Słowa kluczowe
public economic law
freedom
Jak cytować
Abstrakt
The aim of the article is to define the concept of economic freedom, using the ideas of the most important representatives of this doctrine. The article refers to the chronology and development of the concept of economic freedom, as well as the evolution of the policy of economic freedom along with the specification of the legal foundations determining the status of economic freedom over the centuries. The author refers only to the most important concepts for the issue in question, focusing on: (1) issues related to economic law and economic freedom or (2) aspects relevant to it in a given period. The initial thesis of the research is that economic freedom policy is a dynamic area, as evidenced by the multitude of legal acts implemented or amended every few years. Where specific legal phenomena are studied and need to be qualified at the same time, reference has been made primarily to the existing stock of well-known institutions. Economic freedom is a topic that has been the subject of lively discussion for many years. At its core, at various times, there were difficulties in determining (defining) economic freedom and its position in a given state. The political transformations lasting hundreds of years have caused economic changes in the state, accompanied by legal problems. The issue of economic freedom is related to the formation of relations between various entities operating on the territory of the state, and especially to how the state as an institution relates to entrepreneurs. Economic freedom has a significant impact on modern states, often leading to a change in their organizational model. For this reason, questions arise: What is economic freedom? What was its evolution? What is the attitude of the state to economic freedom? To what extent is economic freedom de facto “freedom” and what does it mean?
Bibliografia
Abramowski E., Pisma, pierwsze zbiorowe wydanie dzieł treści filozoficznej i społecznej, t. 3, Warszawa 1927.
Arystoteles, Polityka, tłum. L. Piotrowicz, Warszawa 2006.
Biuletyn Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego nr 44, Warszawa 1997.
Bludnik I., „Ogólna teoria”, Keynesizm nierównowagi a współczesne programy badawcze, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2007, nr 69(4).
Błachucki M., Liberalizacja zasad działalności gospodarczej, w: Transformacja systemowa w Polsce, pod red. K. Żukrowskiej, Warszawa 2010.
Bochenek M., Początki ekonomii akademickiej w Europie, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2002, nr 64(1).
Ciapała J., Konstytucyjna wolność działalności gospodarczej w Rzeczpospolitej Polskiej, Szczecin 2009.
Ciapała J., Konstytucyjna zasada wolności działalności gospodarczej, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2001, nr 63(4).
Czaja S., Historia gospodarki i gospodarowania, Głogów 2020.
Danowska-Prokop B., Od liberalnej do keynesowskiej wizji państwa, „Studia Ekonomiczne” 2014, nr 176.
Dembiński B., Teoria idei: ewolucja myśli Platońskiej, Katowice 1999.
Drygalski J., Kwaśniewski J., (Nie)realny socjalizm, Warszawa 1992.
Gańczak F., Baberowski J., Potworna katastrofa. Rewolucja bolszewicka i wojna domowa w Rosji, „Biuletyn IPN” 2017 nr 10.
Gazda Z., Szkice z dziejów myśli ekonomicznej, Kielce 2002.
Grabowski J.E., Saint-Simon: utopia – filozofia – industrializm, Warszawa 1936.
Haremska K., Po pierwsze przeżyć: studia z filozofii liberalizmu, Kraków 2011.
Indan-Pykno M., Fizjokratyzm oczami polskich przedstawicieli myśli polityczno-prawnej, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio G (Ius)” 2011, vol. 58, nr 2.
Jakubowicz A., Polska transformacja gospodarcza – wielki sukces czy „wielki przekręt”?, „Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula” 2019.
Jarosz-Żukowska S., Przedmiot i specyfika ochrony własności w przepisach konstytucyjnych – ujęcie polskie na tle porównawczym, w: Własność w prawie i gospodarce, pod red. U. Kaliny-Prasznic, Wrocław 2017.
Jendrzejczak M., Idee sprawiedliwości oraz własności w interpretacji Platona i Arystotelesa, „Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach” 2015, nr 236.
Kaliński J., Historia gospodarcza XIX i XX wieku, Warszawa 2004.
Kardas A., Sismondowska interpretacja nierówności a współczesne koncepcje, w: Współczesne problemy ekonomiczne w badaniach młodych naukowców. T. 1. Wzrost, rozwój i polityka gospodarcza, pod red. E. Gruszewskiej, K. Karpińskiej, A. Protasiewicz, Białystok 2018.
Kędzia J., Taradejna R., Wolność gospodarcza i jej ograniczenia – chaos czy jednolita tendencja?, „Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki” 2005, nr 6.
Kieżun W., Patologia transformacji, Warszawa 2012.
Kieżun W., Struktury i kierunki zarządzania państwem, w: Dobre państwo, pod red. W. Kieżuna, J. Kubina, Warszawa 2004.
Kłosowicz-Torobrek K., Idea merkantylizmu we współczesnej gospodarce, „Studia i Prace WNEiZ US” 2018, nr 51/3. https://doi.org/10.18276/sip.2018.51/3-14 DOI: https://doi.org/10.18276/sip.2018.51/3-14
Kosikowski C., Wolność gospodarcza w prawie polskim, Warszawa 1995.
