Abstrakt
The possibility of taking up and practising liberal professions is generally dependent on the possession of professional qualifications, set out in law. The need to obtain certain qualifications often stems from the necessity to protect such goods as life, health and property. These might be referred to as ‘police goods’. They are existential for the functioning of the state, society and individuals, and are protected within the most important and most significant function of the state, which is the police. One of the areas of the police is the economic police, related to the protection of police goods against threats that may arise as a result of economic activity.
Among the liberal professions there are those for which the requirements of obtaining certain qualifications result from the need to protect life and health. These are, in the first place, professions whose performance on the basis of appropriate qualifications guarantees a high level of protection of the life and health of the direct recipients of services provided by a person performing a liberal profession. This applies to the medical professions – doctors, dentists, nurses, midwifes, pharmacists and physiotherapists. Secondly, it is necessary to mention the professions the performance of which on the basis of appropriate qualifications guarantees a high level of protection of life and health of the undetermined group of persons. These professions include that of the architect and civil engineer.
A disputable issue is whether professions whose representatives are to protect their clients against unfavourable or unlawful disposal of their own property can be considered liberal professions, where the requirement to obtain certain qualifications results from the need to protect police states and goods. These are legal professions, as well as the professions of investment advisor and property appraiser.
Bibliografia
Bigo T., Prawo administracyjne. Część ogólna, Lwów 1932.
Bigo T., Związki publiczno-prawne w świetle ustawodawstwa polskiego, Warszawa 1928. Etel M., Pojęcie przedsiębiorcy w prawie polskim i prawie Unii Europejskiej oraz w orzecznictwie sądowym, Warszawa 2012.
Filipowicz A., Pojęcie i funkcje nadzoru w administracji, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1984.
Frąckowiak J., Osoby prawne, w: Prawo cywilne – część ogólna. System Prawa Prywatnego, t. 1, pod red. M. Safjana, Warszawa 2012.
Grykiel J., Pojęcie działalności gospodarczej i zawodowej w rozumieniu art. 431 k.c., "Studia Prawnicze" 2005, nr 4. DOI: https://doi.org/10.37232/sp.2005.4.2
Jacyszyn J., Wolność gospodarcza a wolny zawód, "Przegląd Prawa i Administracji" 2015, t. CIII
Kasznica S., Polskie prawo administracyjne, Pojęcie i instytucje zasadnicze, Poznań 1946. Kiczka K., Administracyjne akty kwalifikujące w działalności gospodarczej, Wrocław 2006. Knape M., Kiworr U., Allgemeines Polizei- und Ordnungsrecht für Berlin, Hilden 2009. Kocowski T., Policja gospodarcza, w: Publiczne prawo gospodarcze. System Prawa Administracyjnego, t. 8A, pod red. J. Grabowskiego, L. Kieresa, A. Walaszek-Pyzioł, Warszawa 2018.
Kohutek K, Art. 4, teza 1.3, w: K. Kohutek, M. Sieradzka, Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, LEX/el. 2014.
Kosiński E., Prawny status zawodu lekarza. Wybrane zagadnienia, "Studia Prawa Publicznego" 2016, nr 3(15).
Krasnowolski A., Zawody zaufania publicznego, zawody regulowane oraz wolne zawody. Geneza, funkcjonowanie i aktualne problemy, Warszawa 2013.
Malinowska T., Zawód lekarza weterynarii – zawód wolny, regulowany czy zaufania publicznego?, "Życie Weterynaryjne" 2019, nr 94(11).
Małecki W., Policja gospodarcza w prawie gospodarczym. Ujęcie teoretyczne, Warszawa 2019.
Niewadzi C., Ekonomiczne podstawy przemysłu drobnego i rzemiosła, Warszawa 1969.
Patulski A., Wolność pracy, prawo do pracy, zakaz pracy przymusowej. Studia z zakresu prawa pracy, Kraków 1995.
Popularny słownik języka polskiego, pod red. B. Dunaj, Warszawa 1999.
Sarnecki P., Pojęcie zawodu zaufania publicznego (art. 17 ust. 1 Konstytucji) na przykładzie adwokatury, w: Konstytucja, wybory, parlament. Studia ofiarowane Zdzisławowi Jaroszowi, pod red. L. Garlickiego, Warszawa 2000.
Sobański R. , Zawód prawnika jako professio, "Palestra" 2011, z. 7-8.
Sobczak K., Gospodarka w ujęciu konstytucyjnym, "Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego" 1997, nr 12.
Szydło M., Regulacja sektorów infrastrukturalnych jako rodzaj funkcji państwa wobec gospodarki, Warszawa 2005. DOI: https://doi.org/10.37232/sp.2004.3.4
Wojtczak K., Zawód i jego prawna reglamentacja. Studium z zakresu materialnego prawa administracyjnego, Poznań 1999.
Żebrowski J., Socjologiczne aspekty zawodu i pozycji społecznej – droga do tożsamości wychowawców profesjonalnych, "Studia Gdańskie" 2008, t. V.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Tadeusz Kocowski, Witold Małecki
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.