozwoju emocjonalnego dziecka, Forum Oświatowe, 2003, 2(29), s. 32.
Czub M., Wiek niemowlęcy. Jak rozpoznać potencjał dziecka? [w:] Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa, red. A.I. Brzezińska, Gdańsk 2005.
Dzwonkowska-Godula K., Tradycyjnie, czy nowocześnie? Wzory macierzyństwa i ojcostwa w Polsce, Łódź 2015.
Erikson E.H., Dopełniony cykl życia, Poznań 2002.
Fraley R.C., Shaver P.R., Airport Separations: A Naturalistic Study of Adult Attachment Dynamics in Separating Couple, Journal of Personality and Social Psycholog, 1998, 75.
Fraley R.C., Shaver P.R., Adult romantic attachment: Theoretical developments, emerging controversies, and unanswered questions, Review of General Psychology, 2000, 4(2).
Gulczyńska A., Rodzinne uwarunkowania aktywności seksualnej młodych dorosłych, Poznań 2009.
Gulczyńska A., Jankowiak B., Style przywiązania a funkcjonowanie w związkach partnerskich młodych kobiet. Analiza wyników badań własnych, [w:] Rodzina – młodzież – dziecko. Szkice z teorii praktyki pomocy psychopedagogicznej i socjalnej, red. M. Piorunek, J. Kozielska, A. Skowrońska-Pućka, Poznań 2013.
Harlow H.F., The nature of love, American Psychologist, 1958, 13.
Havighurst R.J., Human development and education, New York 1953.
Havighurst, 1952, 1953, za: S. Bonino, E. Cattelino, S. Ciairano, Adolescents and Risk. Behavior, Functions, and Protective Factors, Italia 2005.
Hazan C., Shaver P., Romantic love conceptualized as an attachment process, Journal of Personality and Social Psychology, 1987, 52.
Hoeve M., Stams G.J.J., Van Der Put C.E., Dubas J.S., van der Laan P.H., Gerris J.R., A meta analysis of attachment to parents and delinquency, Journal of Abnormal Child Psychology, 2012, 40.
Holmes J., Bowlby J., Teoria przywiązania, przekł. J. Łaszcz, Gdańsk 2007.
Jankowiak B., Związki partnerskie studentów. Jakość i trwałość a elementy struktury formalnej oraz uwarunkowania rodzinne relacji intymnych, Studia Edukacyjne, 2015, 35.
Jankowiak B., Rodzinne i partnerskie uwarunkowania dobrostanu studentów, Studia Edukacyjne, 2016, 40.
Jankowiak B., Zachowania ryzykowne współczesnej młodzieży. Studium teoretyczno-empiryczne, Poznań 2017.
Jankowski K., Nie tylko dla rodziców, Warszawa 1983.
Karwowska M., Macierzyństwo wobec dziecka niepełnosprawnego intelektualnie, Bydgoszcz 2007.
Kuryś-Szyncel K., Jankowiak B., Współczesne związki intymne – w poszukiwaniu nowych wzorców relacji, [w]: Role rodzinne. Między przystosowaniem a kreacją, red. I. Przybył, A. Żurek, Poznań 2016.
Lemelin C., Lussier Y., Sabourin S., Brassard A., Naud C., Risky sexual behaviours: The role of substance use, psychopathic traits, and attachment insecurity among adolescents and young adults in Quebec, The Canadian Journal of Human Sexuality, 2014, 23(3).
Lis S., Proces socjalizacji dziecka w środowisku pozarodzinnym, Warszawa 1992.
Luthar S.S., Resilience in development: A synthesis of research across five decades, [w:] Developmental
Psychopathology: Risk, disorder, and adaptation, red. D. Cicchetti, D.J. Cohen, New York 2006.
Marczak M., Pełnienie roli matki przez kobiety pozbawione wolności, [w:] Misja Służby Więziennej a jej zadania wobec aktualnej polityki karnej i oczekiwań społecznych, red. W. Ambrozik, H. Machel, P. Stępniak, IV Polski Kongres Penitencjarny, Poznań – Gdańsk – Warszawa 2008.
Mary M., Nordholt H., Ukryty plan życia, Warszawa 2004.
Matysiak-Błaszczyk A., Włodarczyk E., Macierzyństwo za kratami, Pedagogika Społeczna, 2004, 2-4.
Moore S., Leung C., Young people’s romantic attachment styles and their associations with well-being, Journal of Adolescence, 2002, 25, 2.
Napora E., Cechy matek pożądane w wychowaniu dzieci, Problemy Rodziny, 1995, 1.
Newman B.M., Newman P.R., Development through life: a psychosocial approach, California 1987.
Nowak-Dziemianowicz M., Walka o uznanie w narracjach. Jednostka i wspólnota w procesie poszukiwania tożsamości, Wrocław 2016.
Obuchowska I., Adolescencja, [w:] Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka okresów życia człowieka, t. 2, red. B. Harwas-Napierała, J. Trempała, Warszawa 2005.
Peterson G.W., Bush K.R., Families and Adolescent Development, [w:] Handbook of Adolescent Behavioral Problems: Evidence-Based Approaches to Prevention and Treatment, red. T.P. Gullotta, R.W. Plant, M.A. Evans, New York 2015.
Plopa M., Więzi w małżeństwie i rodzinie. Metody badań, Kraków 2006.
Pospiszyl K., Psychologia kobiety, Warszawa 1978.
Rodgers J.L., Sexual transition in adolescence, [w:] Transition through adolescence: Interpersonal domains and context, red. J.A. Graber, J. Brooks-Gunn, A.C. Peterson, New Yersey 1996.
Schaffer D.R., Kipp R., Psychologia rozwojowa. Od dziecka do dorosłości, Gdańsk 2015.
Senator D., Główne tezy teorii przywiązania, [w:] Bliskość w rodzinie. Więzi w dzieciństwie a zaburzenia w dorosłości, red. B. Tryjarska, Warszawa 2012.
Steinberg L.T., Interdependence in the family: Autonomy, conflict, and harmony in the parent– adolescent relationship, [w:] At the threshold: The developing adolescent, red. S.S. Feldman, G.L. Elliott, Cambridge, MA 1990.
Tracy J.L., Shaver P.R., Albino A.W., Cooper M.L., Attachment styles and adolescent sexuality, [w:] Adolescent romance and sexual behavior: Theory, research, and practical implications,
red. P. Florsheim, Mahwah, NJ 2003.
Wach T.J., Profilaktyka i resocjalizacja nieletnich zagrożonych uzależnieniem od środków psychoaktywnych, Warszawa 2014.
Woynarowska B., Edukacja zdrowotna – podstawy teoretyczne i metodyczne, [w:] Edukacja zdrowotna, red. B. Woynarowska, Warszawa 2013.
Zaborowski Z., Koncepcja rozwoju społecznego dziecka, Kwartalnik Pedagogiczny, 1969, 1.
Zegers M.A., Schuengel C., Van IJzendoorn M.H., Janssens J.M., Attachment and problem behavior of adolescents during residential treatment, Attachment and Human Development, 2008, 10.