Księżyk M., Ekonomia: podejście historyczne i prospektywne, Kraków 2012.
Kwaśnicki W., Ekonomia klasyczna – spojrzenie z innej perspektywy, „Ekonomista” 1998, nr 5–6.
Kwaśnicki W., Historia myśli liberalnej, Warszawa 2000.
Kwaśnicki W., Wyjątkowość rozwoju gospodarczego Europy Zachodniej i jej droga do kapitalizmu, Wrocław 2016.
Lipowicz M., Idea sprawiedliwości w myśli Karola Marksa, „IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych” 2014, nr 26. https://doi.org/10.15290/idea.2014.26.06 DOI: https://doi.org/10.15290/idea.2014.26.06
Locke J., Dwa traktaty o rządzie, t. 2, tłum. Z. Rau, Warszawa 1992.
Magdziarczyk M., Wolność działalności gospodarczej – od idei do zasady ustrojowej, „Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach” 2018, nr 349.
Maj M., Historia narodowa jako element wsparcia republikanizmu francuskiego w XIX w. (J. Michelet, E. Quinet, E. Lavisse), Poznań 2016.
Marks K., Kapitał, t. 1, Warszawa 1951.
Marks K., Engels F., Manifest Partii Komunistycznej, Warszawa 2007.
Miłaszewicz D., Retrospektywne ujęcie roli państwa w gospodarce w myśli ekonomicznej, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2004, nr 66(3).
Myszczyszyn J., Wpływ protekcjonistycznej polityki celnej na koncentrację i rozwój przemysłu ciężkiego na przykładzie branży stalowej w Niemczech, „Myśl Ekonomiczna i Polityczna” 2017, nr 2(57).
Nowak A., Między ładem a niewolą. Krótka historia myśli politycznej, Kraków 2020.
Opala P., Rzońca A., Ile wolności gospodarczej?, Warszawa 2008.
Ptak P., Ile państwa w gospodarce? Milton Friedman o ekonomicznej roli państwa, Warszawa 2008.
Rand A., Kapitalizm nieznany ideał, Poznań 2013.
Reszczyński J., O pojęciu wolności gospodarczej w ekonomii i w naukach prawnych, „Studia Ekonomiczne” 2018, nr 1.
Sachs J. na X Kongresie Ekonomistów Polskich, „Biuletyn PTE” nr 1(88), marzec 2020.
Smith A., Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodu, t. 2, Warszawa 1954.
Stalin J., O podstawach leninizmu, wykłady wygłoszone na Uniwersytecie im. Swierdłowa w początku kwietnia 1924 roku, Warszawa 1949.
Stankiewicz W., Historia myśli ekonomicznej, Warszawa 2000.
Strzyczkowski K., Prawo gospodarcze publiczne, Warszawa 2011.
Szafrański A., Konstytucyjna wolność gospodarcza na tle historii idei i gospodarki, Warszawa 2019.
Szczap A., Rodzina w poglądach wybranych filozofów, „Wychowanie w Rodzinie” 2013, t. 7, nr 1.
Szpak J., Historia gospodarcza, Warszawa 2007.
Sypniewski D., Wolność gospodarcza, w: Ograniczenia wolności podejmowania działalności gospodarczej: monografia prawnicza, pod. red. D. Sypniewskiego, U. Legierskiej, A. Małkowskiej, Ryki 2016.
Tarasiewicz P., Marksistowska koncepcja sprawiedliwości, w: Sprawiedliwość – idee a rzeczywistość: przyszłość cywilizacji Zachodu, pod red. P. Jaroszyńskiego et al., Lublin 2009.
Tatarkiewicz W., Historia filozofii, t. 2, Warszawa 2014.
Tomasz z Akwinu, Suma teologiczna. Sprawiedliwość, t. 18, tłum. F.W. Bednarski, London 1970.
Trzciński K., Początki nowożytnego obywatelstwa w Europie – obywatel państwa i katalog jego praw w dokumentach Rewolucji Francuskiej, „Studia Europejskie” 2005, nr 2.
Wajs H., Wielka Karta Swobód z 1215 roku, w: Księga jubileuszowa Rzecznika Praw Obywatelskich, t. 2, pod red. H. Wajsa, R. Witkowskiego, Warszawa 2008.
Węgrzyn G., Wolność jednostki i jej wpływ na procesy gospodarcze i społeczne z perspektywy neoklasyków, „Studia Ekonomiczne” 2005, nr 34.
Zagóra-Jonszta U., Adam Smith o własności, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu” 2015, nr 401 (Ekonomia). https://doi.org/10.15611/pn.2015.401.56 DOI: https://doi.org/10.15611/pn.2015.401.56
Zyzak P., Jak pisano plan Balcerowicza, „Rzeczpospolita” z 4 XII 2016.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Mateusz Kowalewski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.