Abstrakt
The translation of humour is a challenge. It requires the accurate decoding of a humorous speech in its original context, the transfer of that speech in a different linguistic and cultural environment and its reformulation in a new expression, which recaptures the intention of the original message. The actual work attempts to present the nature of puns, which constitute one of the manifestations of humour in the literature, in its linguistic and cultural dimension. The study is based on a comparative analysis of examples of puns from Ostatnie życzenie of Andrzej Sapkowski and its Spanish translation. The results are compared in terms of equivalence in linguistic, stylistic and cultural properties to show a risk of loss of the transtextual and transcultural elements and the way of recompensing these elements by substitution, amplification and other rhetorical techniques.Bibliografia
Bednarczyk A. (2002), Kulturowe aspekty przekładu literackiego. Katowice: Wydawnictwo „Śląsk”.
Dąmbska-Prokop U. (ed.) (2000), Mala encyklopediaprzekladoznawstwa. Częstochowa: Edukator.
Dobrogow ska E. (2005), Idiomy jako problem przekładu, en : K. Hejwowski (ed.), Kulturowej i językowe źródła nieprzekladalności. Olecko, págs. 157-164.
Kaczor K. (2006), Geralt, czarownice i wampir. Recykling kulturowy Andrzeja Sapkowskiego. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Kozodój A. (2005), Problem tłumaczeń gier słownych u Harolda Pintera na podstawie wybranych sztuk teatralnych, en: K. Hejwowski (ed.), Kulturowe i językowe źrodla nieprzekladalności. Olecko, págs. 207-215.
Krzysztofiak M. (1996), Przekład literacki we współczesnej transłatoryce. Poznań: Wydawnictwo Naukowe LAM.
MatersKa D.. Popiołek E. (1994), Trzy gry Sapkowskiego Nowa Fantastyka 8(143).
Perek M. (1995), Zabawy z humorem, czyli o tlumuczeniu komizmu, en : J. Konieczna-Twardzikowa (ed.), Między oryginałem a przekładem I. Cracovia: Universitas, págs. 193-198.
Santiago J.M. (2003), Los limites de los factores limitativos: «El ultimo deseo» y «La espada del destino» de Andrzej Sapkowski. Gigamesh (Barcelona) n° 35, págs. 40-41.
Sapkow ski A. (1993), Ostatnie życzenie. Varsovia. superNOWA.
Sapkow ski A. (2004), El último deseo. Madrid: Bibliopolis fantástica, Tercera edición, traducción: José María Faraldo.
Szczepaniak G. (2002), Podróże w krainie wyobraźni, czyli świat wiedźmina Geralta, Studium (Cracovia) núm. l,págs. 182-187.
Szelewsk i M. (2003), Nazewnictwo literackie w utworach Andrzeja Sapkowskiego i Nika Pierumowa. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Tomaszkiewicz T. (ed.) (2004), Terminologia tłumaczenia. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Wojtasiewicz O. (1992), Wstęp do teorii tłumaczenia. Varsovia: Tespis.
Wowro I. (2005), „Salto Verbale"? - na drodze do przetłumaczałności niemieckiej gry słownej na język polski, en: K. Hejwowski (ed.), Kulturowe i językowe źródła nieprzekladalności. Olecko, págs. 193-205.
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).