Rytualne i nierytualne oblicze „fali” w szkole
Main Article Content
Abstrakt
In the paper I ask whether the similarities between the institutional hazing and tribal rites of initiation, pointed to by authors who describe this phenomenon, make it possible to talk about a ritual character of the brutal phenomenon of how freshmen are treated by older students, and if they do, then how can it translate into potential preventive measures. I discuss this issue based on the example of hazing at school. Having chosen the distinctive features of the rites of passage as my point of reference, I refer to school hazing as a pseudo-rite and I recommend taking into account its ritual character and the non-ritual objectives it completes in the preventive and repair measures at school.
Downloads
Download data is not yet available.
Article Details
Jak cytować
Jaskulska, S. (1). Rytualne i nierytualne oblicze „fali” w szkole. Studia Edukacyjne, (43), 113-128. https://doi.org/10.14746/se.2017.43.7
Numer
Dział
Artykuły
Bibliografia
- Arnett J., Emerging Adulthood: What Is It, and What Is It Good For?, Child Development Perspectives, 2007, 1, 2.
- Bartels E., Medical ethics and rites involving blood, Anthropology and Medicine, 2003, 10, 1.
- Bowie F., Antropologia religii. Wprowadzenie, przekł. K. Pawluś, Wydawnictwo Uniwersy-tetu Jagiellońskiego, Kraków 2008.
- Burgess S., Murray S.J., Cutting Both Ways: On the Ethical Entanglements of Human Rights, Rites, and Genital Mutilation, American Journal of Bioethics, 2015, 15, 2.
- Caldini R., Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka, przekł. B. Wojciszke, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2014.
- Czerwińska-Jasiewicz M., Psychologia rozwoju młodzieży w kontekście biegu ludzkiego życia, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2015.
- Eliade M., Inicjacja, obrzędy, stowarzyszenia tajemne. Narodziny mistyczne, przekł. K. Kocjan, Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak”, Kraków 1997.
- Girard R., Sacrum i przemoc, przekł. M. Plecińska, Wydawnictwo Brama, Poznań 1993.
- Hańderek J., Kulturowe wymiary podróżowania, Folia Turistica. Filozofia podróży i turysty-ki”, 2011, 24. Jacobs A.J., Arora K.S., Ritual Male Infant Circumcision and Human Rights, American Jour-nal of Bioethics, 2015, 15, 2.
- Jaskulska S., Kreowanie doświadczeń liminalnych w szkole z wykorzystaniem metody dramy edukacyjnej, Studia Edukacyjne, 2016, 42.
- Kazimierczak M., W poszukiwaniu praktycznej filozofii podróży, Folia Turistica. Filozofia podróży i turystyki, 2011, 24.
- Kociuba M., Geneza rytuału w kontekście antropologii Rene Girarda, [w:] Rytuał. Przeszłość i teraźniejszość, red. M. Filipiak, M. Rajewski, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2006.
- Konecki K., Nowi pracownicy a kultura organizacyjna przedsiębiorstwa. Studium folkloru fa-brycznego, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2007.
- Kurcz A., Młodzież wobec „fali przemocy” w szkole, [w:] Wymiary dzieciństwa. Problemy dziec-ka i dzieciństwa w zmieniającym się społeczeństwie, red. J. Bińczycka, B. Smoliśka-Theiss, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2005.
- Leszczyńska A., „Drugie życie szkoły” – przemoc czy szkolny rytuał? Uwagi pedagoga, [w:] Przemoc dzieci i młodzieży, red. J. Papież, A. Płukis, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 1999. Matthews A., Backpacking as a Contemporary Rite of Passage: Victor Turner and Youth Travel Practices, [w:] Victor Turner and Contemporary Cultural Performance, red. G. St John, Berghahn Books, New York 2008.
- Oleszkiewicz A., Senejko A., Psychologia dorastania. Zmiany rozwojowe w dobie globalizacji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2013.
- Pospiszyl K., Flety i fala. Geneza i przemiany rytuałów inicjacyjnych, Psychologia Wycho-wawcza, 1998, 3.
- Pospiszyl K., Elementy przemocy w rytuałach inicjacyjnych, [w:] Przemoc dzieci i młodzieży w perspektywie polskiej transformacji ustrojowej, red. J. Papież, A. Płukis, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 1999.
- Rajewski M., Badania rytuału w antropologii brytyjskiej, [w:] Rytuał. Przeszłość i teraźniejszość, red. M. Filipiak, M. Rajewski, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodows-kiej, Lublin 2006.
- Schechner R., Performatyka. Wstęp, przekł. T. Kubikowski, Ośrodek Badań Twórczości Jerzego Grotowskiego i Poszukiwań Teatralno-Kulturowych, Wrocław 2006.
- Siudem I., Fala w szkole. Analiza zjawiska, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio J., 2004, XVII.
- Siudem I., Fala w szkole a poziom i struktura agresji młodzieży, [w:] Agresja w szkole – spojrze-nie wieloaspektowe, red. A. Rejzner, Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Janusza Korcza-ka, Warszawa 2004. Sołtysiak T., Mąka J., „Szykanowanie kotów” – szkolne zwyczaje czy inne uwarunkowania zjawiska? (doniesienie z badań), [w:] Zjawiska patologii społecznej: uwarunkowania, rozmia-ry profilaktyka prognozy – materiały Ogólnopolskiej Konferencji zorganizowanej przez Katedrę Pedagogiki Specjalnej Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy 8-9 maja 1995 r., red. T. Sołtysiak, Wydawnictwo WSP w Bydgoszczy, Bydgoszcz 1995.
- Turner V., Liminal to Liminoid, in Play, Flow, and Ritual: An Essay in Comparative Symbology, Rice University Studies, 1974, 60.
- Turner V., Gry społeczne, pola i metafory. Symboliczne działanie w społeczeństwie, przekł. W. Usakiewicz, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2005.
- Turner V., Od rytuału do teatru: powaga zabawy, przekł. M. Dziekan, J. Dziekan, Oficyna Wydawnicza Volumen, Warszawa 2005.
- Turner V., Liminalność i communitas, przekł. E. Dżurak, [w:] Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej. Kontynuacje, red. M. Kempny, E. Nowicka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006. Turner V., Liminalność i gatunki performatywne, przekł. K. Przyłuska-Urbanowicz [w:] Rytuał, dramat, święto, spektakl. Wstęp do teorii widowiska kulturowego, red. J.J. MacAlo-on, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2009.
- Turner V., Proces rytualny. Struktura i antystruktura, przekł. E. Dżurak, Państwowy Insty-tut Wydawniczy, Warszawa 2010.
- Turner V., Turner E., Obraz i pielgrzymka w kulturze chrześcijańskiej, przekł. E. Klekot, Wy-dawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2005.
- Wójcik M., „Fala” w szkole, Remedium, grudzień 2010.
- van Gennep A., Obrzędy przejścia. Systematyczne studium ceremonii, przekł. B. Biały, Pań-stwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2006.
- Zagórska W., Uczestnictwo młodych dorosłych w rzeczywistości wykreowanej kulturowo. Do-świadczenia, funkcje psychologiczne, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Na-ukowych Universitas, Kraków 2004.
- Zawadzki P., „Fala” w szkole – istota zjawiska i jego uwarunkowania w świetle wyników badań własnych, Wychowanie na co Dzień, 2005, 9.
- Ziębińska-Witek A., Turystyka śmierci jako zjawisko kulturowe, Teksty Drugie: teoria litera-tury, krytyka, interpretacja, 2012, 3(135).