Słowa kluczowe
the fantastic
science fiction
nationalism
Jak cytować
Abstrakt
This article addresses Enrique Gaspar’s novel El anacronópete (1887) by means of the articulation of the fantastic genre and nationalism. The nineteenth century witnessed a powerful scientific and technological development, which introduced economic, political and social changes. This can be traced in literature, especially in the second half of the century: for example, in the antagonistic positions between Emilio Ferrari and Gaspar Núñez de Arce in the field of poetry, or novels by Benito Pérez Galdós as Doña Perfecta (1876), in which the tension between the countryside and the city is compared to that existing between tradition and modernity. In this context, the value of Gaspar's novel surpasses the anecdote of presenting the first time machine in literature, eight years before Wells’s. Its value lies in the way in which, starting from the articulation of scientific and literary discourse, it expands the limits of the fantastic while using the procedure to address the question of national identity. The action takes place during the International Exhibition in Paris in 1878. The novel shows the popularity of the “famous Jules Verne” in Spain, whose “marvelous hypotheses” will be considered “children's toys in the face of the magnitude of the real invention of the modest Zaragoza neighbour of Spain”. More than a science fiction novel, the text calls for the incorporation of concepts related to the process of creation of national identities from such disciplines as history and sociology.
Bibliografia
Álvarez Junco, J. (2001). Mater Dolorosa. La idea de España en el siglo XIX. Madrid: Taurus.
Anderson, B. (1983). Imagined Communities: Reflections on the Origin and Spread of 4ationalism. Londres & Nueva York: Verso.
Andreu Miralles, X. (2016). El descubrimiento de España. Mito romántico e identidad nacional. Barcelona: Taurus.
Archilés, F. (2006). “Hacer región es hacer patria”. La región en el imaginario de la nación española de la Restauración. Ayer, 64, 121-147.
Archilés, F. & Martí, M. (1999). La construcción de la Nación española durante el siglo XIX: logros y límites de la asimilación en el caso valenciano. Ayer, 35, 171-190.
Archilés, F. & Martí, M. (2005). Una nació fracassada? La construcció de la identitat nacional espanyola al llarg del segle XIX. Recerques, 51, 141-163.
Beer, G. (2009). Darwin's Plots. Evolutionary 4arrative in Darwin, George Eliot and 4ineteenth-Century Fiction (3ª ed.). Cambridge: Cambridge University Press.
Bhabha, H. (ed.) (1990). 4ation and 4arration. Nueva York: Routledge.
Botrel, J. (2007). Cosmopolitismo y mediación cultural en la España del siglo XIX. Península: Revista de Estudios Ibéricos, 4, 35-44.
Culler, J. (2003). Anderson and the Novel. En J. Culler & P. Cheah (eds.), Grounds of Comparison. Around the work of Benedict Anderson (pp. 29-52). Nueva York: Routledge.
García, A. M. (1993). Antecedentes literarios y estéticos del “naturalismo galdosiano”: La desheredada. En J. Bombín Quintana (coord.), Actas del Cuarto Congreso Internacional de estudios galdosianos (1990) (pp. 439-456). Las Palmas de Gran Canaria: Ediciones del Cabildo Insular de Gran Canaria.
Gaspar, E. (1884). El Anacronópete: zarzuela: viaje atrás verificado en el tiempo desde el último tercio del siglo XIX hasta el caos y dividido en tres jornadas y trece cuadros. [Manuscrito digitalizado]. Consultado el 11 de septiembre de 2017 en http://bdhrd.bne.es/viewer.vm?id=0000014484&page=1
Gaspar, E. (1887). El Anacronópete. Viaje a China. Metempsicosis. Barcelona: Daniel Cortezo y Cª.
Jusdanis, G. (2001). The 4ecessary 4ation. Princeton: Princeton University Press.
Menéndez y Pelayo, M. (1882). Historia de los heterodoxos españoles, III. Madrid: Libreria Católica de San José.
Otis, L. (2002). Literature and Science in the 4ineteenth Century. An Anthology. Oxford: Oxford University Press.
Pérez Galdós, B. (1878). Doña Perfecta. Madrid: Imprenta de la Guirnalda.
Pérez Galdós, B. (1888). Marianela. Madrid: Imprenta de la Guirnalda.
Pérez Garzón, J. (1999). El nacionalismo español en sus orígenes: factores de configuración. Ayer, 35, 53-86.
Riquer, B. de (1994). La débil nacionalización española del siglo XIX. Historia Social, 20, 97-114.
Santiáñez-Tió, N. (1995). De la luna a mecanópolis. Antología de la ciencia ficción española (1832-1913). Barcelona: Quaderns Crema.
Todorov, T. (1975). The Fantastic: A Structural Approach to a Literary Genre. Ithaca: Cornell University Press.
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).