Słowa kluczowe
Polish Catholic Church
Martinus Cromerus
rhetoric
reform
priesthood
Council of Trent
Jak cytować
Abstrakt
The author of this article discusses the circumstances of delivering a speech Sermo de tuenda dignitate sacerdotii by Martinus Cromerus, analyzes its content and style. Proves that iuvenilis sermo is worth attention because of the author’s great rhetorical workshop, excellent biblical and patrological preparation as well as general erudition. The speech was composed according to the priciples of classical rhetoric and it is inspired by the speeches of Cicero.
Bibliografia
M. Cromeri, Sermo de tuenda dignitate sacerdotii Petricoviae in Synodo habitus, impressum Cracoviae per Matthiam Scharfenbergk 1543.
C. Martinus, Sermones tres synodici, cum adiunctis aliquot aliis carmine iuvenili de resurrectione Christi, Coloniae: apud Maternum Cholinum 1566.
I. Chrysostomus, De sacerdotio libri VI, Patrologiae cursus completes, w: series Graeca prior, T.48: S.P.N. Joannis Chrysostomi archiepiscopi Constantinopolitani, Opera omnia quae exstant […], accurante et denuo recognoscente J.P. Migne, Paris 1862, col. 623–692.
Bodniak 1924: S. Bodniak, Marcin Kromer w obronie Kościoła (1542–1556). Karta z dziejów walki z reformacją w Polsce, „Reformacja w Polsce” III (1924), 203–217.
Borzykowski 1970: ks. M. Borzykowski, Erazmowi z Rotterdamu (1469–1536) w pięćsetną rocznicę urodzin, „Studia Warmińskie” VII (1970), 286–304.
Dziuba 2021: A. Dziuba, Marcin Kromer i dialog z reformacją, w: Marcin Kromer, Rozmowy Dworzanina z Mnichem, wyd. i oprac. J. Dąbkowska-Kujko, P. Kociumbas, red. naukowa tomu E. Buszewicz, t. V serii Staropolski dramat i dialog religijny, red. J. Dąbkowska-Kujko, Lublin 2021, 5–35.
Eichhorn 1869: A. Eichhorn, Der ermländische Bischof Martin Kromer als Schriftsteller, Staatsmann und Kirchenfürst, Zeitschrift für die Geschichte und Alterthumskunde Ermlands, 4, Braunberg 1869.
Finkel 1883: L. Finkel, Marcin Kromer, historyk polski XVI wieku: rozbiór krytyczny, Kraków 1883.
Hartleb 1938: K. Hartleb, Piotr Gamrat w świetle nieznanego rękopisu, Archiwum Towarzystwa Naukowego we Lwowie, Wydział 2, Historyczno-filozoficzny, t. XXI, z. 2, Lwów 1938.
Hipler 1892: F. Hipler, Monumenta Cromeriana. Martin Kromer’s Geschichte, Synodalreden und Hirtembriefe, Braunsberg 1892.
O’Malley 2014: J.W. O’Malley, Trydent. Co się zdarzyło podczas soboru, przeł. M. Chojnacki, Kraków 2014.
Nowicka-Jeżowa 2016: A. Nowicka-Jeżowa, Pokolenia trydenckie między tradycją a wyzwaniami przyszłości, w: Formowanie kultury katolickiej w dobie potrydenckiej. Powszechność i narodowość katolicyzmu polskiego, red. J. Dąbkowska-Kujko, seria: Kultura Pierwszej Rzeczypospolitej w dialogu z Europą. Hermeneutyka wartości, red. A. Nowicka-Jeżowa, t. VI, Warszawa 2016, 21–102.
Ptaszyński 2017: M. Ptaszyński, Luteranizm bez Lutra? Luter w Polsce w XVI w., w: Luteranizm w kulturze Pierwszej Rzeczypospolitej, red. naukowa K. Meller, seria: Kultura Pierwszej Rzeczypospolitej w dialogu z Europą. Hermeneutyka wartości, red. naukowa A. Nowicka-Jeżowa, t. VIII, Warszawa 2017, 26–65.
Ptaszyński 2018: M. Ptaszyński, Reformacja w Polsce a dziedzictwo Erazma z Rotterdamu, Warszawa 2018.
Stasiewicz 1985–1986: K. Stasiewicz, Listy Tomasza Płazy do Marcina Kromera (wybór z lat 1569–1578), „Studia Warmińskie” XXII–XXIII (1985–1986), 155–196.
Tylus 2013: S. Tylus SAC, Episkopat polski doby reformy trydenckiej (do końca XVI w.), w: Biskup Marcin Kromer (1512–1589). W służbie Kościoła, Ojczyzny i Ziemi Bieckiej, red. ks. W. Kret, ks. S. Zych, Biecz 2013, 11–17.
Walewski 1874: C. Walewski, Marcin Kromer, Warszawa 1874.
Wojtkowski 1989: bp. J. Wojtkowski, Mowy synodalne i katechezy Marcina Kromera, „Studia Warmińskie” XXVI (1989), 35–46.
Licencja