Abstrakt
The representation of the disability in the recent Spanish narrative raises several questions: by the role and place that the excluded occupy in the fictitious worlds, by the point of view and the tonality in which they are represented, by the reaction of the other participants of fiction. In the recent novel by Cristina Morales titled “Lectura fácil”, four protagonists are presented with intellectual disability. For his condition the metaphor of slavery is used, but it is not an internal oppression, but external and institutional one. The social system is much more oppressive and violent than the experience of the disease itself. They radicalize and oppose the therapeutic and normalizing attempts of society and thus question the dominant culture. The presentation of the disability made by Morales lacks the perspective of superiority, but also cedes from a different emotional perspective compared to the portraits of normative characters.
Bibliografia
Adorno, Th.W. (1994). Teoria estetyczna (trad. K. Krzemieniowa). Warszawa: PWN (Original work published 1970).
Aramburu, F. (2016). Patria. Barcelona: Tusquets.
Arendt, H. (2013). Rahel Varnhagen. Historia życia niemieckiej Żydówki z epoki romantyzmu (trad. K. Leszczyńska). Sejny: Pogranicze (Original work published 1957).
Campbell, M.B. (2005). 72 hour hold. New York: Knopf.
Ferris, J. (2017). Dystans estetyczny i fikcja niepełnosprawności. En E. Godlewska-Byliniak, J. Lipko-Konieczna (eds.), Odzyskiwanie obecności. Niepełnosprawność w teatrze i performansie (127-142). Warszawa: Fundacja Teatr 21.
Garland-Thomson, R. (2002). The Politics of Straring: Visual Rhetorics of Disability in Popular Photography. En S.L. Snyder, B.J. Brueggemann, R. Garland-Thomson (eds.), Disability Studies.
Entabling the Humanities (56-75). New York: The Modern Language Assotiation of America.
Geli, C. (2018, noviembre 5). Cristina Morales gana el Herralde con una novela de combate. El País Cataluña. Recuperado de https://elpais.com.
Geremek, B. (1989). Świat „opery żebraczej”. Obraz włóczęgów i nędzarzy w literaturach europejskich XV-XVII wieku. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
González Echevarría, R. (1999). La prole de Celestina. Continuidades del barroco en las literaturas española e hispanoamericana. Madrid: Editorial Colibrí.
Hahn, H. (1988). The Politics of Phisical Difference: Disability and Discrimination. Journal of Social Issues, 44 (1), 39-47.
Kayser, W. (1964). Lo grotesco. Su configuración en pintura y literatura (trad. I.M. de Brugger).
Buenos Aires: Editorial Nova (Original work published 1957).
Mcelroy, B. (2003). Groteska i jej współczesna odmiana (trad. M.B. Fedewicz). En M. Głowiński (ed.), Groteska (125-167). Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Mitchell, D.T., Snyder, S.L. (2000). Narrative Prosthesis. Disability and the Dependencies of Discourse. Ann Arbor: University of Michigan Press.
Morales, C. (2018). Lectura fácil. Barcelona: Anagrama (e-book, edición en formato digital, mobi).
Potok, M. (2016). Współczesna proza hiszpańska. Studia. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Roudinesco, E. (2009). Nasza mroczna strona. Z dziejów perwersji (trad. B. Baran). Warszawa: Czytelnik, PWN (Original work published 2007).
Wilkerson, A. (2002). Disability, Sex Radicalism, and Political Agency. NWSA Journal, 14 (3), 33-57.
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).